Onregelmatige moessonregens hebben de rijstaanplant in India aangetast, wat in september leidde tot exportbeperkingen, en overstromingen hebben de productie in Pakistan verminderd, terwijl de consumptie in belangrijke importeurs zoals Bangladesh en de Filipijnen is toegenomen. Daarom zeggen voorspellers dat de wereldwijde vraag in 2022/23 groter zal zijn dan de productie.

Dit is slecht voor Aziatische en Afrikaanse landen die rijst als basisproduct gebruiken en waarvan sommige tot 60% van hun voorraad invoeren.

Sinds India - 's werelds grootste rijstexporteur - de uitvoer van gebroken rijst heeft verboden en een uitvoerbelasting van 20% heeft geheven op sommige niet-basmativariëteiten, zijn de rijstprijzen wereldwijd met meer dan 10% gestegen. Vorige maand steeg de wereldwijde rijstprijsindex van de Voedsel- en Landbouworganisatie met 2,2% tot het hoogste punt in 18 maanden.

"De internationale markt is gestegen en zal nog verder stijgen", aldus Nitin Gupta, vice-president voor de rijstactiviteiten van Olam India.

Regeringen wereldwijd hadden al moeite om de voedselinflatie te beteugelen door COVID-19 verstoringen van de productie en de bevoorradingsketens, en toen haalde de inval van Rusland in Oekraïne miljoenen tonnen levensmiddelen weg van de wereldmarkten, waardoor de inflatie eerder dit jaar een record bereikte.

Voordat India een paar maanden geleden de export aan banden legde, zeiden industriële en overheidsfunctionarissen in Azië echter dat de rijstprijzen stabiel zouden blijven door de ruime voorraden.

Rijst was, in tegenstelling tot tarwe, gevrijwaard van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne omdat geen van beide landen een grote producent is, en het graan was relatief stabiel gebleven tijdens de COVID-gerelateerde verstoringen voor andere voedingsmiddelen.

Nu zitten topexporteurs Thailand en Vietnam echter met onvoldoende voorraden om de exportbeperking van India en de wijdverbreide productieverliezen te compenseren. De wereldwijde rijstvoorraden zouden in 2023 kunnen dalen tot het laagste niveau in ten minste vijf jaar, aldus drie wereldwijde handelaren, die zich beroepen op interne beoordelingen.

"Aangezien India 40% van de wereldhandel in handen heeft, is het voor anderen niet gemakkelijk om dalende Indiase zendingen te vervangen wanneer de vraag van de belangrijkste importeurs toeneemt", aldus Gupta.

PRODUCTIEPROGNOSES VERLAAGD

Het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) heeft zijn raming van de wereldwijde rijstproductie voor 2022/23 verlaagd tot 508 miljoen ton, de laagste raming in vier jaar. Een maand geleden verwachtte het agentschap nog een productie van 512 miljoen ton.

Sommige mondiale handelshuizen verwachten echter een sterkere daling tot ongeveer 500 miljoen ton vanwege de extreme weersomstandigheden die de oogsten in landen als China, India, Bangladesh en Pakistan bedreigen.

In India hebben de droge weersomstandigheden het zaaien van rijst vertraagd, waardoor veel boeren het gewas helemaal niet hebben geplant, en vervolgens hebben stortregens de rijpende rijstvelden beschadigd, waardoor de bezorgdheid over de voedselinflatie is toegenomen.

De productie van zomerrijst in India zal in 2022/23 waarschijnlijk dalen tot 105 miljoen ton, een daling van 6%, zei het Indiase ministerie van Landbouw in september, en particuliere handelaren schatten dat de productie kan dalen tot 100 miljoen ton.

De rijstproductie in China, de grootste consument van het graan, zou ten opzichte van een jaar geleden met 2,9% kunnen dalen tot 206 miljoen ton als gevolg van hogere temperaturen en droogte in sommige rijstproducerende regio's, aldus Shanghai JC Intelligence Co Ltd, een adviesbureau.

Dit is een groot verschil met vorig jaar, toen India's recordexport van 21,2 miljoen ton rijst - 30% goedkoper dan concurrerende leveranciers - de wereldprijzen hielp drukken, terwijl andere voedingsmiddelen de pan uit rezen door verstoringen van het aanbod.

Na de beperking in september zal de Indiase rijstexport dit jaar met ongeveer een kwart dalen.

ACHTERUITGANG IN AZIË

Bijna alle grote producenten kampen met een lagere rijstproductie, en de wereldwijde vraag zal waarschijnlijk groter zijn dan het aanbod, aldus B.V. Krishna Rao, voorzitter van de Indiase vereniging van rijstexporteurs.

De exportbeperkingen van India hebben concurrerende leveranciers Vietnam, Thailand en Myanmar geholpen hun verkoop te verhogen, maar zij hebben beperkte overtollige voorraden voor de export, aldus Rao.

Volgens overheidsgegevens zal de productie van ongemalen rijst in Vietnam gelijk blijven aan de 43 miljoen ton van vorig jaar.

Buurland Thailand wil dit jaar 7,5 miljoen ton exporteren, ongeveer 7% meer dan zijn vorige doelstelling van 7 miljoen ton, zei Anucha Burapachaisri, een woordvoerder van de regering.

Samen kunnen de twee niet meer dan 2 miljoen ton rijst toevoegen om de door India achtergelaten leegte op te vullen, aldus de handelaars.

Ondertussen kan Pakistan niet profiteren van de exportbeperkingen van India nadat zware overstromingen zijn oogst hebben verwoest. Volgens het USDA zou zijn rijstproductie met 18% kunnen dalen tot 7,4 miljoen ton.

Andere Aziatische producenten zoals China, Bangladesh en de Filipijnen werden net als India getroffen door ongunstige weersomstandigheden, waaronder droogte, overstromingen, tyfoons en cyclonen.

"De uitzonderlijke samenloop van gebeurtenissen in Azië zal de consumenten in vele delen van de wereld zwaar treffen en veel arme consumenten zullen ofwel veel duurdere, superieure soorten moeten kopen of het zonder rijst moeten stellen", aldus Himanshu Agarwal, uitvoerend directeur bij Satyam Balajee, India's grootste rijstexporteur.

"De keuze zal moeilijk zijn."