Kleinere bedrijven nemen het voortouw, gedreven om aandelen naar de beurs te brengen op zoek naar alternatieve financieringsbronnen nadat het jarenlange Turkse beleid van renteverlagingen en kredietbeperking het voor hen moeilijker maakte om bankleningen te krijgen.
Internationale beleggers die zich normaal op grotere noteringen richten, schrikken echter terug voor de markt van Istanbul omdat de hoge inflatie de analyse van de winstmarges en waarderingen van bedrijven bemoeilijkt, aldus analisten.
De grote toeloop van kleinere bedrijven die dit jaar een beursgang hebben gehouden, hebben gemiddeld elk ongeveer $60 miljoen opgehaald en richtten zich bijna uitsluitend op lokale particuliere beleggers, zoals blijkt uit bedrijfsdocumenten.
Van de 16 beursnoteringen in Europa, het Midden-Oosten en Afrika die door de World Federation of Exchanges worden bijgehouden, is Istanbul de meest actieve beurs.
Grotere bedrijven zijn echter niet zo gelukkig geweest met beursintroducties (IPO's). Een gebrek aan interesse van buitenlandse fondsen en de onzekerheid over de balansen als gevolg van de hoge inflatie hebben het voor beleggers moeilijker gemaakt om Turkse activa te waarderen.
De inflatie op jaarbasis steeg in augustus tot bijna 59% en zal naar verwachting volgend jaar nog verder oplopen. In juni maakten de autoriteiten een ommezwaai naar een meer orthodox economisch beleid, inclusief renteverhogingen, in een poging om de inflatieverwachtingen te temperen.
Een andere financieringsmogelijkheid, euro-obligaties, staat open voor een paar grote bedrijven en is onlangs geopend na een onderbreking van een jaar.
Maar bedrijven in de middenmoot van hun sector hebben weinig opties, aldus een lokale adviseur op het gebied van bedrijfsfinanciering.
"Ze moeten hun toevlucht nemen tot dure bankleningen... of hun activiteiten inkrimpen, wat het doel is van het economisch beleid. De overheid heeft op de rem getrapt, geen gemakkelijke financiering meer," zei de adviseur, die zijn naam niet wilde noemen.
De dynamiek van Turkse IPO's is de afgelopen jaren sterk veranderd doordat buitenlandse investeerders zich terugtrokken. Het aandeel van buitenlandse institutionele beleggers in nieuwe IPO's is gedaald van 78% in 2018 naar slechts 8%, terwijl het aandeel van lokale particuliere beleggers is gestegen van 11% naar 69%.
Musfik Cantekinler, een veteraan op het gebied van Turkse bedrijfsfinanciering die nu een privépraktijk runt, wijst op de beperkte bankfinanciering als de reden waarom veel Turkse bedrijven zich hebben gehaast om een openbare aanbieding te doen.
"De kranen van de bankfinanciering zijn al een tijdje dicht en IPO's zijn nu een financieringsbron. Maar sommige bedrijven die zich kandidaat stellen, zijn er eigenlijk nog niet klaar voor."
Een stijging van het aantal particuliere aandelenbeleggers, dat het afgelopen jaar meer dan verdubbeld is tot meer dan 10% van de volwassen bevolking, is een zegen geweest voor beursintroducties, zelfs toen buitenlandse beleggers zich terugtrokken.
De beurs van Istanbul zag 36 beursgangen in de eerste negen maanden van het jaar, het op één na hoogste aantal sinds de records die teruggaan tot 1990, en er wachten er nog minstens 20 op goedkeuring van de regelgevende instanties.
De totale waarde van de IPO's heeft de $2 miljard overschreden en is op weg om de hoogste waarde van 2007 te worden. De gemiddelde grootte is echter kleiner geworden omdat IPO's gericht zijn op kleine beleggers die meestal minder dan 100 aandelen kopen.
"Tenzij er serieuze institutionele beleggers meedoen, zal het moeilijk zijn om een gezonde marktstructuur te hebben. Er bestaat bezorgdheid dat bedrijven die geen sterke operationele en financiële prestaties leveren, moeite zullen hebben om hun marktkapitalisatie na de beursgang te behouden," aldus Cantekinler.
