(ABM FN-Dow Jones) Voor de AEX was 2021 een buitengewoon sterk beursjaar. Een slotstand van 797,93 punten op 31 december 2021 leverde op jaarbasis een koerswinst van bijna 28 procent op.

Daarmee deed het Damrak het beter dan bijvoorbeeld de Duitse DAX, die dit jaar bijna 16 procent steeg en de brede Stoxx Europe 600 index, die er in 2021 zo'n 22 procent op vooruit ging. De S&P 500 steeg in 2021 zo'n 27 procent.

Het hoogtepunt voor de AEX werd voorlopig bereikt in november, toen de Amsterdamse hoofdindex een recordstand van 827,57 punten aantikte. 

Beursjaar 2022 zal echter een heel ander beursjaar worden dan 2021, denkt vermogensbeheerder André van Eerden van Aberfeld International.

"Het zal me niet verbazen als de koersen wat zullen dalen", waarschuwde hij onlangs voor de camera van ABM Financial News. 

En vermogensbeheerder Cees Smit van Today's Group houdt rekening met een correctie. Maar dat is volgens hem gezond, en van paniek is geen sprake.

Beleggingsstrateeg Ralph Wessels van ABN AMRO wees recent op de belangrijkste risico's voor het aankomend jaar.

"Inflatie is niet verrassend het grootste risico voor 2022, vooral in de VS", aldus de beleggingsstrateeg. Ook blijven volgens hem coronamutaties, zoals omikron, een groot risico.

Van delta tot omikron

Coronamutaties zorgden in 2021 meer dan eens voor schokgolven op de aandelenmarkten, met beleggers die vreesden dat varianten als delta en omikron zouden leiden tot nieuwe lockdownmaatregelen waardoor het economisch herstel na coronajaar 2020 zou ontsporen.

Met name de Verenigde Staten was dit jaar soepeler als het ging om de aanpak van nieuwe mutaties en kondigde anders dan veel Europese landen, geen grootschalige lockdowns af. Toch verlaagde Goldman Sachs onlangs de groeiverwachtingen voor de VS. Niet alleen omdat de coronasteunmaatregelen die in 2020 en 2021 werden genomen door de overheid zijn uitgewerkt, maar vooral ook omdat de omvangrijke stimuleringsplannen van president Joe Biden binnen zijn eigen Democratische partij nog niet voldoende steun hebben om goedgekeurd te worden in het Amerikaanse Congres.

In het eerste kwartaal van 2022 zal de Amerikaanse economie volgens Goldman Sachs met 2 procent groeien, waar eerder 3 procent werd voorspeld. De groei voor het tweede kwartaal werd bijgesteld van 3,5 naar 3 procent en die voor het derde kwartaal van 3 tot 2,75 procent.

China is volgens Wessels ook een risico voor 2022. ABN AMRO verlaagde recent de groeiraming voor 's werelds tweede economie, waarbij de problemen op de Chinese vastgoedmarkt en het likopstukbeleid rond corona de belangrijkste risico's vormen.

De eurozone lijkt vooralsnog de meeste pijn te voelen van nieuwe coronavarianten en de maatregelen die in reactie daarop worden genomen.

Credit Suisse voorspelt dat de economie van de eurozone volgend jaar met 3,8 procent zal groeien, wat lager is dan de eerdere prognose van 4,2 procent. Een steeds hogere vaccinatiegraad zal volgens de bank een einde maken aan de nieuwste virusgolf, terwijl de acute druk op de gasprijzen in het voorjaar vermoedelijk zal afnemen.

"We verwachten dat de economie van de eurozone het in de winter verloren terrein weer snel zal terugwinnen", volgens de Zwitserse bank.

Hoge inflatie dwingt centrale banken tot ingrijpen

Een belangrijk thema dit jaar op de financiële markten was de oplopende inflatie. Die noteerde begin 2021 in de eurozone op 0,9 procent en in de VS op 1,4 procent. Volgens de meest actuele data staat de inflatie in de eurozone momenteel op 4,9 procent en in de VS op 6,8 procent.

Wessels van ABN AMRO wijst erop dat de inflatie momenteel "vooral wordt gedreven door het aanbodtekort van goederen, mede door aanbodknelpunten." Hij verwacht dat deze knelpunten, net als de inflatie, gedurende 2022 afnemen.

Toch zit het inflatierisico ook aan de dienstenkant, waarschuwt Wessels. "De lonen stijgen en de Amerikaanse arbeidsmarkt zit tegen of op maximale werkgelegenheid."

Reden voor de Federal Reserve om zijn coronasteun af te bouwen. Dat gaat de centrale bank al sneller doen dan eerder verwacht, waardoor het QE-programma in maart 2022 waarschijnlijk wordt beëindigd. Kort daarna zal de belangrijkste rente voor het eerst worden verhoogd. Op dit moment is de verwachting dat de Fed de federal funds rate volgend jaar drie keer zal verhogen. Dat vooruitzicht geeft de dollar een impuls, die ten opzichte van de euro in 2021 zo'n 7 procent is gestegen. De Amerikaanse tienjaarsrente is dit jaar zo'n 59 basispunten gestegen en noteert momenteel op 1,51 procent.

