Franciscus heeft een document uitgegeven dat bekend staat als een "rescriptum," of herschrijving, waarin hij duidelijk maakt dat alle beleggingen door alle departementen via de Vaticaanse bank moeten gaan, volgens nieuwe regels die op 1 sept. ingaan.

Een grotere rol voor de bank is een sleutelelement in een vorige maand aangekondigd centralisatiebeleid, dat alle Vaticaanse departementen de mogelijkheid ontneemt om hun fondsen onafhankelijk te beleggen.

Het was deze praktijk die het Staatssecretariaat in staat stelde rechtstreeks te investeren in een gebouw in Londen dat het middelpunt is van een corruptieproces. De mislukte deal leidde tot een verlies van 140 miljoen euro (139,17 miljoen dollar). Alle beklaagden hebben ontkend iets verkeerd gedaan te hebben.

Het pauselijk document van dinsdag verduidelijkte dat er geen uitzonderingen waren op de regel betreffende de centrale rol van de Vaticaanse bank, officieel bekend als het Instituut voor Godsdienstwerken (IOR), zoals bepaald in een artikel van de nieuwe grondwet van het Vaticaan, die op 19 maart werd uitgegeven.

In juli heeft het Vaticaan een nieuw overkoepelend beleid inzake investeringen uitgevaardigd, om ervoor te zorgen dat deze ethisch, groen en met een laag risico zijn, en dat wapenindustrieën of gezondheidssectoren die betrokken zijn bij abortus, contraceptie of embryonale stamcellen vermeden worden.

Het beleid beval de Vaticaanse departementen hun beleggingsrekeningen of aandelenbezit bij buitenlandse banken, ook in Italië, te sluiten en over te dragen aan het IOR, dat onder toezicht komt te staan van een departement dat het Beheer van het Patrimonium van de Heilige Stoel (APSA) heet.

In het document van dinsdag stelde de paus 1 oktober als uiterste datum voor de voltooiing van de overdrachten, waarmee hij te kennen gaf dat sommige departementen aan het treuzelen waren.

De financiële investeringen van het Vaticaan, onroerend goed niet meegerekend, worden geschat op iets minder dan 2 miljard euro.

In juni heeft het Vaticaan een comité opgericht dat toezicht moet houden op de ethiek van de investeringen. Het bestaat uit niet-Italianen: De Iers-Amerikaanse kardinaal Kevin Joseph Farrell, die in het Vaticaan zetelt, en vier externe financiële leken-deskundigen in Groot-Brittannië, Duitsland, Noorwegen en de Verenigde Staten.

Vele financiële schandalen van het Vaticaan in het verleden zijn voortgekomen uit een overvloedig vertrouwen in financiële beheerders, bijna altijd Italianen, die bevriend waren met Vaticaanse ambtenaren.

Toen Paus Franciscus vorige maand de financiën besprak in een exclusief interview met Reuters, gaf hij het voorbeeld van priesters die geen financiële ervaring hadden, die gevraagd werden de financiën van een departement te beheren en die te goeder trouw de hulp inriepen van vrienden in de externe financiële sector.

"Maar soms waren die vrienden niet De Zalige Imelda," zei de paus, verwijzend naar een 14e-eeuws, 11-jarig Italiaans meisje dat symbool staat voor de zuiverheid van de jeugd. Franciscus gaf "de onverantwoordelijkheid van de structuur" de schuld van de financiële schandalen in het verleden.

($1 = 1,0059 euro)