NAVO-lid Turkije grenst aan Oekraïne en Rusland in de Zwarte Zee en heeft goede banden met beide. Het heeft Rusland opgeroepen zijn aanval te beëindigen en steun betuigd aan de territoriale integriteit van Oekraïne.

"Het mag geen gewone vlaag van veroordeling worden. De NAVO had een doortastender stap moeten zetten," zei Erdogan na het vrijdaggebed in Istanboel.

"De EU en alle westerse mentaliteiten hebben geen serieus vastberaden standpunt laten zien, ze zijn allemaal voortdurend Oekraïne aan het adviseren," zei hij tegen verslaggevers. "Met adviezen komt men nergens. Als je kijkt naar de stappen die genomen zijn, dan zijn er geen stappen genomen."

Ondanks een golf van sancties van het Westen tegen Rusland, heeft Turkije gezegd dat het zich tegen dergelijke stappen verzet. Het heeft ook vermeden woorden als "veroordelen" te gebruiken in zijn reactie of "invasie" om te beschrijven wat er gebeurt, in plaats daarvan heeft het gezegd dat de aanval van Moskou "onaanvaardbaar" was.

De Oekraïense president Volodymyr Zelenskiy drong er vrijdag bij Europa op aan om sneller en krachtiger op te treden bij het opleggen van sancties aan Moskou voor de invasie in Oekraïne, en beschuldigde de Westerse bondgenoten van politiek bedrijven terwijl de troepen van Moskou oprukten naar Kiev.

Donderdag heeft Oekraïne Turkije gevraagd om de Bosporus en de Dardanellen, die de Middellandse Zee met de Zwarte Zee verbinden, voor Rusland af te sluiten krachtens een pact uit 1936. Maar Ankara zei vrijdag dat het de Russische schepen niet kon beletten de Zwarte Zee op te gaan, omdat het op grond van het akkoord het recht had schepen naar hun bases terug te brengen.

HUMANITAIRE HULP

De ambassadeur van Oekraïne in Turkije, Vasyl Bodnar, zei vrijdag dat de Turkse en Oekraïense autoriteiten contact hebben om de levering te regelen van medische nooduitrusting en humanitaire hulp aan Oekraïne, waaronder voedsel, medicijnen en tenten.

Bodnar zei dat de lijst met behoeften van Oekraïne zowel aan het Turkse Ministerie van Buitenlandse Zaken als aan de Turkse Autoriteit voor Rampen en Noodsituaties (AFAD) is voorgelegd. "Naarmate er lijsten van Oekraïne komen, zullen wij die blijven overbrengen aan de Turkse autoriteiten," zei hij tegen verslaggevers in Ankara.

In een telefoongesprek op vrijdag vertelde de Turkse minister van Defensie Hulusi Akar aan zijn Oekraïense ambtgenoot Oleksii Reznikov dat Ankara bereid was humanitaire hulp te verlenen, zei zijn ministerie.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba zei ook dat hij vrijdag "praktische stappen om de defensiecapaciteiten van Oekraïne te versterken" met zijn Turkse ambtgenoot had besproken.

Turkije werkt nauw samen met Rusland op het gebied van defensie en energie, maar heeft ook drones aan Oekraïne verkocht en een overeenkomst gesloten om er nog meer te coproduceren. Ankara verzet zich ook tegen het Russische beleid in Syrië en Libië, en tegen de annexatie van de Krim in 2014.

Op donderdag zei Erdogan, die eerder had aangeboden te bemiddelen in de crisis, dat hij "oprecht bedroefd" was over de inval van Moskou, die volgens hem een "zware klap" was voor de vrede in de regio.