De stap van de ECB laat zien hoe toezichthouders de rol van niet-banken, een sector die is uitgegroeid tot ruwweg de helft van het mondiale financiële systeem, steeds kritischer volgen.

De zogenaamde niet-bancaire sector is na de wereldwijde financiële crisis uit zijn voegen gebarsten toen de reguliere banken strenger werden gereguleerd. Volgens de Financial Stability Board van de G20 wordt de omvang van deze sector geschat op ongeveer $240 biljoen.

De niet-bancaire markt heeft ondoorzichtige "verborgen leverage", waar niet-banken - zoals hedgefondsen of handelsbedrijven - van banken lenen om te kunnen werken en toegang te hebben tot liquiditeit.

Andrea Enria, de hoofdtoezichthouder van de ECB, drong er vrijdag bij banken op aan om veeleisender te zijn met dergelijke klanten en nee te zeggen als een deal te riskant is.

"Als een klant geen informatie verstrekt, moet dit leiden tot een conservatievere benadering van onderpand, margining en limieten, of zelfs tot afwijzing of offboarding van klanten," zei Enria in een blogpost.

Hij zei dat de ECB had geconstateerd dat een omgeving met lage rentetarieven "sommige banken had gestimuleerd om meer kapitaalmarktdiensten te verlenen aan risicovollere en minder transparante tegenpartijen, waaronder niet-bancaire financiële instellingen, zoals hedgefondsen en family offices".

Nadat de ondergang van het Archegos family office in 2021 grote verliezen veroorzaakte voor Credit Suisse en anderen, heeft de ECB onderzocht hoe banken in de eurozone het risico beheren dat een klant in gebreke blijft bij een derivatencontract.

De bank keek ook naar de banden tussen banken en grondstoffenhandelaren en energiebedrijven na de volatiliteit op die markten als gevolg van de oorlog van Rusland in Oekraïne.

Enria zei dat de ECB "enige vooruitgang" had geconstateerd, maar ook "verschillende materiële tekortkomingen", variërend van hoeveel onderpand banken van deze klanten eisen tot de juridische voorwaarden van hun contracten.

Hij zei dat de ECB "het volledige spectrum van toezichtinstrumenten zal gebruiken om ervoor te zorgen dat de onder toezicht staande banken de tekortkomingen onmiddellijk aanpakken".

De ECB kan zogenaamde "kwalitatieve" eisen stellen, zoals dat een bank haar controles aanscherpt, maar ook de kapitaal- en liquiditeitsvereisten van een bank verhogen als de ECB vindt dat haar verzoeken niet zijn ingewilligd.

Enria zei dat uit het onderzoek van de ECB ook bleek dat de juridische voorwaarden van derivatencontracten "onder commerciële druk lijken te zijn versoepeld" en dat vroegtijdige waarschuwingsindicatoren, zoals de stiptheid van onderpandbetalingen, niet altijd in acht worden genomen.

Hij zei dat banken interne "stresstests" moeten uitvoeren voor dit zogenaamde krediet-tegenpartijrisico en "fire-drills" van hun vermogen om hun relatie met een klant te beëindigen als deze verzuurd is.