Erdonomics', zoals het onorthodoxe, op groei gerichte beleid van de 69-jarige president vaak wordt genoemd, heeft de lira de afgelopen vijf jaar met 80% doen dalen, waardoor een inflatieprobleem is ontstaan en het vertrouwen van de Turken in hun munt is aangetast.

Sinds een pijnlijke crisis van 2021 hebben de autoriteiten een steeds grotere rol gespeeld op de valutamarkten, zodanig dat sommige economen nu openlijk debatteren over de vraag of de lira nog wel als vrij zwevend kan worden beschouwd.

De dagelijkse bewegingen zijn onnatuurlijk klein geworden en gaan meestal in één richting - omlaag.

Tientallen miljarden dollars aan FX- en goudreserves zijn opgebruikt - nog een teken van systematisch microbeheer.

Exportbedrijven zijn nu verplicht om 40% van hun deviezeninkomsten aan de centrale bank te verkopen, terwijl een tegen depreciatie van de lira beschermde bankdepositoregeling, die de onrust van 2021 heeft helpen bezweren, een cruciale maar potentieel dure verdediging blijft.

"Het belangrijkste is dat de lira kunstmatig op zijn plaats wordt gehouden", aldus Paul McNamara, directeur schuldpapier van opkomende markten bij vermogensbeheerder GAM, die sommige maatregelen vergelijkt met de facto kapitaalcontroles.

Depositohouders hebben de afgelopen twee maanden zo'n 33 miljard dollar op bankrekeningen gezet die tegen waardevermindering zijn beschermd, waarmee het totaal op 121 miljard dollar komt - bijna een kwart van alle Turkse deposito's.

"Het is eigenlijk onmogelijk om een mooie soepele oplossing voor dit alles te zien," zei McNamara.

KREDIETEN

Regeringsinsiders die de afgelopen dagen met Reuters spraken, zeiden dat er nu onenigheid is over de vraag of er moet worden vastgehouden aan de huidige economische strategie die prioriteit geeft aan lage rentetarieven, of dat er na de verkiezingen moet worden overgeschakeld op iets orthodoxers.

Doordat de lira strak wordt beheerd, is de daling beperkt gebleven tot iets meer dan 2% sinds de stemming in de eerste ronde twee weken geleden, maar andere belangrijke markten geven aan zich grote zorgen te maken dat Erdogan niet van koers zal veranderen.

De kosten om de Turkse schuld te verzekeren tegen wanbetaling zijn met 40% gestegen. Internationale benchmarkobligaties zijn met 10%-15% gedaald en de belangrijkste volatiliteitsindicatoren voor de FX-markten, die een jaar of langer vooruitkijken, hebben recordhoogten bereikt.

Volgens Daron Acemoglu, hoogleraar aan het Massachusetts Institute of Technology, ligt het probleem in de beleidsmix en de slinkende FX- en goudreserves, die nu bruto 105 miljard dollar bedragen, maar 115 miljard dollar in het rood staan als FX-swapovereenkomsten en leningen niet worden meegerekend.

"Ik ben ervan overtuigd dat wat we nu hebben niet kan voortduren", aldus Acemoglu.

"Zijn de door de dollar beschermde lirerekeningen geloofwaardig?", vroeg hij, wijzend op de potentiële kosten ervan voor de regering in geval van een volledige crisis, en op het feit dat er nu op grote schaal parallelle wisselkoersen worden aangeboden in de Turkse bazaars als gevolg van de vraag naar dollars.

"We keren terug naar de jaren negentig", zei hij, verwijzend naar de opbouwfase van een van de schadelijkste crises in Turkije, die in 2001 uitmondde in een verwoestende devaluatie.

HET DEFINITIEVE AFTELLEN?

De ogen zijn nu gericht op de FX-reserves en de lira nu deze de 20 dollar overschrijdt, de laatste belangrijke mijlpaal in zijn lange daling.

Acemoglu zei dat het moeilijk te voorspellen is of en wanneer de zaken tot een einde komen. Een sterk toeristenseizoen zou de reserves op korte termijn weer moeten doen toenemen, terwijl recente injecties in de staatskas door "bevriende" Golflanden en Rusland ook hebben geholpen.

In de aanloop naar de verkiezingen hadden analisten van JPMorgan voorspeld dat de lira tot 30 per dollar zou dalen zonder een duidelijke terugkeer naar een orthodox beleid.

Zij gaan er nu van uit dat Erdogan zondag de overwinning behaalt en zijn campagnebeloften nakomt om de inkomens te verhogen en het land weer op te bouwen na de aardbeving van februari.

Sommige beleggers vrezen dat als de markt opnieuw in een spiraal terechtkomt, de autoriteiten hun toevlucht zullen nemen tot nog draconischer kapitaalcontroles, iets waarvan de regering herhaaldelijk heeft gezegd dat het niet aan de orde is, nu zij haar externe financieringstekort van 230 miljard dollar (25% van het bbp) probeert te dekken.

Zij heeft al jaren het leven uit de internationale markten voor leningen in lira's gedrukt, zodanig dat uit gegevens van de Bank of England blijkt dat de handel in belangrijke centra zoals Londen is verschrompeld van 56 miljard dollar in 2018 tot gemiddeld minder dan 10 miljard dollar per dag.

Het toenemende disfunctioneren van de valutamarkt heeft het optimisme verstoord dat voorheen veel buitenlandse investeringen naar Turkije bracht.

"Deze werden niet gezien als goedkope activa, maar als juwelen," zei Acemoglu van het MIT over de hoogtijdagen van de bancaire M&A-boom. Over de situatie waar Erdogan nu voor staat, aangenomen dat hij wint? "Ik zie niet per se een gemakkelijke uitweg".