ATENOR : Financieel jaarverslag 2023

2023 FINANCIEEL JAARVERSLAG

INHOUDSTAFEL

BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS	4
MISSIE & WAARDEN	8
STRATEGIE		9
ARCHILAB		10
DUURZAAMHEIDSVERSLAG	16
• Niet-financiële informatie
• ESRS 1 - Inleiding	18
• ESRS 2 - Algemene toelichtingen	18
•	2.1	Governance (GOV)	18
•	2.2	Grondslag voor het opstellen van informatie	21
•	2.3	Strategie (SBM)	22
•	2.4 Impact, risico's, kansen (IRO)	29
•	2.5	Maatstaven en doelen (MT)	33
• ESRS - specifiek	39
•	3.1	ESRS E1_Klimaatverandering	39
•	3.2	ESRS E2_Verontreiniging	51
•	3.3	ESRS E3_Aquatische en maritieme hulpbronnen	55
•	3.4 ESRS E4_Biodiversiteit en ecosystemen	60
•	3.5	ESRS E5_Materiaalgebruik en circulaire economie	62
•	3.6	ESRS S1_Eigen personeel	66
•	3.7	ESRS S2_Werknemers in de waardeketen	71
•	3.8	ESRS S3_Getroffen gemeenschappen	71
•	3.9 ESRS S4_Consumenten en eindgebruikers	75
•	3.10 ESRS G1_Zakelijk gedrag	77
• Informatie bij de kritieke prestatie-indicatoren (KPI's) voor de Europese taxonomie	78
BESTUUR			98
INFORMATIE AAN DE AANDEELHOUDERS EN AAN DE INVESTEERDERS	102
CORPORATE GOVERNANCE STATEMENT	106
HUMAN RESOURCES BELEID	131
EVOLUTIE VAN DE PORTEFEUILLE	138
ACTIVITEITENVERSLAG & PROJECTEN	144
GECONTROLEERDE JAARREKENING 2023	191

ATENOR opteert voor het Frans als officiële taal zodat enkel het jaarverslag in de Franse taal bewijskracht heeft.

Het activiteitenverslag behandelt alle projecten in de portefeuille [d.w.z. eigendom van Atenor en in ontwikkeling (verkocht of niet verkocht) of voltooid maar nog niet verkocht].

De in dit verslag vermelde oppervlakten zijn de bruto bovengrondse oppervlakten, uitsluitend rekening houdend met het aandeel van Atenor op 31.12.2023 en onder voorbehoud van de stedenbouwkundige ontwikkeling van de verschillende projecten.

De m2 vermeld voor elke fiche van het activiteiten- en projectverslag (blz. 144 tot 190) vertegenwoordigen de totale bruto bovengrondse opper- vlakte van het project (Atenor + eventuele partner) en zijn aangekondigd onder voorbehoud van de stedenbouwkundige ontwikkelingen van het project.

De Nederlandse en Engelse versies werden vertaald uit de Franse versie. Ce rapport est également disponible en français.

This annual report is also available in English.

ATENOR	Website: www.atenor.eu
Avenue Reine Astrid, 92	Ondernemingsnummer:
1310 Terhulpen	0403 209 303
België	BTW: BE 0403 209 303
Tel.: [phone]	LEI-nummer:
E-mail: [e-mail]	549300ZIL1V7D7F3YH40

GECONSOLIDEERDE KERNCIJFERS

OP 31.12.2023

Kerncijfers ATENOR (in miljoenen €)

IFRS	2019	2020	2021	2022	2023
Nettoresultaat (aandeel van de Groep)	37,78	24,13	38,07	-0,84	-107,13
Courante cash flow(1)	38,49	30,24	38,51	-11,58	-48,10
Eigen vermogen	187,05	261,21	301,04	273,62	344,31
Beurskapitalisatie	406,56	401,21	399,81	340,68	325,42

1. Nettowinst + afschrijvingen, voorzieningen en waardeverminderingen.
   De financiële informatie voor boekjaar 2023 werd opgesteld en gepubliceerd in overeenstemming met de IFRS-normen zoals van toepassing in de Europese Unie.

