De Taliban-regering -- die publiekelijk heeft gezegd dat ze zich richt op het herstellen van de veiligheid en het bestrijden van Islamitische Staat, die veel grote aanslagen in Afghaanse steden heeft opgeëist -- heeft ook overlegd met de Chinese fabrikant van telecomapparatuur Huawei over mogelijke samenwerking, zei de woordvoerder.
Het voorkomen van aanvallen door internationale militante groeperingen - waaronder prominente organisaties zoals Islamitische Staat - vormt de kern van de interactie tussen de Taliban en veel buitenlandse naties, waaronder de VS en China, volgens de uitkomsten van deze bijeenkomsten. Maar sommige analisten betwijfelen of het in geldnood verkerende regime in staat is om het programma te financieren, en rechtengroeperingen hebben hun bezorgdheid geuit dat eventuele middelen zullen worden gebruikt om hardhandig op te treden tegen demonstranten.
Details over hoe de Taliban van plan zijn de massabewaking uit te breiden en te beheren, inclusief het verkrijgen van het Amerikaanse plan, zijn nog niet eerder gemeld.
De massale uitrol van camera's, waarbij de nadruk zal liggen op "belangrijke punten" in Kabul en elders, maakt deel uit van een nieuwe veiligheidsstrategie die pas over vier jaar volledig geïmplementeerd zal zijn, vertelde Abdul Mateen Qani, woordvoerder van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, aan Reuters.
"Op dit moment werken we aan een veiligheidsplattegrond van Kabul, die (wordt voltooid) door veiligheidsexperts en (veel) tijd in beslag neemt," zei hij. "We hebben al twee kaarten, één die door de VS voor de vorige regering is gemaakt en de tweede door Turkije."
Hij gaf geen details over wanneer het Turkse plan is gemaakt.
Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat Washington niet "samenwerkt" met de Taliban en "de Taliban duidelijk heeft gemaakt dat het hun verantwoordelijkheid is om ervoor te zorgen dat ze terroristen geen veilige haven bieden".
Een woordvoerder van de Turkse regering reageerde niet op een verzoek om commentaar.
Qani zei dat de Taliban in augustus een "eenvoudig gesprek" hadden gehad met Huawei over het potentiële netwerk, maar dat er geen contracten of vaste plannen waren bereikt.
Bloomberg News meldde in augustus dat Huawei een "mondelinge overeenkomst" had bereikt met de Taliban over een contract om een surveillancesysteem te installeren, onder vermelding van een persoon die bekend was met de besprekingen.
Huawei vertelde Reuters in september dat er "geen plan werd besproken" tijdens de bijeenkomst.
Een woordvoerster van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat ze niet op de hoogte was van specifieke besprekingen, maar voegde eraan toe: "China heeft het vredes- en wederopbouwproces in Afghanistan altijd gesteund en Chinese bedrijven gesteund om relevante praktische samenwerking uit te voeren."
STROOMUITVAL, ZORGEN OVER RECHTEN
Volgens de Taliban zijn er meer dan 62.000 camera's in Kabul en andere steden die vanuit een centrale controlekamer worden bewaakt. De laatste grote update van het camerasysteem van Kabul vond plaats in 2008, volgens de vorige regering, die voor de veiligheid sterk afhankelijk was van door het Westen geleide internationale troepen.
Toen de door de NAVO geleide internationale troepenmacht zich in januari 2021 geleidelijk terugtrok, zei toenmalig vice-president Amrullah Saleh dat zijn regering een enorme upgrade van het camerabewakingssysteem van Kabul zou uitvoeren. Hij vertelde verslaggevers dat het plan van 100 miljoen dollar werd gesteund door de NAVO-coalitie.
"De regeling die we begin 2021 hadden gepland was anders," vertelde Saleh in september aan Reuters, eraan toevoegend dat de "infrastructuur" voor het plan van 2021 vernietigd was.
Het was niet duidelijk of het plan waarnaar Saleh verwees vergelijkbaar was met de plannen die de Taliban zeggen te hebben verkregen, noch of de regering ze zou aanpassen.
Jonathan Schroden, een Afghanistan-deskundige van het Center for Naval Analyses, zei dat een bewakingssysteem "nuttig zou zijn voor de Taliban om te voorkomen dat groepen zoals Islamitische Staat ... Talibanleden of regeringsposities in Kabul aanvallen.