De Bank of England heeft als een van de grote centrale banken dit jaar als eerste de koe bij de horens gevat en de rente in december met 15 basispunten verhoogd naar 0,25 procent. Volgens marktkenners gebeurde dit vooral zodat de Britse centrale bank de rente in 2022 niet abrupt en met grotere stappen zou moeten verhogen.

De Europese Centrale Bank heeft minder haast. Hoewel het zijn coronasteunprogramma PEPP eind maart stopzet, zal het daarna nog wel accommoderend zijn, in de vorm van opkopen via zijn Asset Purchase Programme. De kans dat de rente in 2022 omhoog gaat is klein, hoewel de ECB wel verwacht dat de inflatie een groot deel van het jaar boven de doelstelling van 2 procent blijft.

"Daarmee is de dovish opvatting [van de ECB] moeilijker te begrijpen", meent Carsten Brzeski. Dit suggereert volgens de econoom van ING dan ook dat "veranderingen in het beleid sneller kunnen komen dan men mogelijk verwacht."

Volgens econoom Luc Aben van Lanschot Kempen moet er in de komende maanden echter méér gebeuren "om terug te keren naar inflatieniveaus die vertrouwder en comfortabeler aanvoelen."

Aben wijst onder meer op "het herstel van verstoorde aanvoerketens of een (opnieuw) evenwichtiger consumentenvraag, die meer verspreid is over goederen en diensten. Dat zal een geleidelijk proces zijn. Waarvan het tempo in belangrijke mate afhangt van het verloop van de pandemie."

Energieprijzen rijzen de pan uit

Een belangrijke drijfveer achter de torenhoge mondiale inflatie zijn de oplopende energieprijzen. Waar de olieprijs in 2020 nog flink daalde als gevolg van de corona-uitbraak en de druk op de vraag naar olie daardoor, wisten West Texas Intermediate en Brent dit jaar flink te herstellen. WTI steeg op jaarbasis zo'n 57 procent en Brent ruim 52 procent.

Ondanks de schaarste in de markt en oproepen van landen als de VS, hielden de OPEC en zijn bondgenoten in 2021 vast aan de gemaakte productie-afspraken en geleidelijke verhogingen. De redenering van OPEC+ is dat het coronavirus teveel onzekerheid met zich meebrengt. Wel besloot de groep onlangs dat het 'in sessie blijft', wat betekent dat er sneller ingegrepen kan worden wanneer de situatie op de energiemarkt hierom vraagt.

OPEC verwacht dat de groei van de vraag naar olie slechts beperkt zal worden beïnvloed door de omikronvariant en rekent op een verder herstel in 2022. Ondertussen zullen de energieprijzen de komende maanden vermoedelijk verder oplopen, onder meer door het koude winterweer. Senior energie-econoom Hans van Cleef van ABN AMRO wijst ook op het gastekort in Europa, dat deze winter niet meer wordt opgelost.

"En het is de vraag in hoeverre we in de huidige marktomstandigheden de voorraden op tijd op peil hebben voor de volgende winter", aldus Van Cleef.

Aben wijst ook op de impact op de inflatie en de groei. "Door geopolitieke manoeuvres schoot de gasprijs afgelopen weken weer de hoogte in. Wat niet enkel omwille van de inflatie relevant is. Duur gas en onvoldoende (aanlevering van) gas zijn ook een potentieel risico voor de economische groei", aldus de econoom van Van Lanschot Kempen.

Stijgers en dalers 2021

ASMI was in 2021 de overduidelijke koploper in de AEX. Het aandeel won 116 procent. De halfgeleiderspecialist wist beleggers in elk kwartaal te overtuigen met zijn resultaten. Tijdens zijn eerste beleggersdag ooit, in oktober, kondigde ASMI aan een flinke groei te verwachten in de komende jaren. Volgens analisten is er nog steeds opwaarts potentieel en zou ASMI bijvoorbeeld kunnen profiteren van de omvangrijke investeringsplannen van Intel.

Ook IMCD deed dit jaar goede zaken. Het aandeel steeg bijna 87 procent op jaarbasis. De distributeur van chemicaliën en ingrediënten ging in 2021 veelvuldig op overnamepad, waarmee het zijn netwerk wereldwijd uitbreidde. Dit in combinatie met steevast sterke kwartaalcijfers, stemde beleggers tevreden.

Philips en Just Eat Takeaway behoorden tot de grootste dalers in de hoofdindex, met verliezen van respectievelijk 25 en 48 procent.

