Door een gestage toename van het industriële elektriciteitsverbruik in de afgelopen jaren hebben de nutsbedrijven in India, een van de snelst groeiende grote economieën ter wereld en de op een na grootste verbruiker en importeur van steenkool, beperkte speelruimte om het hoofd te bieden aan een buitengewone vraag of haperingen in het aanbod.

Extra aankopen door India op de wereldmarkt, waar het bijna een kwart van zijn steenkool vandaan haalt, zouden ook de wereldwijde steenkoolprijzen kunnen ondersteunen, samen met de push van topimporteur China om de industriële activiteit op te voeren nadat het zijn strenge COVID 19-gerelateerde beperkingen heeft versoepeld. De prijzen zijn gedaald sinds ze in juni een recordhoogte bereikten, voornamelijk als gevolg van een warmer dan verwachte Europese winter.

De recordproductie van steenkool in India heeft de krappe voorraden in elektriciteitscentrales verminderd tot een gemiddelde voorraad van 12 dagen eind 2022, tegenover negen dagen bij het begin van het lopende boekjaar in april.

Maar de voorraden liggen nog steeds ver onder de federale richtlijnen die een voorraad van minstens 24 dagen aanbevelen als buffer tegen het soort stroomonderbrekingen waarmee India vorig jaar en het jaar daarvoor te kampen had.

"Zelfs nu wordt ongeveer 31% van de totale op steenkool gebaseerde capaciteit geconfronteerd met kritieke kolentekorten", aldus Abhishek Rakshit, een Senior Research Analyst bij Wood Mackenzie.

India's kolengestookte centrales, die goed zijn voor meer dan 70% van de nationale stroomproductie, zullen de import in de periode april-december 2023 mogelijk met 50% tot 60% moeten verhogen, aldus Hetal Gandhi, directeur onderzoek bij CRISIL Market Intelligence and Analytics, als zij "een mogelijke crisis willen afwenden".

De kolenimport door Indiase nutsbedrijven is in de eerste acht maanden van dit fiscale jaar vanaf april meer dan verdubbeld tot 42 miljoen ton, vergeleken met het jaar daarvoor, ondanks een stijging van 11,9% van de binnenlandse kolenleveringen aan nutsbedrijven.

Hoewel de regering deze maand haar economische groeiprognose voor dit fiscale jaar heeft verlaagd tot 7%, is India nog steeds een van de best presterende economieën van de G20 en is de industriële activiteit bijzonder veerkrachtig, waardoor de elektriciteitsopwekking in november en december met ongeveer 14% is toegenomen, terwijl de gemiddelde jaarlijkse groei 9,6% bedroeg, zo blijkt uit overheidsgegevens.

Een buitenproportioneel deel van die stijging kwam voor rekening van de kolengestookte productie, die in die twee maanden met ongeveer 15% toenam.

Extreme weersomstandigheden hebben de stroomvoorziening extra onder druk gezet. Een verzengende hittegolf in april en strenge kou in Noord-India eind december leidden tot plotse pieken in het elektriciteitsverbruik en maakten het moeilijk om de vraag naar kolen en elektriciteit te voorspellen.

"Het risico bestaat dat de (steenkool)vraag in 2023 hoger uitvalt door een warmere zomer en/of een sterkere industriële groei in het land dan momenteel wordt verwacht", aldus Girish Madan, directeur bij Fitch Ratings.

De Indiase kolenvoorraden zijn de afgelopen jaren snel uitgeput geraakt, wat door regeringsfunctionarissen wordt aangehaald als argument om te importeren.

De kolenvoorraden in de elektriciteitscentrales slonken tot vier dagen, of 8 miljoen ton, in september 2021, tegenover 15 dagen in juni van dat jaar, wat leidde tot een verlammende stroomcrisis in oktober 2021. In minder dan zes maanden tijd werd India opnieuw geconfronteerd met een stroomcrisis die de ergste was in zes en een half jaar.

Verstoringen van de aanvoerlijnen voor kolen als gevolg van tekorten aan spoorwagons hebben het probleem verergerd, waardoor de effectiviteit van een verhoogde binnenlandse kolenproductie wordt beperkt.

Uit gegevens van de overheid blijkt dat de treinen die de Indiase spoorwegen ter beschikking stellen van Coal India, dat 80% van de Indiase steenkool produceert, al minstens 21 maanden lang niet voldoen aan de maandelijkse doelstellingen.

"In de afgelopen twee jaar hebben de Indiase spoorwegen het aantal treinen dat per dag wordt geleverd verhoogd. Maar dat was niet genoeg om de stijgende vraag bij te benen", aldus Ashis Pradhan, analist bij Rystad Energy.