De Taliban houden de stadscentra al nauwlettend in de gaten met voertuigen van de veiligheidsdienst en regelmatige controleposten.
Voorvechters van rechten en tegenstanders van het regime vrezen dat de verscherpte bewaking zich richt op leden van de burgermaatschappij en demonstranten.
Hoewel de Taliban zelden arrestaties bevestigen, zegt het Committee to Protect Journalists dat er sinds de machtsovername minstens 64 journalisten in hechtenis zijn genomen. Protesten tegen de beperkingen voor vrouwen in Kabul zijn met geweld uiteengeslagen door veiligheidstroepen, volgens demonstranten, video's en getuigen van Reuters.
Het implementeren van een massaal bewakingssysteem "onder het mom van 'nationale veiligheid' is een voorbeeld voor de Taliban om door te gaan met hun draconische beleid dat fundamentele rechten schendt," zei Matt Mahmoudi van Amnesty International.
De Taliban ontkent ten stelligste dat een verbeterd bewakingssysteem de rechten van Afghanen zou schenden. Qani zei dat het systeem vergelijkbaar was met wat andere grote steden gebruiken en dat het zou worden gebruikt in overeenstemming met de Islamitische Sharia-wetgeving, die opnames in privéruimtes verbiedt.
Veiligheidsanalisten zeggen dat het plan praktische uitdagingen kent.
Door de dagelijkse stroomonderbrekingen in Afghanistan is het onwaarschijnlijk dat camera's die op het centrale elektriciteitsnet zijn aangesloten, een consistente stroomtoevoer leveren. Slechts 40% van de Afghanen heeft toegang tot elektriciteit, volgens de energieleverancier in staatseigendom.
De Taliban moeten ook financiering vinden na een enorme economische krimp en het terugtrekken van veel hulp na hun overname.
De regering zei in 2022 dat ze een jaarlijks budget van meer dan 2 miljard dollar heeft, waarvan volgens de legerleider van de Taliban de defensie-uitgaven het grootste deel uitmaken.
MILITANTE RISICO'S
De bespreking met Huawei vond plaats enkele maanden nadat China een ontmoeting had met Pakistan en de waarnemend minister van Buitenlandse Zaken van de Taliban, waarna de partijen de nadruk legden op samenwerking op het gebied van terrorismebestrijding. Het aanpakken van militante groeperingen is ook een belangrijk aspect van de 2020 troepenterugtrekkingsovereenkomst die de Verenigde Staten met de Taliban hebben gesloten.
China heeft publiekelijk zijn bezorgdheid geuit over de Oost-Turkestan Islamitische Beweging (ETIM), een gewapende afscheidingsorganisatie in de westelijke regio Xinjiang. Veiligheidsfunctionarissen en rapporten van de V.N. zeggen dat ETIM waarschijnlijk een klein aantal strijders in Afghanistan heeft. ETIM was niet bereikbaar voor commentaar.
Islamitische Staat heeft ook buitenlanders in Afghanistan bedreigd. Strijders van Islamitische Staat vielen vorig jaar een hotel aan dat populair was bij Chinese zakenmensen, waarbij verschillende Chinese burgers gewond raakten. Bij een van de aanvallen werd ook een Russische diplomaat gedood.
De Taliban ontkennen dat militante groeperingen hun heerschappij bedreigen en zeggen dat Afghaanse grond niet zal worden gebruikt om elders aanslagen te plegen. Ze hebben in het openbaar invallen aangekondigd op cellen van Islamitische Staat in Kabul.
"Sinds begin 2023 hebben invallen van de Taliban in Afghanistan ten minste acht belangrijke leiders (van Islamitische Staat in Afghanistan) verwijderd, waarvan sommigen verantwoordelijk waren voor externe complotten," zei de speciale vertegenwoordiger van de V.S. voor Afghanistan Thomas West tijdens een openbaar seminar op 12 september.
In een toezichtsrapport van de V.N. van juli stond dat er tot 6.000 strijders van Islamitische Staat en hun familieleden in Afghanistan waren. Analisten zeggen dat stadsbewaking hun aanwezigheid niet volledig zal aanpakken.
De Afghaanse "thuisbasis" van Islamitische Staat-strijders ligt in de oostelijke berggebieden, aldus Schroden. "Dus hoewel camera's in de steden aanvallen kunnen helpen voorkomen ... is het onwaarschijnlijk dat ze veel zullen bijdragen aan hun uiteindelijke nederlaag."
