(ABM FN-Dow Jones) De Amsterdamse beurs verloor deze week terrein door de groeiende rente- en inflatievrees. Bij een slot van 766,69 punten op vrijdag, daalde de AEX ruim 3 procent op weekbasis. Vorige week sloot de index nog op 791,45 punten.

Het derde kwartaal sloot de AEX wel met een overtuigende winst van zo'n 6 procent af, terwijl de volatiele maand september een min van zo'n 2 procent opleverde.

Of het vierde kwartaal succesvol is, valt te bezien, nu de onzekerheden als gevolg van de oplopende inflatie en door de verwachte monetaire verkrapping van grote centrale banken als de Federal Reserve toenemen. Ondertussen lopen de langlopende rentes weer op.

Beleggingsstrateeg Vincent Juvyns van JPMorgan Asset Management verwacht niet dat de rente in de komende maanden tot een niveau zal stijgen dat deze een bedreiging zou kunnen vormen voor de financiële markten.

"Het blijft echter wel een factor om in de gaten te houden", waarschuwde Juvyns voor de camera van ABM Financial News. De stijgende rente is volgens de strateeg met name negatief voor cash en obligaties. "Wij leggen eerder de nadruk op kredietmarkten, maar blijven een voorkeur houden voor aandelen."

De voorzitter van de Fed, Jerome Powell, benadrukte deze week opnieuw dat de hoge inflatie tijdelijk is. Ondertussen is de inflatie in Duitsland opgelopen tot het hoogste niveau sinds 1992. Dat zet volgens econoom Carsten Brzeski van ING druk op de Europese Centrale Bank om zijn obligatie-opkopen in 2022 mogelijk sneller af te bouwen dan momenteel verwacht.

De hogere energieprijzen, veroorzaakt door een krapper aanbod, zijn een belangrijke factor waardoor de inflatie oploopt, net als de aanhoudende problemen in de aanvoerketen. Onder meer het Verenigd Koninkrijk kampt met ernstige energietekorten, waardoor kleinere energiemaatschappijen failliet gaan, terwijl de gasprijzen in grote delen van Europa flink oplopen. Die staan in Europa inmiddels op een recordniveau.

SPD wint Duitse verkiezingen

Begin deze week was er aandacht voor de Duitse parlementsverkiezingen, die nipt werden gewonnen door de SPD. Dit betekent dat Angela Merkel na zestien jaar als bondskanselier vermoedelijk zal worden opgevolgd door SPD-leider Olaf Scholz.

Econoom Carsten Brzeski van ING ziet werk aan de winkel voor Duitsland. Volgens hem moet elk nieuw regeringsakkoord een "duidelijk omschreven investeringsprogramma" omvatten dat zich richt op digitalisering, klimaatverandering en onderwijs, maar ook op sociale inclusiviteit. Ook moet Duitsland volgens Brzeski kiezen in welke toekomstgerichte sleutelsectoren het land de komende decennia wil excelleren.

De winst van SPD wijst er volgens Brzeski echter op dat "het Duitse electoraat niet echt op zoek is naar verandering", zodat de nieuwe regering meer economische verandering zal moeten doorvoeren dan de meeste kiezers hopen. Overigens waarschuwde Brzeski ook dat SPD er nog niet zeker van is dat het de volgende regering mag leiden.

Inkoopdata onderstrepen aanhoudende problemen aanvoerketen

Van de diverse economieën, van die van Japan en de eurozone tot het VK en de VS, kwamen deze week inkoopdata over de ontwikkelingen in de industrie in de maand september.

De inkoopmanagersindex voor de eurozone daalde in september tot 58,6, van 61,4 in augustus. Econoom Chris Williamson van Markit wees erop dat hoewel de groei van de industrie in september nog altijd robuust was, de groei wel dusdanig is verzwakt, vooral vanwege de groeiende tegenwind die wordt gecreëerd door de voortdurende problemen in de aanvoerketen.

"Bevoorradingsproblemen blijven grote schade aanrichten in delen van de Europese industrie", aldus Williamson, die hierin niet snel een verbetering verwacht.

De vertragingen en daardoor oplopende prijzen stuwen ondertussen de inflatie. In de eurozone stond die in september op 3,4 procent, waar dat in augustus nog 3,0 procent was en in juli 2,2 procent. Economen hadden voor september gerekend op een inflatie van 3,3 procent.

De PCE-inflatie in de VS is in augustus uitgekomen op 4,3 procent, van 4,2 procent in juli. De PCE-kerninflatie bleef stabiel op 3,6 procent op jaarbasis.

De inkoopmanagersindex voor de Amerikaanse industrie daalde volgens de meting van ISM ook tussen augustus en september, van 61,1 tot 60,7. Ook hier wees Williamson op de problemen in de leveringsketen. De inkoopmanagersindex van ISM liet wel een lichte stijging zien.

Een vat WTI-olie noteerde vrijdag op 75 dollar, terwijl een vat Brent-olie net onder 80 dollar handelde. Op weekbasis stegen de olieprijzen met zo'n 2 procent. Na het weekend praat OPEC+ over de huidige productie-afspraken. Volgens Reuters zouden de OPEC en zijn bondgenoten de productie mogelijk sneller willen opvoeren om de krapte in het aanbod op te vangen.

De euro/dollar noteerde vrijdagmiddag op 1,1596 en daarmee op weekbasis ruim een procent lager. De dollar wordt sterker nu de Fed spoedig lijkt te starten met het afbouwen van zijn zeer accommoderende monetaire beleid.

Stijgers en dalers

In de Amsterdamse hoofdgraadmeter deden financials deze week goede zaken. Aegon en ING, dat een aandeleninkoop van 1,7 miljard euro aankondigde, stegen zo'n 5 procent. ASR ging deze week meer dan 2 procent hoger. Koploper was Shell, dat op weekbasis 8 procent won dankzij de hogere energieprijzen.

Chippers stonden onder druk door de oplopende rentes. In de AEX was Besi hekkensluiter, met een verlies van bijna 16 procent. ASMI en ASML verloren op weekbasis 6 tot 14 procent.

Kempen haalde Besi van zijn kooplijst, terwijl de verwachtingen die ASML en ASMI presenteerden tijdens hun beleggersdagen gemengd werden ontvangen.

In de AMX won Intertrust op weekbasis 8,5 procent. Harbor Spring Capital heeft in een brief meer verandering geëist bij Intertrust. Harbor Spring Capital is naar eigen zeggen al lange tijd aandeelhouder van Intertrust met een belang van ongeveer 5 procent. De AFM meldt een belang van 4,97 procent. Intertrust heeft de verklaring van zijn aandeelhouder Harbor Spring Capital gelezen en zal een uitgebreide strategie-update geven op 23 november, aldus het bedrijf, dat verder een aandeleninkoopprogramma van 100 miljoen euro aankondigde.

Flow Traders steeg bijna 3 procent door de toenemende marktvolatiliteit en OCI, dat recent in de lift zit, won nog eens 4 procent. Basic-Fit steeg ook dik 4 procent. Alfen stond onderaan in de Midcap, met een verlies van bijna 7 procent.

Bij de kleine fondsen won Van Lanschot Kempen meer dan 5 procent, terwijl Avantium de sterkste daler was, met een weekverlies van meer dan 6 procent.

© ABM Financial News; info@abmfn.nl; Redactie: +31(0)20 26 28 999; Disclaimer