SAS heeft gezegd dat een in februari aangekondigd herstructureringsplan afhangt van het bijeenbrengen van 9,5 miljard Zweedse kronen (946 miljoen dollar) in contanten en het omzetten van 20 miljard kronen schuld in aandelen.

Vele regeringen over de hele wereld hebben tijdens de pandemie hun nationale luchtvaartmaatschappijen gesteund. Maar Zweden en Denemarken, die beide een belang van 21,8% in SAS hebben, pakken het Scandinavische merk heel anders aan.

Denemarken heeft gezegd dat het bereid is zijn aandeel te vergroten en schulden af te schrijven, maar Zweden heeft geweigerd meer geld te injecteren.

WAAROM IS SAS ZO BELANGRIJK VOOR DENEMARKEN?

SAS AB, formeel bekend als Scandinavian Airlines System Denmark - Norway - Sweden, heeft haar hoofdkantoor in Stockholm, maar gebruikt de luchthaven van Kopenhagen, de grootste in Scandinavië, als haar belangrijkste hub.

De Deense minister van Financiën, Nicolai Wammen, heeft gezegd dat SAS belangrijk is voor de Deense economie en zorgt voor goede reisverbindingen van het Scandinavische land met de rest van Europa en voor lange-afstandsvluchten naar andere continenten.

SAS heeft rechtstreeks bijna 7.000 mensen in dienst, gelijkelijk verdeeld over Denemarken, Zweden en Noorwegen. Vóór de COVID-19 pandemie stond het bedrijf aan de basis van 20.000 banen in de Scandinavische regio, waarvan 6.800 in Denemarken, volgens een rapport uit 2019 van Copenhagen Economics in opdracht van SAS.

SAS was goed voor bijna een derde van de directe en indirecte vluchten naar Denemarken, aldus het rapport. Het was ook goed voor 82% van het transferluchtverkeer op de luchthaven van Kopenhagen in 2017.

Voor de Denen is SAS van oudsher verbonden met een gevoel van trots en zelfs een collectief gevoel van eigendom, aangezien het zich in de decennia na zijn oprichting in 1946 tot een toonaangevende premium maatschappij heeft ontwikkeld.

WAT IS ER MISGEGAAN?

Op haar hoogtepunt in de jaren tachtig werd SAS door een industriegroep uitgeroepen tot de beste luchtvaartmaatschappij ter wereld. Maar met de opkomst van low-cost rivalen zoals Ryanair begon er iets te veranderen.

Sinds de eeuwwisseling verkeert de maatschappij bijna voortdurend in financiële moeilijkheden, en vorig jaar verloor zij 6,5 miljard Zweedse kronen ($638 miljoen), terwijl de inkomsten slechts een derde bedroegen van het niveau van vóór de pandemie.

Op de consumentenbeoordelingssite Trustpilot krijgt SAS 1,5 van de vijf sterren, net boven de 1,4 van Ryanair.

De problemen van SAS worden nog verergerd doordat ongeveer 1.000 SAS-piloten in Denemarken, Noorwegen en Zweden van plan zijn op 29 juni in staking te gaan wegens onenigheid over lonen en kostenbesparingsplannen.

WAT WIL DENEMARKEN?

Het parlement van Denemarken stemde er deze maand mee in om een deel van de schuld van SAS af te schrijven en een deel om te zetten in aandelen, en om nieuw geld in te brengen. Daardoor zou het belang van Kopenhagen in de luchtvaartmaatschappij tot 30% kunnen stijgen.

Maar de regering heeft als voorwaarde voor de kapitaalinjectie gesteld dat SAS ook particuliere investeerders laat deelnemen.

IS DIT EEN PROBLEEM?

Hoewel de Deense regering beloofd heeft zich niet met de dagelijkse gang van zaken te bemoeien, wil zij wel haar belangen beschermen.

Denemarken wil "invloed hebben op de elementen in SAS die van centraal belang zijn voor het behoud van de sterke positie van SAS in Denemarken en de bijdrage aan de internationale toegankelijkheid van Denemarken," aldus het Ministerie van Financiën deze maand.

Dat kan grote investeerders en consortia afschrikken die geïnteresseerd zouden zijn geweest in ingrijpende veranderingen bij SAS, volgens analist Jacob Pedersen van Sydbank.

WAT DOET ZWEDEN?

Zweden, dat in de afgelopen decennia al meer dan 8 miljard Zweedse kronen in SAS heeft geïnjecteerd, heeft een hardere houding aangenomen ten aanzien van nieuwe financiering.

Stockholm zei deze maand dat het geen nieuw geld aan SAS zou verstrekken, hoewel het het schuld-voor-aandelenplan goedkeurde.

Als de luchtvaartmaatschappij wel nieuw aandelenkapitaal aantrekt, zal dit het belang van Zweden verminderen. Het land heeft gezegd dat het op lange termijn volledig uit SAS wil stappen.

HOE ZIT HET MET NOORWEGEN?

De regering van buurland Noorwegen heeft haar resterende aandeel van 10% in SAS in 2018 verkocht, met als argument dat de staat geen aandelen van luchtvaartmaatschappijen hoeft te bezitten.

Toch is het een belangrijke schuldeiser met 1,5 miljard Noorse kronen (153 miljoen dollar) aan leningen die tijdens de pandemie zijn verstrekt.

Dinsdag zei Oslo dat het het plan van SAS om schulden in aandelen om te zetten onder bepaalde voorwaarden zou steunen, maar dat het niet van plan was om op lange termijn aandeelhouder te blijven.

($1 = 10,0434 Zweedse kronen)

($1 = 9,7801 Noorse kronen)