Gegevens per aandeel (in €)

	2019	2020	2021	2022	2023
Eigen vermogen	33,22	37,11	42,77	38,87		7,87
Courante cash flow	6,84	4,30	5,47	-1,65		-1,10
Geconsolideerd nettoresultaat (aandeel van de Groep)	6,71	3,43	5,41	-0,12	-2,45
Dividend
Bruto dividend	2,31	2,42	2,54	2,67		-
Gewoon netto dividend	1,62	1,70	1,78	1,87		-
Aantal aandelen	5.631.076	7.038.845	7.038.845	7.038.845		43.739.703

Beurscijfers

	2019	2020	2021	2022	2023
Koers/netto boekwaarde	2,17	1,54	1,33	1,25	0,95
Koers op 31 december (€)	72,20	57,00	56,80	48,40	7,44
Bruto return op 1 jaar	45,88%	-17,85%	3,90%	-10,32%	-79,11%
Bruto rendement	3,20%	4,26%	4,47%	5,52%	-
Gewoon netto dividend/koers	2,24%	2,98%	3,13%	3,86%	-

Lexicon:

Bruto return op 1 jaar: (laatste slotkoers + aangepaste dividenden betaald tijdens de laatste 12 maanden - laatste koers van de vorige periode) / laatste koers van de vorige periode

Rendement: dividend van het laatste volledige boekjaar/laatste koers

Kapitalisatie:: aantal effecten x laatste koers van het desbetreffende boekjaar

Vergelijkende evolutie van het aandeel van ATENOR met de BELGIAN ALL SHARES

(rekening houdend met de herbelegging van dividenden)

250

200

150

100

50

0

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

ATENOR		BELGIAN ALL SHARES

Gesonsolideerd nettoresultaat

(in miljoenen €)

40

0

-40

-80

-120	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023

Geconsolideerd eigen vermogen

(in miljoenen €)

350
280
210
140
70
0
2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023

ATENOR I UPGRADE THE FUTURE

3

U P G R A D E

Vergelijkende evolutie van het aandeel	T H E F U T U R E
van ATENOR met de EPRA EUROPE

(rekening houdend met de herbelegging van dividenden)

250

200

150

100

50

0

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

ATENOR		EPRA EUROPE

Courante cash flow

(in miljoenen €)

50
30
10
-10
-30
-50
2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023

Nettoresultaat en bruto dividend per aandeel

(in €)
10
8
6
4
2
0
2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023

Nettoresultaat per aandeel

Bruto dividend per aandeel

4 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

ATENOR I BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS

5

Bericht aan de aandeelhouders

6 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

ATENOR I BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS

7

BERICHT AAN DE AANDEELHOUDERS

Beste aandeelhouders,

Zoals iedereen weet, maakt de vastgoedmarkt momenteel woelige tijden door. De geopolitieke gebeurtenissen van februari 2022 hebben o.a. geleid tot een extreem snelle stijging van de rentevoeten: op slechts 18 maanden tijd werd de gestage rentedaling die we sinds 2011 kenden, ongedaan gemaakt. Geleidelijk aan werd de vastgoedsector getroffen door deze evolutie, om uiteindelijk een crisispunt te bereiken in maart 2023.

De stijging van de kredietkosten ging gepaard met een verstrenging van de financieringsvoorwaarden. Ondertussen hielden de investeerders hun afwachtende houding aan, mede omdat andere investeringsmogelijkheden dan vastgoed zich vermenigvuldigden. Deze economische terugval volgde bovendien op de bijzonder moeilijke jaren die de vastgoedontwikkelingssector sinds 2020 doormaakte als gevolg van de coronapandemie.

Door deze sterke vertraging van de vastgoedinvesteringen kwam de balansstructuur van Atenor onder druk. Dankzij de steun van haar aandeelhouders en haar belangrijkste kredietverleners kon Atenor de balans herstructureren en uit haar benarde financiële positie komen.

De kapitaalverhoging van november bracht meer dan 182 miljoen euro op. De onderneming wenste deze operatie van meet af aan uitvoeren in het kader van een kapitaalverhoging met inschrijvingsrechten, zodat alle geïnteresseerde aandeelhouders de kans kregen eraan deel te nemen of hun rechten te verhandelen op de markt. Ook nieuwe aandeelhouders zijn hierop ingegaan en hebben Atenor-aandelen verworven. Daarnaast hebben de voornaamste kredietverleners van Atenor hun rol ten volle vervuld met een solide maar tegelijk veeleisende ondersteuning.

