In sommige gebieden tonen half onder water gezette boomstronken en afbrokkelende verlaten gebouwen de gevolgen van de golven - en de voortdurende aantasting van de kustlijn, waar 56% van de economische activiteit van West-Afrika wordt gegenereerd en ongeveer een derde van de bevolking woont, volgens de Wereldbank.
"De oceaan was zo ver weg dat wij hem vroeger hoorden zonder hem te zien," zei Angele Diatta, hoofd van de vrouwenvereniging in het dorp Diogue Diola op het eiland in de monding van de Casamance-rivier, waar de hogere getijden soms huizen wegvagen.
West-Afrika heeft veel van deze laaggelegen delta's, waardoor de ecosystemen aan de kust tot de meest kwetsbare behoren wat betreft zeespiegelstijging, erosie, indringing van zout water en overstromingen, aldus het wereldpanel van klimaatwetenschappers van de Verenigde Naties in zijn laatste rapport.
Op Diogue helpt een methode waarbij clusters van palen in de natte kust worden gedreven om sommige stranden op het eiland te beschermen. Deze gebieden zijn sinds 2019 met ongeveer 30 meter uitgebreid, volgens de organisatoren van het project.
"Telkens als we terrein winnen, kunnen we de structuur uitbreiden, meer stokken toevoegen, zoals ze zeggen: beetje bij beetje maakt de vogel zijn nest," zei Gilbert Bassene, leraar van de plaatselijke lagere school, die de met de hand gemaakte strandverdediging heeft helpen onderhouden.
Begin juli hebben hij en de oprichter van het initiatief, Patrick Chevalier, met een rood touw en een gemerkt stokje gemeten hoeveel zand zich naast een van de structuren had opgehoopt, en droge kokostakken door de palen gevlochten om meer sediment te helpen opvangen.
Deze semi-permeabele strandhoofden zijn gebaseerd op een model dat in Canada werd toegepast, waar de stranden beschermd werden zonder het sedimentverlies elders te versnellen, volgens een analyse uit 2002 van wetenschappers van de Universiteit van Quebec.
"Met het weinige dat we hebben, kunnen we buitengewoon werk verrichten," zei Bassene op het met palmen omzoomde strand, waar kinderen bijeengekomen waren om hem aan het werk te zien.
Niettemin is een beter kustbeheer nodig op regionaal niveau in West-Afrika, waar "ondanks de interventies, de percentages van de kusterosie binnen de afzonderlijke landen blijven stijgen," zo bleek uit een studie uit 2020 die gepubliceerd is in het Journal of Coastal Conservation.
De gemeenschappen lijden reeds onder de gevolgen.
De aantasting van de kust heeft Benin, Ivoorkust, Senegal en Togo in 2017 in totaal 3,8 miljard dollar gekost, volgens de Wereldbank, die een lopend project steunt om 10.000 mensen te verplaatsen uit Saint-Louis, een noordelijke Senegalese stad die een dun schiereiland tussen de Senegalrivier en de oceaan overspant.
Sommige mensen op Diogue geloven dat hun een soortgelijk lot te wachten staat. "Het is niet gemakkelijk toe te geven, maar op een dag zal het dorp moeten verhuizen," zei dorpshoofd Cherif Diatta.
