Onder YCC streeft de BOJ naar een kortetermijnrente van -0,1% en een rendement op 10-jarige staatsobligaties van 0,5% boven of onder nul, in een poging om duurzaam 2% inflatie te bereiken.

Dit is hoe YCC in Japan werkt en wat de potentiële valkuilen ervan zijn.

WAAROM YCC?

Nadat jaren van enorme obligatieaankopen de inflatie niet hadden aangewakkerd, verlaagde de BOJ in januari 2016 de korte rente tot onder nul om een ongewenste stijging van de yen af te wenden. De maatregel verpletterde de rendementen over de hele linie, tot grote verontwaardiging van financiële instellingen die hun rendement zagen verdampen.

Om de langetermijnrente weer omhoog te krijgen, stelde de BOJ acht maanden later een YCC vast door aan de kortetermijndoelstelling van -0,1% een doelstelling van 0% toe te voegen voor de rente op tienjaarsobligaties.

Het idee was om de vorm van de rentecurve te controleren om de korte- en middellangetermijnrente - die van invloed is op bedrijfsleningen - te drukken zonder de superlange rente te veel te drukken en het rendement voor pensioenfondsen en levensverzekeraars te verlagen.

HOE WERKT HET?

De BOJ koos voor een renteregeling omdat zij de grens had bereikt van kwantitatieve versoepeling, waarbij zij gerichte hoeveelheden obligaties opkocht om de rente te drukken, in de hoop de inflatie en de economische activiteit te stimuleren.

Nadat de centrale bank de helft van de obligatiemarkt had opgeslokt, was het moeilijk om zich vast te leggen op het kopen in een vast tempo. YCC stond de BOJ toe slechts zoveel te kopen als nodig was om haar rendementsdoelstelling van 0% te halen.

De bank heeft de aankoop van obligaties afgebouwd in tijden van rust op de markt om de basis te leggen voor een uiteindelijk einde van het ultra-easy beleid.

WAAROM DE DOELBAND?

Omdat de hardnekkig lage inflatie de BOJ ertoe dwong de YCC langer dan verwacht te handhaven, begonnen de obligatierentes een krappe bandbreedte aan te houden en nam het handelsvolume af.

Om dergelijke neveneffecten aan te pakken, zei de BOJ in juli 2018 dat de 10-jaarsrente 0,1% boven of onder nul mocht uitkomen. In maart 2021 verruimde de bank de bandbreedte tot 0,25% in beide richtingen om weer leven te blazen in een markt die door haar aankopen was verlamd.

Onder druk van beleggers die inzetten op een renteverhoging, verdubbelde de BOJ de bandbreedte in december tot 0,5% boven of onder nul en voerde ze de aankoop van obligaties op om het plafond te verdedigen.

PITFALLS?

YCC werkte goed toen de inflatie laag was en de vooruitzichten om de prijsdoelstelling van de BOJ te halen gering waren, omdat beleggers dan konden zitten op een stapel overheidsschuld die een veilig rendement garandeerde.

Maar nu de inflatie die winsten uitholt, hebben beleggers obligaties verkocht, waarbij ze rekening hielden met de kans op een renteverhoging op korte termijn.

De BOJ heeft haar aankopen opgevoerd, onder meer door aan te bieden onbeperkte hoeveelheden obligaties te kopen, om haar rendementsplafond te verdedigen. Dat werd door analisten bekritiseerd als een verstoring van de marktprijzen en een onwelkome daling van de yen die de kosten van de invoer van grondstoffen opdreef.

TIPPUNT?

De BOJ wordt geplaagd door een verleden van politieke ophef wegens het voortijdig terugschroeven van stimuleringsmaatregelen en wil een renteverhoging vermijden tot het duidelijk is dat de inflatie de doelstelling van 2% van de bank duurzaam zal bereiken, ondersteund door een hogere loongroei.

Maar de markten kunnen de BOJ dwingen om toe te geven. De 10-jaarsrente doorbrak in januari het plafond van de BOJ, voordat de massale aankoop van BOJ-obligaties de rente weer omlaag bracht. Beleggers kunnen opnieuw posities in Japanse staatsobligaties opbouwen als Ueda hints geeft over een aanpassing van de YCC op korte termijn.