We zijn ervan overtuigd dat onze positionering en ons businessmodel doorslaggevende argumenten

geweest zijn. De evolutie naar een duurzame manier van leven is onomkeerbaar. Veerkracht in de steden is voortaan de norm en verouderde gebouwen, zowel wat kantoren, winkels als woningen betreft, zullen herontwikkeld moeten worden vanuit een gemengde en compacte visie, met respect voor de milieunormen en een verbetering van de levenskwaliteit (zowel op privé-, professioneel als recreatief vlak). Dit is exact waar Atenor haar expertise kan gebruiken en dit vanuit haar unieke internationale dimensie.

We hebben dus vertrouwen in de capaciteit van Atenor om waarde te creëren voor de aandeelhouder en een marktaandeel veilig te stellen in de veelbelovende sector van duurzame stedelijke vastgoedherontwikkelingen. Toch blijven de geopolitieke ontwikkelingen in 2024 onvoorspelbaar, wat bijgevolg een impact zal blijven hebben op de rentevoeten en het vertrouwen van de investeerders.

Zoals aangekondigd bij de kapitaalverhoging, zal Atenor aan de Algemene Vergadering voorstellen om geen dividend uit te keren. In de toekomst overwegen we om het dividend te bepalen op basis van de resultaten van het boekjaar.

We willen al onze medewerkers bedanken die onder deze moeilijke omstandigheden een hoog prestatieniveau zijn blijven aanhouden.

Onze speciale dank gaat uit naar de drie bestuurders die zich niet herkiesbaar hebben gesteld, namelijk Michèle Grégoire, Nadine Lemaitre en Philippe Vastapane, voor hun waardevolle bijdragen tijdens hun ambtstermijn.

Stéphan SONNEVILLE SA	Frank DONCK
Gedelegeerd bestuurder	Voorzitter van de
	Raad van Bestuur

8 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

MISSIE & WAARDEN

Atenor is een toonaangevende vastgoedontwikkelaar op het gebied van duurzaamheid en stedelijkheid. Erkend voor zijn toewijding aan stedelijke veerkracht, hanteert Atenor een innovatieve aanpak in zijn gemengde ontwikkelingen, waaronder kantoren, residentiële en winkelruimtes, ondersteund door zijn onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling, Archilab. Met een internationale aanwezigheid en een gediversifieerde projectportefeuille

ATENOR I MISSIE, WAARDEN EN STRATEGIE

9

STRATEGIE

Gezien haar internationale expertise en de evolutie van de vastgoedsector legt Atenor de nadruk op de hierboven vernoemde duurzame en internationale componenten door ze centraal te plaatsen in haar strategie en haar identiteit.

streeft Atenor ernaar rendement te genereren voor zijn investeerders door een waardecreatiecyclus te starten vanaf verouderde gebouwen. Genoteerd op Euronext Brussels, staat Atenor bekend als een belangrijke speler in de vastgoed ontwikkelingssector

Rekening houdend met de heersende geopolitieke onzekerheden en hun macro-economische gevolgen, zal Atenor de komende jaren haar knowhow op het vlak van duurzaamheid en haar internationale expertise verder ontwikkelen. Atenor zal zich toeleggen op het

Gesterkt door zijn Europese roots, wil Atenor bijdragen aan de noodzakelijke transformatie van het stedelijk weefsel tot aangename leef- en ontmoetingsplaatsen waar duurzaamheid in al haar dimensies geïntegreerd is. Zo wil Atenor een referentiespeler zijn op de

Haar identiteit is opgebouwd uit de volgende 4 componenten:

De waarden van Atenor zijn de volgende:

opwaarderen van de projecten in haar portefeuille en

tegelijkertijd groeikansen

analyseren.

vastgoedmarkt door een pioniersrol te vervullen op het gebied van duurzame ontwikkeling.

