De oproep komt nu het 31 landen tellende Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA) recente veiligheidsproblemen probeert aan te pakken met veel minder personeel en middelen dan zijn Amerikaanse tegenhanger, de Federal Aviation Administration.
"We hebben het moeilijk," vertelde waarnemend uitvoerend directeur Luc Tytgat van het EASA aan Reuters in een recent interview, weken voor zijn pensionering.
De belangrijkste Europese regelgevende instantie heeft ongeveer 800 medewerkers en een budget van 248 miljoen euro (269 miljoen dollar) voor 2024. Daarentegen heeft de Amerikaanse Federal Aviation Administration meer dan 40.000 mensen in dienst en een budget van bijna 20 miljard dollar. Haar omvang weerspiegelt deels haar verantwoordelijkheid voor het drukste luchtverkeerssysteem ter wereld.
De twee regelgevende instanties hebben regels opgesteld voor nieuwe vormen van luchtvaart en tegelijkertijd bedreigingen zoals cyberaanvallen aangepakt en bestaande projecten strenger gecontroleerd.
"In zeven jaar tijd zijn we niet gestopt met het wiel opnieuw uit te vinden," zei Tytgat. "En we zijn in staat geweest om te groeien in termen van taken, maar met hetzelfde niveau van middelen," zei hij op het hoofdkantoor van de toezichthouder in Keulen met uitzicht op de Rijn.
De veteraan op het gebied van luchtvaartveiligheid werd vorig jaar aangesteld als waarnemend hoofd van het agentschap, als opvolger van Patrick Ky, die werd geprezen voor het vergroten van de invloed van het agentschap tijdens de crises rond de Boeing-crashes in 2018 en 2019.
VERANDERINGEN KOMEN ERAAN
Volgende maand draagt Tytgat het Europese toezicht over aan Florian Guillermet, hoofd van het Franse agentschap voor luchtverkeersleiding.
Twee maanden later staat Europa voor een budgettair en politiek kruispunt, wanneer de burgers van de Europese Unie een nieuw EU-parlement kiezen.
"Ik moet hopen dat ze het budget zullen verhogen," zei Tytgat, zonder naar een specifieke tijdslijn te verwijzen. De huidige begrotingsperiode van EASA loopt tot 2026.
Ongeveer een vijfde van het budget van het agentschap wordt toegewezen door het EU-parlement, en nog eens een vijfde is verbonden aan specifieke projecten. Het leeuwendeel, 59%, wordt gedekt door vergoedingen die in rekening worden gebracht voor certificeringswerk. Maar zelfs als deze inkomsten toenemen, maken de EU-regels het moeilijk voor het agentschap om uit te breiden, tenzij zijn rol ook groter wordt.
Naarmate de luchtvaarttechnologie geavanceerder wordt, is het van cruciaal belang om het hele ecosysteem in de gaten te houden, van de start- en landingsbanen tot het luchtruim, aldus Tytgat.
"Deze systemische aanpak is vandaag de dag absoluut belangrijk."
Om te helpen de puntjes op de i te zetten en ongelukken te voorkomen, wil het EASA een grotere rol spelen bij het verzamelen en analyseren van veiligheidsgegevens die door moderne vliegtuigen worden gegenereerd.
"Het idee zou zijn om het (laatste) beeld van wat er tijdens de laatste vlucht is gebeurd hier te verzamelen, voor elke vlucht in Europa, afkomstig van de motor, het vliegtuig en de luchtverkeersleider," zei Tytgat.
PUSHBACK
De roep van het agentschap om meer middelen lijkt niet direct in de smaak te vallen bij de luchtvaartmaatschappijen of de uitvoerende macht van de EU.
"Ik heb nog nooit een bureaucraat ontmoet die niet meer geld en een groter budget wilde. En u weet dat het EASA behoorlijk veel geld verspilt," vertelde Michael O'Leary, CEO van Ryanair, aan Reuters.
Johan Lundgren, CEO van EasyJet, zei dat Europa een "verbazingwekkende" staat van dienst heeft op het gebied van veiligheid. "Ik denk niet per se dat er meer toezicht van de regelgever nodig is."
Een woordvoerder van de Europese Commissie zei dat zij "in dit stadium niet overweegt om de opdracht van het EASA te wijzigen". Het werd in 2018 voor het laatst uitgebreid naar gebieden als cyberbeveiliging, luchtvaartonderzoek en de milieueffecten van de luchtvaart.
Het EASA heeft al een embryonaal Data4Safety-programma dat naar verwachting later dit jaar van start zal gaan.
