AXFOOD AB 
De voedselinflatie is een van de belangrijkste oorzaken van de crisis in de kosten van levensonderhoud in een aantal Europese landen, waardoor sommige landen genoodzaakt zijn om prijsplafonds in te stellen voor bepaalde voedingsmiddelen om consumenten die het moeilijk hebben te helpen.
De grootste Franse voedingsbedrijven hebben beloofd om vanaf volgende maand de prijzen van honderden producten te verlagen, nadat ze gedreigd waren met financiële sancties als ze dat niet deden. Hongarije heeft ook prijsplafonds ingesteld, maar zal deze vanaf augustus geleidelijk afschaffen.
De Zweedse mededingingsautoriteit publiceert dinsdag de eerste bevindingen van een onderzoek naar voedselprijzen en concurrentie, waar het Zweedse ministerie van Financiën in maart om had gevraagd.
"Als we kijken naar de marges aan de detailhandel- en groothandelzijde, zien we enige reden tot bezorgdheid over hoe deze zich ontwikkelen," vertelde Martin Mandorff, hoofd marktmisbruik bij de mededingingsautoriteit, aan Reuters.
"De manier waarop de marges zich ontwikkelen, kan maar beter verband houden met stijgende kosten, anders zouden we ons best zorgen kunnen maken," zei Mandorff.
Mandorff zei dat het moeilijk is om kostenfactoren zoals energieprijzen en de oorlog in Oekraïne te isoleren uit het concurrentielandschap.
Het bureau onderzoekt de hele voedselvoorzieningsketen, van producenten en groothandelaren tot de detailhandel, en heeft gegevens verzameld van de belangrijkste Zweedse supermarkten over prijzen en marges.
Het agentschap zal de ketens om meer informatie vragen en later dit jaar aanvullende bevindingen publiceren.
OLIGOPOLISTIE
De kruidenierssector in Zweden wordt gedomineerd door drie grote spelers, waardoor er sprake is van een "oligopolistische" situatie, aldus Mandorff.
Premium levensmiddelenketen ICA had volgens de mededingingsautoriteit een marktaandeel van 53% in 2022. Axfood en Coop bezetten het grootste deel van de rest. De Duitse discounter Lidl deed in 2018 zijn intrede in Zweden, maar had in 2022 slechts een marktaandeel van 5,7%.
Mandorff zei dat de recente hoge prijzen hadden geleid tot een hogere concurrentiedruk, waarbij de vroegere niche discountwinkels nu meer marktaandeel veroveren, ook van de grootste spelers.
Minister van Financiën Elisabeth Svantesson riep eerder dit jaar de drie grote supermarktketens bijeen voor overleg om zich te verantwoorden voor de hoge prijzen, waarna de supermarkten de prijzen van sommige producten tijdelijk verlaagden.
"Wij denken, als regering, dat het enorm belangrijk is om ervoor te zorgen dat er goede concurrentie is op verschillende markten," vertelde Svantesson vorige week aan het parlement.
De minister vertelde de Zweedse publieke omroep SVT in maart dat bedrijven hun prijzen niet ongerechtvaardigd mogen verhogen, maar dat politici geen prijsplafonds moeten overwegen.
Axfood zei dat het blij was met het onderzoek van het bureau.
"We hebben een frequente en constructieve dialoog met de Zweedse mededingingsautoriteit en kijken uit naar de conclusies van het onderzoek," zei het bedrijf.
ICA zei dat het bestaat uit 13.000 winkels die eigendom zijn van onafhankelijke winkeliers die met elkaar concurreren, waarbij de prijzen door de individuele winkels worden bepaald.
Het voegde eraan toe dat het de prijzen van alledaagse producten had verlaagd en bleef werken aan prijsverlagingen op de lange termijn.
Coop weigerde commentaar te geven. (Verslaggeving door Marie Mannes, geschreven door Marie Mannes en Helen Reid; aanvullende rapportage door Simon Johnson en Greta Rosen Fondahn; Redactie door Conor Humphries)
