Ongeveer drie uur voor de geplande lancering om 14.17 uur EDT (1817 GMT) van de 32 verdiepingen hoge Space Launch System (SLS)-raket en zijn Orion-capsule vanaf Cape Canaveral, Florida, werden de vluchtvoorbereidingen stopgezet.
De testvlucht zonder bemanning, bedoeld om de capsule naar de maan en terug te lanceren, had de eerste reis van zowel de SLS als de Orion moeten inluiden, een halve eeuw na de laatste maanmissie van de Apollo, voorloper van het Artemis-programma.
Het aftellen werd afgebroken nadat technici van het Kennedy Space Center drie mislukte pogingen hadden gedaan om een "groot" lek te repareren van onderkoelde vloeibare waterstof die in de brandstoftanks van de kerntrap van de raket werd gepompt.
De eerste lanceerpoging op maandag werd eveneens verijdeld door technische problemen, waaronder een andere lekkende brandstofleiding, een defecte temperatuursensor en scheuren in isolatieschuim.
Missiemanagers gingen door met een tweede lanceerpoging op zaterdag nadat de eerdere problemen naar tevredenheid waren opgelost. En NASA had nog een reservelanceringstijdstip gereserveerd, voor maandag of dinsdag, voor het geval een derde poging nodig was.
Maar na beoordeling van de gegevens van de laatste problemen besloot NASA dat het nieuwe waterstoflek te lastig en tijdrovend was om het probleem op te lossen en op het lanceerplatform te repareren voordat de huidige lanceerperiode voor de missie dinsdag afloopt.
Het uitstel betekent dat de vroegste kans om het opnieuw te proberen tijdens de volgende lanceerperiode van 19-30 september komt, of tijdens een volgend venster in oktober, vertelde Jim Free, een geassocieerd NASA-beheerder, aan verslaggevers tijdens een briefing aan het eind van de middag.
Hij zei dat het uitstel ook zou inhouden dat het ruimtevaartuig terug naar het montagegebouw zou worden gerold, volgens de Cape Canaveral "range" regels die beperken hoe lang een raket op zijn lanceertoren mag blijven voordat hij een nieuwe ronde van veiligheidscontroles binnenshuis ondergaat.
Mike Sarafin, NASA's Artemis missiemanager, zei dat het oplossen van de laatste technische storing "enkele weken werk" zou kosten.
NASA-chef Bill Nelson zei eerder op de dag dat een terugdraaiing de volgende lanceringspoging ten minste tot midden oktober zou uitstellen, deels om een conflict met de volgende bemanning van het internationale ruimtestation, die begin die maand gelanceerd moet worden, te voorkomen.
Vertragingen en storingen op lanceerdagen zijn niet ongewoon in de ruimtevaart, vooral voor nieuwe raketten zoals het Space Launch System van de NASA, een complex voertuig met een reeks procedures voorafgaand aan de lancering die nog volledig getest en geoefend moeten worden door ingenieurs zonder problemen.
Gemiddeld is de kans dat een lancering op een bepaalde dag wordt afgebroken om welke reden dan ook, inclusief slecht weer, ongeveer één op drie.
"We gaan pas lanceren als het goed is, en dat is en blijft de standaardprocedure", zei Nelson tijdens de briefing.
De last-minute tegenslagen op het lanceerplatform kwamen aan het eind van een ontwikkelingsprogramma van meer dan tien jaar, met jaren van vertragingen en miljarden dollars aan kostenoverschrijdingen onder NASA's respectieve SLS- en Orion-contracten met Boeing Co en Lockheed Martin Corp.
MAAN NAAR MARS
Afgezien van de technische uitdagingen betekent Artemis I een belangrijk keerpunt voor het NASA-programma voor bemande ruimtevaart na Apollo, nadat het decennialang was gericht op een baan om de aarde met spaceshuttles en het internationale ruimtestation.
Artemis, genoemd naar de godin die in de oude Griekse mythologie de tweelingzus van Apollo was, wil astronauten al in 2025 terugbrengen naar het maanoppervlak, hoewel veel deskundigen denken dat dat tijdschema waarschijnlijk niet haalbaar is.
Twaalf astronauten liepen op de maan tijdens zes Apollo-missies van 1969 tot 1972, de enige ruimtevluchten tot nu toe die mensen op het maanoppervlak brachten. Maar Apollo, ontstaan uit de Amerikaans-Sovjet ruimtewedloop tijdens de Koude Oorlog, was minder wetenschappelijk gedreven dan Artemis.
Het nieuwe maanprogramma heeft commerciële partners zoals SpaceX en de ruimtevaartorganisaties van Europa, Canada en Japan aangetrokken om uiteindelijk een langdurige maanbasis op te zetten als opstap naar nog ambitieuzere menselijke reizen naar Mars.
De lancering van het SLS-Orion ruimtevaartuig is een belangrijke eerste stap. De eerste reis is bedoeld om het 5,75 miljoen pond zware voertuig op de proef te stellen in een strenge testvlucht waarbij de grenzen van het ontwerp worden opgezocht en wordt aangetoond dat het ruimtevaartuig geschikt is om astronauten te vervoeren.
Als de missie slaagt, zou een bemande Artemis II-vlucht rond de maan en terug al in 2024 kunnen plaatsvinden, waarna binnen enkele jaren de eerste maanlanding van astronauten, waaronder een vrouw, met Artemis III volgt.
De SLS, die wordt aangekondigd als de krachtigste en meest complexe raket ter wereld, is het grootste nieuwe verticale lanceersysteem dat NASA heeft gebouwd sinds de Saturnus V uit het Apollo-tijdperk.
Hoewel er geen mensen aan boord zullen zijn, zal Orion een gesimuleerde bemanning van drie personen vervoeren - een mannelijke en twee vrouwelijke mannequins - die zijn uitgerust met sensoren om stralingsniveaus en andere spanningen te meten die astronauten in het echt zouden ondervinden.