• Ontwikkelaar: Atenorisactiefalsvastgoedontwikkelaar en verwerft verlaten industrieterreinen of verouderde gebouwen. Ze gebruikt hierbij haar expertise om gebouwen te ontwerpen en te bouwen of te renoveren die beantwoorden aan de verwachtingen van de markt en de eisen van de toekomstige gebruikers.
• Stedelijk: Het is in de steden dat veranderingen, ontwikkelingen en uitdagingen concreet vorm krijgen. De stad is dan ook het actieterrein van Atenor. Atenor stelt een toekomstgerichte manier voor om de stad te ontwikkelen: een levendige stad, die constant evolueert, met meerdere functies, levendige openbare ruimtes, innovatieve en inclusieve voorzieningen en een weloverwogen mobiliteit.
• Duurzaam: Atenor blijft zich engageren voor een duurzame ontwikkeling van de stad waar levenskwaliteit primeert. Ze positioneert zich actief binnen de voortdurend evoluerende milieureferentiekaders. Bij elk project investeert Atenor in de toepassing van oplossingen en technologieën die bijdragen aan de verbetering van het milieu.
• Internationaal: Atenor is aanwezig in 10 Europese landen en kiest voor dynamische markten die gedragen worden door een sterke groei. In elk van deze landen wendt Atenor haar transversale expertise aan, ondersteund door lokale teams. Deze geografische diversificatie is een van de pijlers van de economische veerkracht van de onderneming.

• Uitmuntendheid en creativiteit: In haar overtuiging dat durf en meer diversiteit een voedingsbodem zijn voor innovatie en waardecreatie, streeft Atenor continu naar uitmuntendheid.
• Europees engagement: Atenor gelooft in de toekomst van de steden en van Europa. Ze wil deelnemen aan de noodzakelijke transitie van de stedelijke omgeving en de verbetering van het leven van de burgers.
• Communicatie en transparantie: Haar werkwijze wordt ondersteund door haar duidelijk en transparant communicatiebeleid.
• Integriteit en ethiek: Haar bedrijfscultuur en reputatie vloeien voort uit haar ethische principes: integer bestuur, respect voor het milieu en duurzame activiteiten vormen de basisregels.

KYKLOS

Central Square

Belval,

Groothertogdom Luxemburg

10 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

ATENOR I ARCHILAB

11

Wanneer Visie en Innovatie samenkomen - Vormgeven aan de toe- komst van de Vastgoedsector

De strategische bocht van Atenor richting duurzaamheid aangestuurd door Archilab, het R&D- departement van Atenor, rust op ambitieuze doelstellingen. Archilab, dat de expertise van Atenor samenbrengt en ontwikkelt, is een dynamische omgeving waar de duurzaamheidsstrategie en de toekomst van de projecten vorm krijgen.

Creativiteit, durf en openheid

Archilab is geen doorsnee R&D-departement, het is een labo gekenmerkt door durf en openheid waar budgetten en tijd besteed worden aan het stimuleren van de creativiteit. Het is daar dat Atenor haar interne expertise inzet en samenwerkt met externe partners om de dominante trends te analyseren, de internationale ontwikkelingen te bestuderen en de experts, industriële groepen en opinieleiders te betrekken. Archilab daagt onze manier van denken uit, hervormt onze reacties, transformeert onze overtuigingen en stimuleert technische vooruitgang.

Opportuniteiten maximaliseren

Terwijl de groeiende vraag naar duurzame gebouwen het aanbod van nieuwbouw en renovatie overtreft, stijgen de kapitaalwaarden, gekenmerkt door de felbegeerde "groene premie", als gevolg van deze schaarste. Atenor heeft zich strategisch gepositioneerd om deze uitdaging aan te gaan door proactief te anticiperen op de regelgeving en door duurzame

Verandering omarmen in een omgeving die constant evolueert

De huidige context vereist een holistische aanpak. Atenor erkent de wereldwijde verantwoordelijkheid als gevolg van de klimaaturgentie en de steeds veranderende verwachtingen van de burgers. We dragen bij tot de ontplooiing van de steden door middel van werkplekken en woningen die ontwikkeld zijn in harmonie met het klimaat en het milieu. Hoewel technologie een cruciale rol speelt, moet de nadruk vooral liggen op de verbetering van de fysieke prestaties van de gebouwen. Het verlagen van het energieverbruik en het beperken van de uitstoot van broeikasgassen hangen niet enkel af van geavanceerde technologieën, maar ook van de globale milieuefficiëntie van de gebouwen en de kwaliteit van de activiteiten die er plaatsvinden. Hierbij speelt Archilab een sleutelrol in de ontwikkeling van een globale aanpak en strategie.

