Van de 32 vooraf ondervraagde economen hadden 24 een verhoging van 25 basispunten verwacht op donderdag, terwijl acht hadden ingezet op een verhoging van 50 basispunten.

De centrale bank voorspelde dat de beleidsrente in de herfst zou stijgen naar 4,25%.

"Als we de beleidsrente niet verhogen, zouden de prijzen en lonen snel kunnen blijven stijgen en zou de inflatie zich kunnen verankeren," zei gouverneur Ida Wolden Bache van de Norges Bank in een verklaring.

De Noorse munt, de kroon, steeg om 0807 GMT van 11,69 vlak voor de aankondiging naar 11,55 ten opzichte van de euro.

In mei zei de Norges Bank dat ze in juni "hoogstwaarschijnlijk" weer zou verhogen, en officiële gegevens laten sindsdien een hoger dan verwachte groei van de consumentenprijzen zien en gunstigere vooruitzichten voor veel Noorse bedrijven.

"Het havikistische besluit van vandaag laat zien dat Norges Bank het meent en zich zorgen maakt over een verankering van de inflatie," aldus analisten van Nordea in een toelichting voor klanten.

"Het besluit is gerechtvaardigd omdat de inflatie duidelijk hoger is dan verwacht," voegde Nordea eraan toe.

De verhoging brengt de beleidsrente op het hoogste niveau sinds het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis in 2008.

Noorwegen behoorde in 2021 tot de eerste westerse landen die de rente verhoogden na de pandemie, maar het tempo van de verstrakking lag lager dan in de naburige eurozone, waardoor de munt een klap kreeg.

De Europese Centrale Bank verhoogde vorige week haar belangrijkste beleidsrente en zal deze naar verwachting opnieuw verhogen, terwijl de Amerikaanse Federal Reserve de kosten van lenen in de wacht liet staan, maar aangaf dat haar verkrappingscampagne zal worden hervat.