Het Servische ministerie van Defensie zei dat president Aleksandar Vucic, gezien de laatste gebeurtenissen in de regio en de overtuiging van Belgrado dat Kosovo voorbereidingen treft om Serviërs aan te vallen en de barricades met geweld te verwijderen, het leger en de politie van Servië in hoogste staat van paraatheid heeft laten brengen.

De regering van Kosovo deed een beroep op de NAVO-vredesmacht om de barricades te verwijderen, maar zei dat zij de capaciteit en de bereidheid had om op te treden.

Kosovo en Servië willen toetreden tot de Europese Unie en zijn overeengekomen om, als onderdeel van dat toetredingsproces, hun openstaande kwesties op te lossen en goede nabuurschapsbetrekkingen op te bouwen.

Hier volgen enkele feiten over de impasse:

WAAROM ZIJN ER SPANNINGEN?

Kosovo werd in 2008 onafhankelijk van Servië, bijna tien jaar na een guerrilla-opstand tegen het repressieve bewind van Belgrado.

Servië beschouwt Kosovo echter nog steeds als een integraal onderdeel van zijn grondgebied en verwerpt suggesties dat het spanningen en conflicten binnen de grenzen van zijn buurland aanwakkert. Belgrado beschuldigt Pristina ervan de rechten van de Servische minderheid met voeten te treden.

Etnische Serviërs, die de regering in Pristina of de Kosovaarse overheidsinstellingen niet erkennen, maken 5% uit van de 1,8 miljoen inwoners van Kosovo, terwijl etnische Albanezen ongeveer 90% uitmaken. De Serviërs hebben hun vijandigheid geuit door bijvoorbeeld te weigeren de Kosovaarse elektriciteitsmaatschappij te betalen voor de elektriciteit die zij gebruiken en door regelmatig de politie aan te vallen die arrestaties probeert te verrichten.

WAAROM ZIJN DE SPANNINGEN WEER OPGELAAID?

De etnische spanningen zijn opnieuw opgelaaid sinds 10 december, toen de Serviërs meerdere wegversperringen oprichtten en vuur uitwisselden met de politie na de arrestatie van een voormalige Servische politieagent omdat hij tijdens een eerder protest politieagenten zou hebben aangevallen.

De impasse komt na maanden van problemen over de afgifte van kentekenplaten. Kosovo wil al jaren dat de ongeveer 50.000 Serviërs in het noorden hun Servische kentekenplaten vervangen door die van Pristina, als onderdeel van de wens van de regering om het gezag over haar grondgebied te laten gelden.

Op 31 juli kondigde Pristina een termijn van twee maanden aan voor de vervanging van de kentekenplaten, wat tot protesten leidde.

Etnisch-Servische burgemeesters in noordelijke gemeenten, plaatselijke rechters en ongeveer 600 politieagenten namen in november ontslag uit protest tegen de dreigende omschakeling.

WAT WILLEN DE SERVEN?

De Serviërs in Kosovo willen een samenwerkingsverband van in meerderheid Servische gemeenten die met meer autonomie zouden opereren. Servië en Kosovo hebben op dit en andere punten weinig vooruitgang geboekt sinds zij zich in 2013 hebben verbonden tot de door de EU gesponsorde dialoog.

WAT IS DE ROL VAN DE NATO EN DE EU?

De NAVO heeft ongeveer 3.700 troepen in Kosovo gestationeerd om de vrede te handhaven. Het bondgenootschap zei dat het overeenkomstig zijn mandaat zou ingrijpen als de stabiliteit in het gebied in gevaar zou komen. De rechtsstaatmissie van de Europese Unie in Kosovo (EULEX), die in 2008 aankwam, heeft er nog ongeveer 200 speciale politiemensen.