Onder de duizenden beursgenoteerde ondernemingen zijn er enkele die het geluk hebben over een duurzaam concurrentievoordeel te beschikken. De term "slotgracht", waarvan het Engelse equivalent "moat" gepopulariseerd werd door de beroemde belegger Warren Buffett, verwijst naar bedrijven die een kloof creëren die voor de concurrentie bijna onoverbrugbaar is. Anders gezegd: het vermogen van een bedrijf om goed te presteren in een sterk concurrerende omgeving dankzij een onderscheidend element dat het bedrijf een voordeel geeft ten opzichte van zijn concurrenten. In de wereld van langetermijnbeleggingen is dit een bekend begrip, ook al valt het vaak moeilijk te begrijpen omdat het subjectief is. Simpel gezegd: stel je een kasteel voor (het bedrijf) met een slotgracht eromheen (zijn concurrentievoordelen). Hoe breder en dieper de slotgracht, hoe beter het kasteel beschermd is tegen indringers (concurrenten). Porter identificeerde (in 1995) vijf krachten die de concurrentie op een markt bepalen. Hoe beter een bedrijf is beschermd tegen deze krachten, hoe groter zijn duurzaam concurrentievoordeel. De vijf krachten van Porter hebben betrekking op de intensiteit van de concurrentie op de markt, de komst van nieuwkomers op de markt, de beschikbaarheid van vervangingsproducten, de onderhandelingsmacht van de afnemers en de onderhandelingsmacht van de leveranciers. De kwaliteit en de duurzaamheid van deze weerstand hangen af van de perceptie van het waardevoorstel door de klanten maar ook van de schaarste en de moeilijkheid voor concurrenten om dit waardevoorstel te imiteren. De slotgracht kan diverse vormen aannemen. - Een ongeëvenaarde deskundigheid in de vorm van een exclusieve dienst of een product van superieure kwaliteit. - Een toetredingsdrempel in termen van onderzoek- en ontwikkelingskosten of infrastructuuruitgaven. - Een uittredingsdrempel met hoge omschakelingskosten om over te schakelen op een gelijkwaardig concurrerend product. - Een netwerkeffect dat verband houdt met het aantal gebruikers van een product of dienst aangeboden door het bedrijf. - Schaalvoordelen wanneer de onderneming afhankelijk is van een groot verkoopvolume. Dit resulteert in operationele efficiëntie aangezien de kosten van het bedrijf dalen of stagneren wanneer het productievolume toeneemt. - Een dominante of monopolistische positie op een markt. - Het bezit van immateriële activa zoals een sterk merk, licenties of octrooien. Een bedrijf hoeft zich niet noodzakelijk te beperken tot een van deze voordelen. Het kan er verschillende hebben. Die gecombineerde voordelen worden echter met elkaar vermenigvuldigd in plaats van bij elkaar opgeteld. In feite heeft elk voordeel een positief onderliggend effect op de andere voordelen en worden deze hierdoor versterkt, wat opnieuw een positieve weerslag heeft op de resultaten en de bekendheid van de onderneming. Bedrijven met een duurzaam concurrentievoordeel zijn op termijn vaak veel winstgevender omdat zij hun voordelen benutten tegen lagere kosten, waardoor deze bedrijven efficiënter zijn. Hun aandelen hebben de neiging beter te presteren dan hun respectieve markten. Daarom stelden de teams van MarketScreener deze themalijst samen van aandelen met een slotgracht.