Maandag vormden zich urenlange rijen voor de benzinestations in de Cubaanse hoofdstad Havana, nadat de plaatselijke media melding hadden gemaakt van de rantsoenering van brandstof in tenminste één provincie, te midden van een bijtende economische crisis die al tot een tekort aan voedsel en medicijnen op het hele eiland heeft geleid.

Geobel Quintero, een programma-coördinator van het provinciebestuur van Matanzas, vertelde de plaatselijke media dat zondag in die provincie met de rantsoenering was begonnen, maar bagatelliseerde het probleem door het tekort in de eerste plaats toe te schrijven aan distributieproblemen.

"Dit is geen gevolg van een brandstoftekort in het land," zei Quintero tegen de provinciale krant Giron, die in handen is van de staat. "Dit is een tijdelijk probleem."

Quintero zei in het verslag dat het staatsbedrijf Transcupet, dat brandstof levert aan de benzinestations van het land, met slechts 62% van zijn vrachtwagens werkte. Logistieke problemen hadden de distributie belemmerd, aldus het verslag.

Het nieuws van de rantsoenering verspreidde zich snel door de naburige provincie Havana, waar de resterende brandstof zondag snel werd opgeslokt, zodat er maandag weinig gas en diesel beschikbaar was in de stations van Havana.

"Ik sta hier al sinds 7 uur vanmorgen en nu is het 11.30 uur, vier uur," zei Jorge Paez, 53, een zelfstandige die in een bijna kilometerslange rij staat te wachten om zijn motorfiets uit het Sovjettijdperk met zijspan te tanken. "Dit is een situatie die zich om de drie maanden herhaalt (...) en het probleem wordt nooit opgelost."

De Cubaanse regering heeft niet onmiddellijk gereageerd op een verzoek om commentaar.

Ambtenaren in Cuba hebben eerder het decennialange Amerikaanse embargo en de meer recente, strenge sancties onder de voormalige Amerikaanse president Donald Trump de schuld gegeven van het bemoeilijken van de buitenlandse invoer van brandstof naar het eiland.

Cuba's noodlijdende brandstofvoorziening is ook een gevolg van de dalende binnenlandse productie, de beperkte raffinagecapaciteit en de afhankelijkheid van bondgenoot Venezuela, dat zelf met productieproblemen kampt, aldus Jorge Pion, professor en deskundige op het gebied van energiebeleid aan de Universiteit van Texas in Austin.

"Cuba's huidige brandstofprobleem is het gevolg van de lage raffinaderijproduktie en hun onvermogen om (met contant geld) benzine en diesel op de internationale oliemarkten te kopen om hun Venezolaanse olieleveranties aan te vullen, als gevolg van de hoge olieprijzen," zei Pion.

De lange rijen weerspiegelen ook een dieper wordende economische crisis, die oplaaide door de nieuwe Amerikaanse sancties in 2019 en verergerde door de pandemie van het coronavirus.

Ook het toerisme, een belangrijke motor van de deviezenhandel, heeft moeite om zich te herstellen, waardoor het land niet over de nodige liquide middelen beschikt om het broodnodige voedsel, brandstof, medicijnen, grondstoffen en reserveonderdelen te kopen.

"Het wordt lelijk, heel lelijk. We weten niet hoe dit zal aflopen," zei Jorge Luis Mendez, 55 jaar, een staatsambtenaar die wachtte op de komst van een vrachtwagen met gas om een station aan de waterkant van Havanas bij te vullen. "Er zijn te veel problemen, maar ach, we gaan door."