FRANKRIJK - Werd in maart 2024 het eerste land ter wereld dat de vrije keuze van vrouwen om een abortus aan te vragen tot een grondwettelijk recht maakt.

Het recht op abortus, dat sinds een historische wet uit 1974 legaal is, wordt in Frankrijk breder geaccepteerd dan in de Verenigde Staten en veel andere landen. Uit enquêtes blijkt dat ongeveer 80% van de Fransen voorstander is van een pro-choice beleid.

POLEN - Voerde begin 2021 een de-facto abortusverbod in, waarbij zwangerschapsafbrekingen alleen toegestaan zijn bij verkrachting, incest of als de gezondheid of het leven van de moeder in gevaar is. Het verbod leidde tot massale protesten.

Deze maand stuurde het parlement vier wetsvoorstellen ter liberalisering van de abortuswetgeving ter behandeling naar een tweepartijdige commissie, een teken van samenwerking tussen de regerende pro-Europese coalitiepartijen van Donald Tusk ondanks de diepe verdeeldheid over de kwestie.

De wetsvoorstellen variëren van het herinvoeren van het recht op abortus bij foetale afwijkingen tot het toestaan van een onbeperkte zwangerschapsonderbreking tot 12 weken.

Het is niet duidelijk hoe lang het werk zal duren, maar sommige wetgevers hebben gesuggereerd dat het door kan gaan tot er volgend jaar een nieuwe president wordt gekozen. Er wordt algemeen verwacht dat de huidige president Andrzej Duda zijn veto zal uitspreken over elke wijziging in de abortuswetgeving.

VERENIGD KONINKRIJK - Abortus is toegestaan tot 24 weken zwangerschap. Er is geen limiet in gevallen waarin het leven van de vrouw in gevaar is of er sprake is van een ernstige foetale afwijking.

Een nieuwe regeling die tijdens de COVID-19 pandemie werd ingevoerd, staat vrouwen toe om zwangerschappen binnen 10 weken na conceptie thuis te beëindigen. Daarna moeten abortussen in klinieken worden uitgevoerd.

MALTA - Het streng katholieke eilandland heeft vorig jaar zijn strenge anti-abortuswetgeving veranderd om abortus toe te staan, maar alleen als het leven van de vrouw in gevaar is.

Malta was voorheen het enige land in de Europese Unie dat geen enkele vorm van abortus toestond. Het blijft illegaal onder alle andere omstandigheden, waaronder verkrachting, incest en ernstige foetale afwijkingen.

De wet werd gewijzigd na het geruchtmakende geval van een Amerikaanse toeriste die op Malta een abortus geweigerd werd ondanks dat artsen zeiden dat haar leven in gevaar was, waardoor de vrouw gedwongen werd om naar Spanje te gaan voor de noodprocedure.

ITALIË - Het van oudsher katholieke land staat sinds 1978 abortus toe binnen 90 dagen na conceptie, maar toegang tot een abortus kan moeilijk zijn.

Ongeveer 63% van de gynaecologen weigert de procedure uit te voeren op morele of religieuze gronden, volgens gegevens uit 2021 van het Ministerie van Volksgezondheid.

Verschillende regio's hebben het gebruik van de abortuspil beperkt en anti-abortusgroepen gefinancierd. De rechtse premier Giorgia Meloni is anti-abortus, maar heeft beloofd de wet niet te zullen veranderen.

SPANJE - Het parlement heeft vorig jaar wetgeving goedgekeurd die meisjes van 16 en 17 jaar toestaat om zonder toestemming van hun ouders een abortus te ondergaan.

De wet schafte ook de verplichte "bedenktijd" van drie dagen af voor vrouwen die een abortus willen laten uitvoeren.

De abortushervorming van Spanje in 2010 stond vrouwen toe om ongewenste zwangerschappen op verzoek te beëindigen binnen 14 weken, of tot 22 weken in geval van ernstige foetale afwijkingen.

Veel vrouwen ondervinden echter problemen bij de toegang tot abortussen omdat artsen weigeren de procedure uit te voeren. Als gevolg daarvan worden de meeste procedures in privéklinieken uitgevoerd.

DUITSLAND - Vrouwen kunnen alleen een legale abortus ondergaan binnen 12 weken na conceptie als ze zich onderwerpen aan counseling en andere formele beperkingen.

Abortus staat nog steeds in het Duitse wetboek van strafrecht en kan technisch gezien leiden tot gevangenisstraffen tot drie jaar, hoewel er in de praktijk zelden vervolgingen worden ingesteld.

Een commissie van deskundigen heeft maandag aanbevolen om abortus binnen de eerste 12 weken van de zwangerschap volledig uit het strafrecht te halen.

Het is aan de regering om de aanbevelingen van de commissie in wetgeving om te zetten, maar het zou moeilijk kunnen zijn om de wet te veranderen omdat het recht op leven in de grondwet is vastgelegd en er waarschijnlijk tegenstand van de oppositie zal komen.

HONGARIJE - Abortus in de eerste 12 weken is sinds 1953 legaal, maar Hongarije heeft de regels in 2022 aangescherpt.

De beperking werd algemeen begrepen als zou het betekenen dat vrouwen die een abortus willen, eerst naar de hartslag van de foetus moeten luisteren.

Hongarije behoort ook tot een dozijn Europese landen die vrouwen verplichten om counseling te ondergaan voordat ze een zwangerschap beëindigen, een maatregel die door de Wereldgezondheidsorganisatie wordt bekritiseerd.

Hongarije nam in 2011 een nieuwe grondwet aan die garandeerde dat het leven van een foetus vanaf de conceptie beschermd zou worden, maar verbood abortus niet.

IERLAND - Het katholieke land hief in 2019 een bijna volledig verbod op abortus op na een verpletterend referendum in 2018.

Tot die tijd reisden ongeveer 3.000 vrouwen per jaar naar Groot-Brittannië voor een abortus.

De kwestie kwam in 2012 in de schijnwerpers te staan toen een vrouw met een miskraam overleed aan bloedvergiftiging nadat artsen weigerden haar zwangerschap te beëindigen.

Abortus is nu toegestaan tot 12 weken zwangerschap, en later als de foetus een terminale aandoening heeft of de gezondheid van de vrouw in gevaar is.