Een passagiersvliegtuig van Virgin Atlantic dat van Londen naar New York vliegt op 100% duurzame vliegtuigbrandstof (SAF) zal dinsdag opstijgen, nu de luchtvaartwereld het potentieel van koolstofarme opties voor het veiligstellen van de toekomst wil laten zien.

Naarmate de wereld koolstofarmer wordt, zetten luchtvaartmaatschappijen in op brandstof gemaakt van afval om hun uitstoot met wel 70% te verminderen, zodat ze kunnen blijven vliegen voordat elektrisch en waterstofaangedreven vliegen de komende decennia realiteit wordt.

De vlucht die wordt uitgevoerd door een Boeing 787 van Virgin die wordt aangedreven door Rolls-Royce Trent 1000-motoren, zal de eerste keer zijn dat een commerciële luchtvaartmaatschappij langeafstandsvluchten uitvoert op 100% SAF.

Het volgt op de succesvolle trans-Atlantische oversteek door een Gulfstream G600 zakenjet met dezelfde brandstof vorige week.

De miljardair-oprichter van Virgin Atlantic, Richard Branson, de chief executive van de luchtvaartmaatschappij, Shai Weiss, en de Britse minister van transport, Mark Harper, zullen allemaal aan boord zijn van de vlucht die gepland staat om Londen Heathrow te verlaten om 1130 GMT en aan te komen op New York's John F. Kennedy International Airport om 1440 EST.

Er zullen geen betalende passagiers of vracht aan boord zijn van wat Virgin Flight100 heeft genoemd, een vlucht die enkele dagen voor het begin van de COP28 klimaatbesprekingen in Dubai op donderdag plaatsvindt.

SAF wordt al gebruikt in straalmotoren als onderdeel van een mengsel met traditionele kerosine, maar na succesvolle grondtesten kregen Virgin en haar partners Rolls-Royce, Boeing, BP en anderen toestemming om alleen met SAF te vliegen.

De luchtvaart is verantwoordelijk voor naar schatting 2-3% van de wereldwijde koolstofuitstoot. SAF is essentieel om die uitstoot te verminderen, maar het is duur en maakt minder dan 0,1% uit van de totale hoeveelheid vliegtuigbrandstof die momenteel wereldwijd wordt gebruikt.

De brandstof voor de vlucht van dinsdag is grotendeels gemaakt van afgewerkte bak- en braadolie en afvalvet van dieren, gemengd met een kleine hoeveelheid synthetische aromatische kerosine gemaakt van afvalmaïs, aldus Virgin Atlantic.

Veel Europese luchtvaartmaatschappijen - waaronder Virgin, British Airways (eigendom van IAG) en Air France - hebben gezegd dat ze in 2030 10% SAF willen gebruiken, en het doel van de industrie van "netto nul" emissies in 2050 is gebaseerd op een stijging van dat aandeel tot 65%.

Toch lijkt de doelstelling voor 2030 een uitdaging gezien de kleine volumes en de hoge kosten van SAF, die nu ongeveer drie tot vijf keer zo duur zijn als gewone vliegtuigbrandstof.

In oktober waarschuwde het hoofd van IAG dat er meer dan 90% kans was dat de industrie het mandaat van de Europese Unie voor de beschikbaarheid van SAF in 2025 niet zou halen.

De milieubeweging Stay Grounded noemde de vlucht "een groene afleidingsmanoeuvre".

"(Brandstofvervangers) zijn nog lang niet schaalbaar in het tijdsbestek dat nodig is om een ineenstorting van het klimaat te voorkomen. Wat dringend nodig is, is het terugdringen van de verbranding van fossiele vliegtuigbrandstoffen, wat betekent dat er waar mogelijk minder gevlogen moet worden," zei Magdalena Heuwieser, die het netwerk vertegenwoordigt.

De luchtvaartindustrie hoopt dat de vlucht van Virgin Atlantic de regeringen duidelijk zal maken dat ze financiële steun moeten geven om SAF gemakkelijker beschikbaar te maken.

Virgin zei dat de motoren op de vlucht zouden worden ontdaan van SAF en getest voordat ze weer in gebruik zouden worden genomen met gewone brandstof.