Eerdere voorstellen van Biden en zijn collega-Democraten om de belastingtarieven te verhogen stuitten in het Congres op een muur nadat Republikeinen - en sommige Democraten - zich daartegen hadden verzet. Maar een plotselinge ommezwaai van de Democratische senator Joe Manchin uit West Virginia, een belangrijke stem in de verdeelde Senaat, heeft de belastingagenda van Biden nieuw leven ingeblazen.
Het bedrag dat Amerikaanse bedrijven bijdragen aan de belastinginkomsten waarmee wegen en scholen worden gefinancierd, is sinds de jaren veertig gekelderd: https://graphics.reuters.com/USA-BIDEN/INVESTMENTS/xlbvgkbxlvq.
Biden heeft in zijn functie vaak gezegd dat bedrijven in plaats daarvan een "eerlijk deel" moeten betalen, een tegenstelling tot de eerbiediging van de particuliere markten, waarmee de Republikeinen zijn begonnen bij de verkiezing van oud-president Ronald Reagan in 1980, en die door beide partijen is gevoed met belastingverlagingen en deregulering.
Het nieuwe compromis bevat 430 miljard dollar aan nieuwe uitgaven voor energie, belastingkredieten voor elektrische voertuigen en investeringen in de ziektekostenverzekering. Het betaalt zichzelf meer dan terug door het verhogen van minimumbelastingen voor grote bedrijven en het handhaven van bestaande belastingwetten, aldus Manchin en senaatsmeerderheidsleider Chuck Schumer in een verklaring.
Biden zei tijdens een toespraak op donderdag dat het akkoord "voor het eerst in lange tijd de eerlijkheid in de belastingwetgeving zal herstellen - een begin om de eerlijkheid te herstellen door de grootste bedrijven in Amerika hun eerlijke deel te laten betalen zonder nieuwe belastingen op mensen die minder dan $400.000 per jaar verdienen".
Het wetsvoorstel zou een minimumbelasting van 15% opleggen aan bedrijven met winsten van meer dan 1 miljard dollar, wat over een periode van tien jaar 313 miljard dollar zou opleveren, schreven zij. Bedrijven zouden netto operationele verliezen en belastingkredieten kunnen verrekenen met de 15%.
Het Amerikaanse vennootschapsbelastingtarief daalde van 35% naar 21% na een belastingverlaging in 2017 door toenmalig president Donald Trump en zijn mede-Republikeinen, maar veel bedrijven betalen veel minder dan dat, en sommige van de grootste betalen geen federale belasting, hebben onderzoeksgroepen, waaronder het Institute on Taxation and Economic Policy, vastgesteld.
Biden stelde vorig jaar voor dat percentage te verhogen tot 28% als onderdeel van een wetsvoorstel voor infrastructuuruitgaven, maar de belastingcomponent werd uit het wetsvoorstel geschrapt.
Het nieuwe wetsvoorstel van Manchin-Schumer heeft ook tot doel de zogenaamde carried interest loophole te dichten, een lang gekoesterde doelstelling van de Democraten.
De carried interest verwijst naar een al lang bestaand belastingvoordeel voor Wall Street, waardoor veel private equity- en hedgefondsfinanciers over een groot deel van hun inkomen het lagere tarief voor vermogenswinstbelasting betalen, in plaats van het hogere inkomstenbelastingtarief voor werknemers.
Volgens de senatoren zou het elimineren van het achterpoortje 14 miljard dollar opleveren.
Schumer zei dat hij verwacht dat de Senaat volgende week over de wetgeving zal stemmen, om "de prijzen van geneesmiddelen op recept te verlagen, de klimaatcrisis met spoed en kracht aan te pakken, ervoor te zorgen dat de rijkste bedrijven en particulieren hun eerlijk deel aan belastingen betalen, en het tekort terug te dringen".
De Manchin-Schumer maatregel is aanzienlijk kleiner dan de miljardenwet die de Democraten vorig jaar voor ogen hadden.
Maar het is nog steeds een belangrijke stap vooruit voor de beleidsagenda van Biden in de aanloop naar de tussentijdse verkiezingen op 8 november, die kunnen bepalen of de Democraten de controle over het Congres behouden.
Biden vierde net de goedkeuring door de Senaat van een wetsvoorstel om de Amerikaanse halfgeleiderindustrie te stimuleren, een andere belangrijke prioriteit van zijn regering, en terwijl hij worstelt met lage goedkeuringscijfers en afnemende steun van zijn eigen partij na een reeks conservatieve uitspraken van het Hooggerechtshof.
"Deze wet zal het tekort verder terugdringen dan de recordhoogte van 1,7 biljoen dollar die we dit jaar al hebben bereikt, wat ook de inflatie zal helpen bestrijden", aldus Biden in een verklaring.
"En we zullen dit alles betalen door van grote bedrijven te eisen dat zij hun eerlijk deel van de belastingen betalen, zonder enige belastingverhoging voor gezinnen die minder dan 400.000 dollar per jaar verdienen," zei hij.
