Het bedrijf uit Veldhoven, in het zuiden van Nederland, ontwerpt en bouwt machines die op hun beurt worden gebruikt om halfgeleiders te produceren. Dat zijn componenten die in ons dagelijks leven zowat overal terug te vinden zijn. Zo bekeken zou je denken dat deze sector intrinsiek groeit. In werkelijkheid is het iets complexer, omdat het aanbod voortdurend toeneemt en succesvolle sectoren niet immuun zijn voor een zekere cycliciteit en voor overcapaciteit. Voor ASML is de situatie enigszins anders, simpelweg omdat er geen echte alternatieven zijn voor de producten van de groep. Wij verklaren ons nader.

Op het gebied van apparatuur voor de fabricage van halfgeleiders hebben drie landen het grootste deel van de markt in handen: de Verenigde Staten, Japan en Nederland. De grootste speler ter wereld is het Amerikaanse Applied Materials. Het bedrijf dat de beurs de ruimste waardering geeft, is echter ASML. Om een idee te geven: de marktkapitalisatie van het bedrijf, momenteel goed voor 244 miljard euro, is veel groter dan die van L'Oréal of Shell (goed voor zo'n 200 miljard euro). Waarom is dat zo?  Dat komt omdat ASML 90 % van de markt in handen heeft voor fotolithografie op basis van DUV. Met die technologie worden geïntegreerde schakelingen geëtst op siliciumwafers. Met zijn EUV-etsprocédé loopt het bedrijf zelfs enkele jaren voorop. Dat procédé maakt nog betere prestaties mogelijk. "De technologie van ASML is niets minder dan een wonder waar de concurrentie de komende tien jaar niet aan kan tippen," zei Sejal Varshney, analist van AlphaValue.

Dat verklaart meteen ook de aantrekkingskracht van ASML onder beleggers. In tien jaar tijd is het aandeel met meer dan 1.000 % gestegen. De omzet steeg van 5,2 mn. € in 2013 naar 21,2 mn. € in 2022, wat neerkomt op een gemiddelde jaarlijkse groei van 15 %. In die periode steeg de exploitatiemarge van 20 % naar 30 %. Er wordt een aanzienlijke hoeveelheid liquide middelen gegenereerd. Op kruissnelheid ligt de marge van de vrije kasstroom tussen 20 en 25 %. Als wij uitgaan van een omzet van 30 md. € tegen 2024, zou de winst zo'n 7,5 md. € moeten bedragen. Een snelle berekening leert dat men bij het aandeel meer dan 30 keer de winst betaalt. Daarbij zit ASML bij de ruimst gewaardeerde Europese spelers, zoals Hermès, Dassault Systèmes of het reeds genoemde L'Oréal. Dat is de prijs van uitmuntendheid.

Met een overvolle orderportefeuille en een ongeëvenaard concurrentievoordeel, wat kan ASML dan nog in de weg staan? Het eerste risico is de druk die de Verenigde Staten uitoefenen op hun bondgenoten om te voorkomen dat Beijing toegang krijgt tot geavanceerde technologieën. Er is nu al een embargo op de export naar China van bepaalde apparatuur. Washington wil die beperkingen nu laten uitbreiden naar andere machines. ASML werd door dit alles tot dusver nog niet echt afgestraft, maar waakzaamheid is geboden. Dat kan veranderen wanneer de regionale stabiliteit in gevaar komt: Taiwan, Zuid-Korea en China zijn samen goed voor 88 % van de inkomsten van de groep. Andere bedreigingen zijn onder meer het risico die het zeer technische karakter van het geproduceerde materieel met zich meebrengt. Het bedrijf wordt hierdoor immers gedwongen een constant niveau van uitmuntendheid te handhaven onder bijzonder veeleisende klanten. En dan is er uiteraard het feit dat ASML, als de nummer één en houder van een oligomonopolie, veel te verliezen heeft als de concurrentie erin slaagt het bedrijf het vuur aan de schenen te leggen.

Maar je had het al begrepen... ASML heeft wat legendarisch belegger Warren Buffett een moat (een slotgracht) noemt: een gigantisch concurrentievoordeel waar concurrenten niet voorbij kunnen. Voor ASML staat er veel op het spel, maar het bedrijf heeft een aantal unieke troeven. Het aandeel hoort allicht thuis in elke Europese selectie die zich op de lange termijn richt.