Als ESG-denktank van Atenor raakt Archilab het hoogste beslissingsniveau van de onderneming. Het omvat de ESG-taskforce verantwoordelijk voor de ontwikkeling en opvolging van het duurzaamheidsbeleid. Archilab is samengesteld uit de Afgevaardigd Bestuurder, de Executive Officers, de Archilab Director, de Development Directors/ Managers, de Sustainability Manager, de ESG-analist, de Corporate Communication and Investor Relations Director, de International Legal Director en de Human Resource Manager. Deze besluitvorming op topniveau maakt het mogelijk om de economische, sociale en milieuprestaties van de onderneming te toetsen aan de strengste doelstellingen. De Archilab Director legt rechtstreeks verantwoording af aan de Afgevaardigd Bestuurder. Haar rol is om de strategie van Atenor te ondersteunen en de coördinatie te garanderen tussen de besluitvormings- en operationele niveaus.

Op het operationele vlak is het de missie van Archilab om de economische, sociale en milieuprestaties van de projecten te verbeteren, samen met het ondersteunen van de implementering van de besluitvorming en acties op ondernemings- of projectniveau.

praktijken op transparante wijze te integreren in het ontwerp van haar projecten, om zo in te spelen op de groeiende markttrend. Bovendien maakt het uitlichten van de duurzaamheid van onze activiteiten de vastgoedsector aantrekkelijker, waardoor deze voor investeerders een nog interessantere investeringskeuze wordt.

12 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

Innoverende samenwerkingen voor architecturale uitmuntendheid

Bij de creatie van harmonieuze en productieve woon- en werkruimtes primeert de architecturale kwaliteit. Door het organiseren van architectuurwedstrijden omringen we ons met de beste internationale architectenbureaus om de uitmuntendheid van onze projecten te verzekeren. Ook technologische innovatie staat centraal bij Archilab. Er werden structurele partnerschappen gesmeed met

de beloftevolste ondernemingen uit de sector zoals Proptech lab, One Click LCA, International WELL Building Institute, Faast, Sureal, dnergy, Coliseum. Atenor is ook lid van de Commissie Taxonomie van de BVS. Via deze partnerschappen behoudt Atenor haar voortrekkersrol op het vlak van technologische ontwikkelingen en zorgt ze dat haar projecten beantwoorden aan toekomstige eisen en deze zelfs overtreffen.

Aanpassing aan de veranderende regelgeving

In een continu evoluerend regelgevend kader spelen de Europese richtlijnen een centrale rol in de bepaling van de regels voor de lidstaten.

Onder impuls van Archilab besloot Atenor reeds in 2021 om al haar nieuwe ontwikkelingen af te stemmen op de criteria van de Europese Taxonomie. Dit omvat de technische evaluatiecriteria van de EU- taxonomie (waaronder mitigatie van en adaptatie aan klimaatverandering, biodiversiteit, circulaire economie, duurzaam gebruik en bescherming van water, afval- en verontreinigingsvermindering) en sociale minimumnormen. Deze strategische afstemming weerspiegelt niet enkel het engagement van Atenor naar milieubescherming toe, maar maakt van de onderneming ook de leider op het vlak van duurzame praktijken. Zo effent Atenor ook het pad voor het bereiken van de doelstelling van koolstofneutraliteit die is vastgelegd in de Europese Green Deal.

Archilab is toekomstgericht en streeft ernaar om Atenor te begeleiden naar een totale afstemming van de volledige portefeuille tegen 2024. Zo zullen de projecten ook als "donkergroen" gekwalificeerd kunnen worden conform artikel 9 van de Verordening betreffende informatieverschaffing over duurzaamheid in de financiëledienstensector (SFDR).

