Mensenrechtendeskundigen en academici merkten op dat de verklaring niet juridisch bindend was en niet inging op zaken als AI-gestuurde drones, 'slachtbots' die kunnen doden zonder menselijke tussenkomst, of het risico dat een AI een militair conflict zou kunnen laten escaleren.
De verklaring was echter een tastbaar resultaat van de eerste internationale top over militaire AI, die deze week in Den Haag werd georganiseerd door Nederland en Zuid-Korea.
De ondertekenaars zeiden zich te zullen inzetten voor de ontwikkeling en het gebruik van militaire AI in overeenstemming met "internationale wettelijke verplichtingen en op een manier die de internationale veiligheid, stabiliteit en verantwoordingsplicht niet ondermijnt".
De conferentie vindt plaats op een moment dat de belangstelling voor AI een ongekende hoogte heeft bereikt dankzij de lancering van het ChatGPT-programma van OpenAI en omdat Oekraïne in zijn strijd met Rusland gebruik heeft gemaakt van gezichtsherkenning en AI-ondersteunde richtsystemen.
De organisatoren nodigden Rusland niet uit na de invasie van Oekraïne in 2022, die Moskou een "speciale militaire operatie" noemt. Oekraïne was niet aanwezig.
Israël nam deel aan de conferentie, maar ondertekende de verklaring niet.
De Amerikaanse Under Secretary of State for Arms Control Bonnie Jenkins stelde een Amerikaans kader voor verantwoord militair AI-gebruik voor.
De VS en andere machtige landen zijn terughoudend geweest om in te stemmen met wettelijke beperkingen op het gebruik van AI, uit vrees dat zij daardoor in een nadelige positie ten opzichte van hun rivalen zouden komen te verkeren.
"We willen benadrukken dat we openstaan voor samenwerking met elk land dat zich bij ons wil aansluiten", aldus Jenkins.
Volgens het Amerikaanse voorstel moeten AI-wapensystemen "een passend niveau van menselijk oordeel" inhouden, overeenkomstig de bijgewerkte richtlijnen over dodelijke autonome wapens die het ministerie van Defensie vorige maand heeft uitgevaardigd.
Human Rights Watch daagde de VS uit om "gepast" te definiëren, en niet om "te sleutelen aan politieke verklaringen" maar om te beginnen met onderhandelingen over internationaal bindende wetgeving.
China-vertegenwoordiger Jian Tan vertelde de top dat landen "zich moeten verzetten tegen het streven naar absoluut militair voordeel en hegemonie via AI" en moeten werken via de Verenigde Naties.
Jessica Dorsey, assistent-professor internationaal recht aan de Universiteit Utrecht, zei dat het Amerikaanse voorstel een "gemiste kans" voor leiderschap was en dat de verklaring van de top te zwak was.
"Het maakt de weg vrij voor staten om AI voor militaire doeleinden te ontwikkelen op elke manier die zij geschikt achten, zolang ze maar kunnen zeggen dat het 'verantwoord' is", zei ze. "Waar is het handhavingsmechanisme?"
