Sinds juni 2015 moeten bedrijven in New York die zaken doen met virtuele valuta een "BitLicense" hebben om geld van klanten te mogen bewaren en virtuele munten te mogen omwisselen voor dollars en andere reguliere munteenheden.

Benjamin Lawsky stond aan het hoofd van het Department of Financial Services (DFS) toen het deze regels ontwikkelde, en was een vroege voorstander van virtuele valuta's toen andere regelgevers nog sceptisch waren.

Hoewel het onduidelijk blijft of dergelijke munten ooit algemeen aanvaard zullen worden, maken zij nu deel uit van een bredere, snelgroeiende sector die financiën en technologie vermengt, en die toonaangevende financiële centra graag willen aantrekken.

Voor bedrijven was een stempel van goedkeuring van een strenge toezichthouder een kans om klanten over de streep te trekken die nog twijfels hadden over het product. Voor New York was het een kans om een voorsprong te nemen op rivalen over de hele wereld die ook probeerden "fintech"-bedrijven aan te trekken.

Maar net nadat de regelgeving van kracht werd, verliet Lawsky het agentschap. Enkele senior medewerkers met BitLicense-expertise volgden hem al snel de deur uit.

Sindsdien heeft DFS slechts twee BitLicenties afgegeven. Nog eens 15 aanvragen zijn nog in behandeling, vier andere zijn ingetrokken en vier afgewezen, aldus een woordvoerder. Twee andere virtuele valuta bedrijven hebben trust charters ontvangen, die hen meer behandelen als traditionele banken.

"Door het samenstellen van de regelgeving en het vrijwel direct daarna vertrekken van belangrijke medewerkers, hebben ze de industrie echt op achterstand gezet in termen van concurreren met traditionele dienstverleners," zei Patrick Murck, een advocaat en fellow aan Harvard University's Berkman Klein Center for Internet & Society.

De meeste bedrijven die al in New York actief waren toen de regelgeving van kracht werd, kunnen er nog steeds zaken doen in afwachting van een vergunning. Startende bedrijven kunnen echter problemen ondervinden bij het aantrekken van geld of het uitbreiden van hun activiteiten, aldus Murck.

De sector van de virtuele valuta is minuscuul in vergelijking met de traditionele financiële sector, maar is snel gegroeid sinds de lancering van de bitcoin in 2009. Er zijn nu andere virtuele valuta, en bredere toepassingen voor onderliggende technologieën die ze creëren en distribueren. (Grafiek: http://reut.rs/1XVt1gH)

Volgens de informatiesite CoinDesk is de bitcoinmarkt nu ongeveer 10,7 miljard dollar waard, terwijl dat drie jaar geleden nog minder dan 1 miljard dollar was.

LICHT VERSUS HARD

Terwijl de markt is gegroeid, hebben financiële centra over de hele wereld agressief geconcurreerd om nieuwe business aan te trekken. Terwijl sommigen vertrouwden op lichte regelgeving, was de aantrekkingskracht van de BitLicense van New York dat het een duidelijk wettelijk kader bood.

Het trage vergunningsproces en de strenge eisen jagen sommige bedrijven echter weg.

Een aanvraag kost $5.000 en kan na voltooiing 500 pagina's beslaan - inclusief alles van handleidingen tot vingerafdrukken van leidinggevenden, aldus advocaten. Regelgevers gaan dan dieper en vragen om details van bedrijfsmodellen, organigrammen of eigendomsinformatie.

BitLicense dwingt bedrijven om "persoonlijke, privé-informatie" uit gebruikers te halen, waardoor een doelwit voor hackers ontstaat, zei Erik Voorhees, chief executive van het in Zwitserland gevestigde virtuele valutabedrijf ShapeShift.io, in een interview, waarin hij de beslissing van het bedrijf uitlegde om geen zaken te doen in New York.

GoCoin CEO Steve Beauregard vertelde Reuters dat het verkrijgen van een New Yorkse licentie niet de moeite waard was: "Het is te ingrijpend en te belastend, vooral voor de kleinere bedrijven," zei hij.

Marco Santori, die aan het hoofd staat van de digitale valutapraktijk van advocatenkantoor Pillsbury Winthrop Shaw Pittman LLP, zei dat ten minste 15 bedrijven New York mijden. Hij heeft zijn cliënten geadviseerd zich te richten op staten als Californië, waar toezichthouders volgens hem waarschijnlijk niet snel zullen optreden tegen bedrijven in digitale valuta. Staatswetgevers daar hebben onlangs een tweede voorstel ingetrokken om bedrijven in digitale valuta te reguleren.

Andere staten ontwikkelen regels en verlenen licenties in een sneller tempo.

Washington State, bijvoorbeeld, heeft sinds 2013 zeven vergunningen afgegeven aan bedrijven in virtuele valuta onder zijn al lang bestaande wet voor geldtransferbedrijven. North Carolina heeft er twee gelicentieerd. Er wordt ook gewerkt aan een uniforme wet voor virtuele valuta die elke staat kan aannemen, en er wordt gesproken over een mogelijk federaal handvest.

Internationaal hebben sommige landen, zoals Japan, stappen ondernomen om aspecten van de handel in digitale valuta te reguleren, terwijl andere, zoals Bolivia, deze hebben verboden. Weer andere landen hebben geprobeerd het belastingbeleid en bestaande wetten inzake het witwassen van geld en andere illegale activiteiten aan te passen aan de nieuwe markt. De BitLicense blijft echter een unieke aanpak.

In september plaatste Deloitte New York City op de derde plaats als financieel-technologische bestemming, na Londen en Singapore.

Mensen die bekend zijn met het BitLicense-proces zeggen dat de vertraging in de benoeming van Lawsky's opvolger een deel van het momentum heeft weggenomen.

De nieuwe toezichthouder, Maria Vullo, die het in juni 2016 overnam, vertelde Reuters in een interview dat DFS ernaar streeft om de achterstand bij de aanvragen weg te werken. De beoordelingen moesten echter grondig zijn, vanwege de risico's die ermee gepaard gaan, zei ze.

New York introduceerde zijn BitLicentie na de ineenstorting van Mt. Gox, een in Tokio gevestigde beurs die naar schatting voor $ 560 miljoen aan bitcoins van klanten verloor.

"Het is geen videospelletje," zei ze. "Het gaat om echt geld en het nemen van stortingen."

Jerry Brito, uitvoerend directeur van Coin Center, een onderzoeks- en belangengroep voor digitale valuta in Washington, zei dat de invoering van de BitLicense zijn belofte niet waarmaakte. Toch zou de hefboomwerking van New York als financieel wereldcentrum het moeilijk maken voor bedrijven die willen groeien om deze markt te mijden, zei hij.

"Ik denk dat het zeldzaam zal zijn dat bedrijven zeggen: 'We gaan geen zaken doen in New York'."