Op aanraden van Archilab heeft Atenor ook besloten om de Richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD) over te nemen en om haar jaarverslag 2023 af te stemmen op de vereisten van deze richtlijn. De CSRD zal significante gevolgen hebben op de vastgoedindustrie en haar spelers. Deze richtlijn verplicht de vastgoedbedrijven

ATENOR I ARCHILAB

13

die binnen haar toepassingsgebied vallen om te rapporteren over verscheidene ESG-kwesties, zoals energie-efficiëntie, koolstofemissies, maatschappelijke verantwoordelijkheid, diversiteit en inclusie. Als vastgoedpromotor zal Atenor haar ESG-beleid,-doelstellingen en -prestaties transparant publiceren en garanties geven over haar duurzaamheidsrapporten. Ook al brengt deze belangrijke uitdagingen met zich mee op het vlak van conformiteit en rapportering binnen Atenor, toch zien we de CSRD als een opportuniteit. De CSRD zal de transparantie en de vergelijkbaarheid van de informatie rond duurzaamheid binnen de vastgoedsector versterken zodat investeerders, regelgevers en andere belanghebbenden de duurzaamheidsrisico's en -kansen van verschillende ondernemingen en activa kunnen beoordelen.

Door te anticiperen op en ons aan te passen aan deze regelgeving, hebben we de potentiële financiële risico's tot een minimum herleid en hebben we bovendien de conformiteit op lange termijn van onze vastgoedprojecten verzekerd. In ons streven naar toekomstgerichte strategieën gaan we verder dan risicobeperking en zetten we uitdagingen op het vlak van regelgeving om in opportuniteiten voor innovatie en duurzame ontwikkeling.

14 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

Een transversaal R&D-departement voor de hele onderneming

Archilab raakt elk niveau en elke werknemer in de onderneming. Deze dynamiek van toe-eigening verrijkt de praktijken en verhoogt bovendien de kwaliteit van de projecten. Een andere succesfactor van Archilab is de diversiteit van zijn werkvormen, die elkaar harmonieus aanvullen:

Archilab Sessions

Archilab Research

Archilab Community

De

Archilab

Sessions

brengen

Parallel met de sessies worden

Archilab

Community

brengt

de

de

hoogste

besluitvormers

op

interdisciplinaire

onderzoeken

collectieve expertise van de 10

operationeel

niveau

samen:

uitgevoerd rond specifieke on-

lokale teams van Atenor samen om

de leden van het Executive

derwerpen

of

i.v.m.

projecten

de prestaties van de portefeuille

Committee,

de

International

van

Atenor.

Archilab

Research

te verbeteren. Het is een krachtig

Executive

Directors/Managers,

groepeert gespecialiseerde

in-

middel om de beste praktijken te

de

Corporate

Communication

terne

onderzoeksgroepen

per

delen, te anticiperen op trends en

& Investor Relation Manager, de

onderwerp.

Onderwerpen

die

de nieuwste

technologische

en

HR Manager en de ESG Manager.

aan bod komen zijn o.a. renova-

sociale innovaties toe te passen.

Deze sessies vinden zo'n zesmaal

tie, proptechs, de activering van

Archilab Community

speelt

een

per jaar plaats en zijn krachtige

de

benedenverdiepingen,

de

centrale rol in de sensibilisering en

hulpmiddelen voor brainstorming

implementatie van de Europese

vorming van de medewerkers van

en

besluitvorming.

Er

worden

Taxonomie,

nieuwe

marketing-

Atenor en creëert zo een werkelijke

regelmatig

externe

experten

strategieën,

groene

contracten

dynamiek

van

uitwisseling.

uitgenodigd om hun inzichten te

enz. Deze onderzoeken stel-

Om het bereik en de interne

delen. In 2023 kwamen tijdens

len Atenor in staat om de beste

samenwerking

van

Archilab

te

de Archilab-sessies een brede

beslissingen en beleidsrichtingen

maximaliseren,

zijn

de

sessies

waaier aan

onderwerpen

aan

te nemen voor haar ontwikkelin-

er in verschillende

werkvormen:

bod, systematisch gevolgd door

gen.

gerichte

trainingssessies,

concrete

acties of belangrijke

boeiende

minilaboratoria

voor

beslissingen

voor

Atenor.

In

alle medewerkers, landspecifieke

2023 focusten de sessies onder

ESG-updates en impactvolle

andere

op

de

aanpassing

bijeenkomsten

met

Country

aan

de

klimaatverandering,

Directors. In 2023 hebben de

de

innoverende

intelligente

minilaboratoria

bijvoorbeeld

controlesoftware van dnergy, de

onderwerpen

besproken

zoals

evaluatie

van

de

levenscyclus,

koolstofneutraliteit,

embodied

de

koolstofvoetafdruk

van

de

carbon en EU-Taxonomie.

onderneming en de ESRS.

