In de Zuid-Franse stad waar de Tunesische arts Tasnime Labiedh werkt, stond de extreemrechtse National Rally (RN) bovenaan met 41% in de eerste ronde van de Franse verkiezingen. Nu denkt ze erover om naar Zwitserland te verhuizen.

"Nu al zijn we hier niet verwend, maar als we (Jordan) Bardella als premier hebben, wordt het grimmig. Ze spelen in op de angst voor de ander," zei Labiedh, 33, verwijzend naar de voorzitter van de RN.

Ze verhuisde in 2021 tijdens de COVID-19 pandemie naar Frankrijk voor haar medische stage en werkt nu als microbioloog tegen een salaris dat lager is dan dat van haar Franse collega's.

Nadat de RN afgelopen zondag in de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen als beste uit de bus kwam, vragen sommige artsen van buitenlandse afkomst zich af of ze in een land zullen blijven dat volgens hen hun rechten niet respecteert en hen niet het gevoel geeft dat ze welkom zijn.

Opiniepeilingen voorspellen dat de RN het grootste aantal zetels in het parlement zal winnen, maar geen meerderheid.

Van de 11 artsen van Noord-Afrikaanse afkomst of nationaliteit die door Reuters werden geïnterviewd, zeiden er zes dat ze overwogen om Frankrijk te verlaten vanwege de politieke situatie. Eén arts emigreerde een maand geleden naar Canada.

Met slechts 3,17 artsen per 1.000 inwoners heeft Frankrijk na Luxemburg het ernstigste artsentekort van alle OESO-landen. In de stad van Labiedh zijn er 1,73 artsen per 1000 inwoners.

"We leven in een immense hypocrisie. Extreem rechts bloeit in Frankrijk op als het over immigratie gaat, waarbij migranten als een probleem worden afgeschilderd. Maar als migranten morgen niet meer zouden werken, zou ons hele sociale en economische systeem verlamd raken," vertelde Hicham Benaissa, een socioloog bij het Franse nationale centrum voor wetenschappelijk onderzoek, het CNRS, aan Reuters.

In een onderzoek onder 350 artsen met een Noord-Afrikaanse achtergrond in Frankrijk, dat volgend jaar gepubliceerd zal worden, ontdekte Benaissa dat 75% van de artsen, inclusief mensen die in het buitenland zijn opgeleid en mensen die in Frankrijk geboren zijn, overwogen om te emigreren.

De RN reageerde niet op verzoeken om commentaar.

Bardella, de meest waarschijnlijke kandidaat voor het premierschap mocht de RN de peilingen trotseren en een werkende meerderheid behalen, zei vorige maand dat "onze landgenoten van buitenlandse nationaliteit of afkomst die werken, hun belastingen betalen, de wet respecteren en van ons land houden, niets te vrezen hebben".

RN-leider Marine Le Pen heeft eerder voorgesteld om de tewerkstelling van artsen met kwalificaties van buiten de EU "drastisch te verminderen" en voorrang te geven aan Franse kandidaten voor banen.

In 2023 zouden 29.238 artsen die in Frankrijk werken buiten de EU zijn opgeleid, een stijging van 90,5% ten opzichte van 2010, en ongeveer 7% van het totale personeelsbestand uitmaken, volgens de Nationale Raad van de Orde van Geneesheren (CNOM). Noord-Afrikaanse artsen zijn goed voor meer dan de helft van hen.

Artsen met kwalificaties van buiten de EU moeten examens afleggen en administratieve procedures doorlopen om geregistreerd te worden bij de Orde van Artsen, wat over het algemeen drie tot vijf jaar duurt. Tot die tijd worden ze minder betaald dan Franse artsen.

Widad Abdi, een arts en vertegenwoordiger van de SNPADHUE vakbond voor artsen die buiten de EU gekwalificeerd zijn, zegt dat politici de structurele problemen niet aanpakken.

"Of ze nu buitenlands zijn of niet, steeds meer artsen vertrekken - het gezondheidssysteem moedigt hen niet aan om te blijven: de arbeidsomstandigheden, het loon, de uren, het aantal patiënten is toegenomen en het aantal artsen is gedaald."

MEDISCHE WOESTIJNEN

In de eerste ronde van de parlementsverkiezingen presteerde de RN beter in regio's met een slechte toegang tot gezondheidszorg, met een correlatiepercentage van -52%, zo bleek uit een analyse van de resultaten door Reuters en gegevens over de toegang tot een lokale arts, een indicator voor het succes van de partij in achtergestelde plattelandsgebieden.

In steden waar RN-kandidaten op de eerste plaats stonden, heeft meer dan een kwart van de bevolking geen toegang tot een lokale arts, vergeleken met 13% in steden waar de groep van president Emmanuel Macron op de eerste plaats stond en 8% in steden die gewonnen werden door de linkse alliantie.

Het verbeteren van de toegang tot openbare gezondheidsdiensten in gebieden met een slechte toegang tot gezondheidszorg, ook wel "medische woestijnen" genoemd, is een van de campagnebeloften van de RN.

Buitenlandse artsen en Franse artsen van allochtone afkomst spelen een essentiële rol in deze gebieden, waar de posten minder prestigieus zijn dan in ziekenhuizen in de grote steden, aldus Benaissa.

In Ales in het zuiden van Frankrijk ging de helft van de stemmen naar de RN. SEH-arts Leila Elamrani, die in 2004 vanuit Marokko naar Frankrijk verhuisde, zegt dat ze de druk voelen in hun dienst die patiënten uit de omliggende gebieden ontvangt.

"Mensen hebben geen huisarts, dus komen ze hierheen voor een verkoudheid, voor een doktersbriefje om ziekteverlof op te nemen," zei ze. "Dat, plus een vergrijzende bevolking en een gebrek aan middelen, zorgt voor een enorme puinhoop."

Lydia Boumaarafi, een Franse arts van Algerijnse afkomst die gespecialiseerd is in verslavingszorg, wacht niet af wat er gaat gebeuren. Ze verhuisde een maand geleden naar Canada, deels vanwege "de multiculturele aanpak".

"De situatie bereikt nu een hoogtepunt (met de RN-stemming), maar het klimaat is al een tijdje zo," zei ze.