Het grootste verhaal rond Philips waren in 2021 de diverse terugroepacties van beademingsapparatuur, waaronder Dreamstation-apparaten, die het bedrijf dwongen tot het nemen van zo'n half miljard euro aan voorzieningen. Uit de eerste bevindingen van een extern onderzoek bleek dat de uitstoot van schuimdeeltjes bij de Dreamstation niet tot negatieve gezondheidseffecten leidt op de lange termijn, meldde Philips kort voor kerst.

Just Eat Takeaway kende een lastig beursjaar. De maaltijdbezorger kreeg goedkeuring voor de overname van het Amerikaanse Grubhub, maar datzelfde Grubhub lijkt een blok aan het been te worden van Just Eat. Aandeelhouders Catrock en Oceanwood eisten dit jaar dat Grubhub al weer wordt verkocht. Volgens CEO Jitse Groen zijn die plannen er niet. Beleggers vrezen al sinds de overname werd aangekondigd voor de sterke concurrentie in de VS, terwijl ook de concurrentie in Europese kernmarkten toeneemt. 

In de AMX deed ABN AMRO het goed. Het aandeel steeg op jaarbasis zo'n 61 procent. In april trof de bank een schikking van bijna een half miljard euro met het OM vanwege het onvoldoende naleven van antiwitwasregels. Gedurende het jaar verbeterden ook de resultaten en het vooruitzicht van hogere rentes, hielp ABN AMRO verder in het zadel.

Galapagos beleefde na een rampzalig 2020 in 2021 opnieuw een lastig jaar, waarin het aandeel 39 procent verloor. Na een aantal misperen besloot Galapagos om de ontwikkelingspijplijn te herzien. Verder kondigde CEO Onno van de Stolpe zijn pensioen aan. Analisten zien steeds minder kans dat filgotinib als ontstekingsremmer in welke vorm dan ook in de VS op de markt zal komen. Het Toledo-programma zou het vertrouwen van beleggers terug moeten winnen, maar is nog geen onverdeeld succes. In 2022 zal de focus in eerste instantie liggen op de bekendmaking van een nieuwe CEO.

In de AScX wist Vivoryon ruim 111 procent te winnen dit jaar. Het belangrijkste nieuws voor het biotechbedrijf kwam voor de kerst, toen de Amerikaanse toezichthouder FDA bekendmaakte dat de marktaanvraag voor een behandeling tegen Alzheimer in een vroeg stadium, versneld zal worden behandeld.

Renewi was een van de meest opvallende lokale fondsen dit jaar. Het aandeel steeg zo'n 90 procent en er vond ook nog eens een omgekeerde aandelensplitsing plaats. Groot nieuws rond het recyclingbedrijf was er in 2021 niet, maar beleggers waren wel tevreden met de diverse outlookverhogingen waarmee het bedrijf kwam. Renewi voorziet significant meer winst in de komende jaren, ook op lange termijn. Het afvalbedrijf zegt verder op schema te liggen om in boekjaar 2024 20 miljoen euro aan kostenbesparingen te realiseren.

Beursdebutanten 2021

Ook dit jaar waren er weer nieuwe gezichten op het Damrak. In januari ging het Poolse kluisjesbedrijf Inpost naar de beurs in Amsterdam, voor 16 euro per aandeel. Inpost sluit het jaar af op 10,60 euro.

In maart maakte de Tsjechische vastgoedontwikkelaar CTP, geleid door de Nederlandse oprichter Remon Vos, zijn debuut aan Euronext Amsterdam, met een uitgifteprijs van 14 euro per aandeel. De slotkoers op de laatste dag van 2021 was 18,70 euro.

In juni ging water- en drankenfilteraar NX Filtration naar de beurs voor 11 euro per aandeel. NX Filtration sluit het jaar af op 10,84 euro. Farmabedrijf Onward Medical kreeg in oktober een notering aan zowel Euronext Amsterdam als Brussel. De uitgifteprijs lag op 12,75 euro. De slotkoers vrijdag was 10,20 euro.

Ebusco ging ook in oktober naar de Amsterdamse beurs, voor 23 euro per aandeel. De ontwikkelaar, fabrikant en distributeur van emissievrije elektrische bussen en oplaadsystemen sloot vrijdag op 26,95 euro.

Een opvallende beursdebutant was in september Universal Music Group. De platenmaatschappij kreeg daarbij een waardering van 33 miljard euro. De uitgifteprijs lag op 18,50 euro. Het inmiddels AEX-fonds sloot de laatste dag van het jaar op 24,78 euro.

Een fonds dat beleggers in 2022 niet terug zullen zien is GrandVision, nu de overname door EssilorLuxottica rond is. De laatste handelsdag van het aandeel GrandVision, dat dit jaar zo'n 10 procent won, is op 7 januari.

© ABM Financial News; info@abmfn.nl; Redactie: +31(0)20 26 28 999; Disclaimer