Conclusie

Door voorrang te geven aan duurzame en innoverende vastgoedontwikkelingspraktijken beperkt Atenor niet alleen de commerciële risico's, maar bewijst ze ook haar veerkracht t.o.v. de veranderende regelgeving en eisen van de markt (bewoners, kantoorgebruikers,

KYKLOS

Central Square, Belval

Groothertogdom Luxemburg

ATENOR I ARCHILAB

15

investeerders). Deze strategische en eerder gedurfde aanpak opent mogelijkheden op het vlak van financieringskansen en positioneert de onderneming om te voldoen aan de groeiende vraag naar duurzaam vastgoed in een snel veranderende markt.

16 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

ATENOR I DUURZAAMHEIDSVERSLAG

17

Duurzaamheids- verslag

1	ESRS 1 - INLEIDING	18
2	ESRS 2 - ALGEMENE TOELICHTINGEN	18
	2.1	Governance - GOV	18
	2.2	Grondslag voor het opstellen van informatie	21
	2.3	Strategie - SBM	22
	2.4	Impact, risico's, kansen (IRO)	29
	2.5	Maatstaven en doelen (MT)	33
3	ESRS - SPECIFIEK	39
	3.1	ESRS E1_Klimaatverandering	39
	3.2	ESRS E2_Verontreiniging	51
	3.3	ESRS E3_Water en mariene hulpbronnen	55
	3.4	ESRS E4_Biodiversiteit en ecosystemen	60
	3.5	ESRS E5_Materiaalgebruik en circulaire economie	62
	3.6	ESRS S1_Eigen personeel	66
	3.7	ESRS S2_Werknemers in de waardeketen	71
	3.8	ESRS S3_Getroffen gemeenschappen	71
	3.9	ESRS S4_Consumenten en eindgebruikers	75
	3.10	ESRS G1_Zakelijk gedrag	77

18 I ATENOR I FINANCIEEL JAARVERSLAG

ATENOR I DUURZAAMHEIDSVERSLAG

19

1 ESRS 1 - INLEIDING

Het actieterrein van Archilab omvat duurzaamheid, in alle stadia van de ontwikkeling van de projecten en

Deze opleidingsprogramma's zijn ontworpen voor een breed scala aan onderwerpen, waaronder:

In een snel veranderende wereld, waar duurzaamheid een noodzaak is, maar ook een vector van vooruitgang en prestaties, vervult Atenor een voortrekkersrol. Atenor is zich bewust van de uitdagingen op het gebied van milieu, maatschappij en governance (ESG) en heeft er nu al proactief voor gekozen om de toekomstige rapportagevereisten op het gebied van duurzaamheid te integreren. In deze geest is dit niet- financiële verslag vrij geïnspireerd op de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).

De vrijwillige invoering van deze benadering onderstreept onze aandacht om de hoogste normen ter zake te hanteren of zelfs te overtreffen. Ons duurzaamheidsverslag is dus rechtstreeks geïnspireerd op de structuur en de gedetailleerde

procedures in de Europese richtlijnen die in juli 2023 werden gepubliceerd. Ons doel is een transparant en strikt kader te bieden dat onze wil weerspiegelt om onze ecologische, sociale en economische impact volledig en nauwkeurig te rapporteren.

Dit initiatief kadert in een langetermijnvisie om het vertrouwen van onze stakeholders te versterken door open en volledig te communiceren over onze acties en de prestaties van onze projecten in ontwikkeling.

Met dit verslag hopen we enerzijds tegemoet te komen aan de verwachtingen van onze stakeholders en anderzijds het belang van duurzaamheid voor het succes van onze activiteiten op lange termijn te benadrukken.

bij alle keuzes van Atenor.

Daarnaast bereikt Archilab, als ESG-denktank van Atenor, het hoogste niveau van het beslissingsproces in het dagelijkse leven van Atenor.

Op operationeel niveau heeft Archilab als missie de ecologische, economische en sociale prestaties van de projectportefeuille te verbeteren. Archilab omvat de ESG-werkgroep die belast is met de uitwerking en de opvolging van het duurzame ontwikkelingsbeleid. Archilab ondersteunt en initieert de beslissingen en de acties, alsook hun implementatie binnen de projecten of Atenor. De Archilab Director rapporteert rechtstreeks aan de Gedelegeerd Bestuurder.

