Wetsvoorstel 96, dat door een meerderheid van de wetgevers van Quebec is aangenomen, stelt strengere regels vast om het gebruik van het Frans in de provincie af te dwingen, door verplichte cursussen Frans toe te voegen en het gebruik van andere talen door overheidsinstanties te beperken.
Premier Francois Legault van Quebec, die voor de verkiezingen van oktober staat, prees wetsvoorstel 96 als de belangrijkste hervorming ter bescherming van de Franse taal in het overwegend Engelstalige Noord-Amerika, in bijna een halve eeuw. Maar sommige inheemse leiders en pleitbezorgers in de provincie beweren dat de wet extra lasten oplegt aan gemarginaliseerde gemeenschappen die gericht zijn op de bescherming van hun eigen cultuur.
Canada heeft de laatste jaren geworsteld met zijn behandeling van de inheemse bevolking. De ontdekkingen vorig jaar van wat verondersteld wordt de overblijfselen te zijn van duizenden kinderen op of in de buurt van de plaatsen waar vroeger door de regering gesteunde woonscholen stonden, hebben de aandacht gevestigd op het misbruik waarvan de inheemse gemeenschappen al generaties lang het slachtoffer zijn en op hun strijd voor gerechtigheid.
De nieuwe wet zou onder andere extra lessen Frans in Engelstalige scholen verplicht stellen en immigranten verplichten om vanaf zes maanden na hun aankomst met bepaalde overheidsinstanties in het Frans te communiceren. Zij stuit op verzet van Engelstaligen, en van inheemsen die om een vrijstelling vragen.
"Wij zullen alle middelen gebruiken die nodig zijn om ervoor te zorgen dat onze stem gehoord wordt," zei Mike Delisle, een opperhoofd van de Mohawk Council van Kahnawake, een reservaat van de First Nations in het zuiden van Quebec. Hij voegde eraan toe dat er nog geen specifiek besluit is genomen.
Taal blijft een gevoelige kwestie in het overwegend Franstalige Quebec, waar de ontevredenheid over de overheersing van het Engels de separatistische Parti Quebecois (PQ) in de jaren zeventig heeft helpen oprichten.
Hoewel Quebec juridische taal kan gebruiken om juridische gevechten over Bill 96 te omzeilen, hebben sommige advocaten reeds het schrikbeeld van gerechtelijke betwistingen opgeworpen.
Gevraagd naar de bezorgdheid over de wet, zei de Canadese minister van Justitie David Lametti woensdag tegen verslaggevers dat het "alle opties op tafel zal houden," waarbij een eventuele reactie afhangt van de manier waarop het wetsvoorstel wordt uitgevoerd.
"Wij zijn niet tegen het Frans. Maar als u wilt leren over taal die in gevaar is, kom dan met ons praten en wij kunnen u vertellen hoe dat gebeurd is," zei Delisle.
Inheemse studenten die hun taal Kanien'kha, Engels en Frans leren, volgen nu al naschoolse lessen Frans om zich voor te bereiden op de tweejarige junior colleges van Quebec, zei Robin Delaronde, directeur van het Kahnawake Education Center.
"Het is herkolonisatie," zei Kenneth Deer, een voorvechter voor de rechten van de inheemse bevolking die als kind naar een federale dagschool ging waar hij gedwongen werd Engels te leren.
Martin Papillon, professor politieke wetenschappen aan de Universite de Montréal, zei dat Legault sommige spanningen had kunnen voorkomen door eerder met de tegenstanders te vergaderen en de First Nations vrij te stellen.
Toch wees hij erop dat de Engelse diensten in Quebec superieur zijn aan vergelijkbare diensten in het Frans in de rest van het land.
