De overgrote meerderheid vertrekt vanuit Noord-Afrika, maar sommigen vertrekken vanuit Turkije. Opeenvolgende Italiaanse regeringen hebben geprobeerd de aantallen in te dammen. Hier volgen enkele feiten over de situatie.

AANKOMSTEN

Uit gegevens van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat tussen 1 januari en 23 februari 2023 13.067 bootmigranten in Italië zijn aangekomen, tegenover 5.273 in de overeenkomstige periode van 2022 en 4.156 het jaar daarvoor. Ongeveer 861 van de dit jaar geregistreerde migranten waren niet-begeleide minderjarigen.

In 2022 bereikten in totaal 105.129 migranten Italië, tegenover 67.477 in 2021 en 34.154 in 2020. Het recordaantal aankomsten in één jaar was 181.436 in 2016. Ongeveer 13.386 van de migranten in 2022 waren geregistreerd als niet-begeleide minderjarigen.

De VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) zei dat in 2022 51% van de migranten die over zee naar Italië kwamen, uit Libië vertrokken, 31% uit Tunesië en 15% uit Turkije. Kleine aantallen kwamen uit Libanon, Algerije en Syrië.

NATIONALITEITEN VAN MIGRANTEN

Van de aankomsten tot nu toe dit jaar is het belangrijkste land van herkomst Guinee (1.654), gevolgd door Ivoorkust (1.511), Pakistan (997), Tunesië (846), Egypte (490) en Bangladesh (447).

In 2022 was het belangrijkste land van herkomst Egypte (20.542), gevolgd door Tunesië (18.148), Bangladesh (14.982), Syrië (8.594) en Afghanistan (7.241).

DODEN EN VERMISTEN

Het Missing Migrants Project van de Verenigde Naties heeft sinds 2014 meer dan 17.000 doden en vermisten geregistreerd in het centrale Middellandse Zeegebied, waardoor het veruit de gevaarlijkste migrantenoversteekplaats ter wereld is.

Dit jaar zijn er meer dan 220 gestorven of verdwenen, schat het project.

REACTIE VAN DE REGERING

In 2017 sloot de toenmalige centrumlinkse Italiaanse regering een overeenkomst met de Libische autoriteiten om illegale migratie en mensenhandel te bestrijden en de grensbeveiliging te versterken. Het aantal aankomsten naar Italië daalde daardoor sterk, maar mensenrechtenorganisaties hekelden het akkoord en zeiden dat duizenden migranten in Libische detentiekampen vastzaten waar marteling routine was.

In de daaropvolgende jaren bleef de toestroom van migranten laag, deels als gevolg van de COVID-pandemie. Ze zijn echter weer gaan stijgen en Italië's rechtse regering van premier Giorgia Meloni, die in 2022 de verkiezingen won, heeft gezworen de migrantenstromen opnieuw in te dammen.

WAT HEEFT MELONI TOT NU TOE GEDAAN

Een van de eerste daden van haar regering was de invoering van een controversiële wet voor liefdadigheidsreddingsboten, die volgens haar dienden als de facto taxidienst voor migranten en die de duur van het verblijf van reddingsboten op zee wil beperken. De regering heeft hen ook gedwongen aan te meren in verafgelegen havens, wat de tijd en de kosten van hun missies verhoogt. Deze maatregel heeft de activiteiten van de reddingsboten sterk beperkt, maar de migranten blijven op eigen kracht aankomen.

Meloni heeft er ook bij de Europese Unie op aangedrongen een overeenkomst met Libië te sluiten, naar het voorbeeld van een overeenkomst die in 2016 met Turkije werd gesloten en waarbij Brussel Ankara betaalt om vluchtelingen op te vangen en te voorkomen dat ze naar Europa vertrekken. Een dergelijke deal is niet aanstaande. In de tussentijd hebben Meloni en haar ministers Libië, Tunesië, Algerije en Egypte bezocht, op zoek naar een reeks overeenkomsten, onder meer over migratie.