- regelgeving en nalevingsnormen op milieugebied:

ervoor zorgen dat de medewerkers vertrouwd

zijn met de nieuwste relevante regelgeving en

nalevingsnormen op milieugebied in het kader van

de activiteiten van Atenor;

- duurzame bouwpraktijken: informatie verstrekken

over duurzame bouw- en architectuurpraktijken

die aansluiten bij het engagement van Atenor voor

milieuvriendelijke ontwikkeling;

- ESG-principes: de medewerkers bewust maken

van de principes inzake milieu, maatschappij en

governance (ESG) en hun integratie in de dagelijkse

activiteiten;

- innovatie op het gebied van milieutechnologieën:

de medewerkers informeren over innovatieve

2 ESRS 2 - ALGEMENE TOELICHTINGEN

De organische en veelzijdige structuur van Archilab maakt het mogelijk om duurzame ontwikkeling volledig te integreren in de dagelijkse activiteiten van Atenor op alle niveaus en locaties van Atenor.

technologieën en methodologieën die bijdragen

aan duurzamere projectresultaten;

- casestudy's en beste praktijken: casestudy's

en beste praktijken delen, zowel binnen Atenor

als in de bredere sector, om de medewerkers te

2.1 GOVERNANCE - GOV

GOV-1 - DE ROL VAN DE BESTUURS-,

LEIDINGGEVENDE EN TOEZICHTHOUDENDE ORGANEN

Atenor zet zich in om duurzaamheid te integreren in zijn strategie en zijn activiteiten. Daartoe beschikt het over bestuurs-, leidinggevende en toezichthoudende organen die regelmatig de nodige vaardigheden en deskundigheid beoordelen om de duurzaamheidsuitdagingen en meer bepaald de daaraan verbonden impact, risico's en kansen

interne opleiding van zijn medewerkers, onder meer via onlinesessies, workshops of conferenties.

De samenstelling van de bestuurs-, leidinggevende

en toezichthoudende organen en hun verantwoordelijkheden worden in detail beschreven in het Corporate Governance & Duurzaamheidscharter, beschikbaar op de website atenor.eu. Verder wordt meer uitleg gegeven in de rubrieken 'Bestuur' van dit financieel jaarverslag, pagina 106, 'Corporate Governance Statement' en 'Raad van Bestuur en zijn Comités' (zie pagina's 100 tot 101).

Archilab fungeert ook als katalysator om het bewustzijn en de vaardigheden van de medewerkers op het gebied van milieubeheer te versterken. Via doordachte en uitgebreide opleidingsprogramma's beantwoordt Archilab aan een essentiële behoefte om de medewerkers van Atenor op de hoogte en gekwalificeerd te houden over duurzaamheidsthema's en de beste praktijken op milieugebied.

inspireren en te begeleiden bij hun opdrachten

Deze opleidingsinitiatieven van Archilab zijn informatief en interactief, wat een cultuur van continu leren en milieubewustzijn bevordert. Atenor bouwt voort op de deskundigheid van Archilab en zorgt ervoor dat deze programma's worden aangepast aan de specifieke behoeften en uitdagingen van zijn projecten.

te beheren. Deze organen baseren zich op criteria zoals de kennis van de ecologische, sociale en governancestandaarden, het vermogen om duurzaamheidsrisico's en -kansen te identificeren of de gevoeligheid voor de verwachtingen van de stakeholders. Om deze vaardigheden en deskundigheid te versterken, organiseert Atenor, via Archilab, regelmatig sessies met externe deskundigen die inzicht geven in en aanbevelingen doen over duurzaamheidsthema's. Atenor ontwikkelt ook de

Archilab is het interne onderzoeks- en ontwikkelingslaboratorium van Atenor. De missie van Archilab bestaat erin de beste praktijken te definiëren die bij de projecten moeten worden toegepast, evenals de doelstellingen van Atenor op het vlak van kwaliteit, duurzaamheid en haalbaarheid. Archilab creëert een dynamiek binnen de vennootschap waaraan werk en tijd worden toegewezen. Archilab staat voortdurend open voor externe samenwerkingen met erkende deskundigen.

Archilab en innovatie : PropTech Lab Workshopdag bij Atenor