Als 's werelds grootste bilaterale crediteur staat China centraal in de besprekingen om tastbare vooruitgang te boeken bij het verlichten van de schuldenlast van Zambia, Tsjaad, Ethiopië en Ghana via het door de Groep van 20 geleide "Common Framework".
WAT IS HET GEMEENSCHAPPELIJK KADER?
Het gemeenschappelijk kader werd eind 2020 tijdens de COVID-19 pandemie door de G-20 opgezet als een initiatief om het proces om landen met schulden er weer bovenop te helpen, te versnellen en te vereenvoudigen.
Het doel was om grote schuldeisers zoals China en de traditionele groep van ontwikkelde schuldeisers, bekend als de Club van Parijs, samen te brengen om te onderhandelen over herstructureringsplannen met wanbetalers.
Maar bijna drie jaar later heeft het nog geen verlichting gebracht, deels door onenigheid tussen de rijke landen en China, dat zich het afgelopen decennium heeft ontpopt tot een belangrijke internationale schuldeiser.
WAT IS HET STANDPUNT VAN CHINA OVER SCHULDHERSTRUCTURERING?
China wil dat multilaterale kredietverstrekkers zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank een deel van de verliezen op zich nemen, maar die instellingen en veel ontwikkelde landen, met name de Verenigde Staten, verzetten zich daartegen.
De Amerikaanse en Europese regeringen hebben aangevoerd dat het inwilligen van de eis van Peking zou neerkomen op een reddingsoperatie voor China.
Een goed voorbeeld is Zambia, dat $6 miljard aan China verschuldigd is en al bijna drie jaar in gebreke blijft. Het Zuid-Afrikaanse land heeft geen nieuwe leningen van het IMF kunnen krijgen omdat Peking erop staat dat multilaterale ontwikkelingsgeldschieters, die gewoonlijk geen haircuts nemen, deelnemen aan schuldverlichting.
Het Gemeenschappelijk Kader vereist dat debiteurlanden eerst herstructureringsgaranties krijgen van bilaterale geldschieters en pas daarna van commerciële en multilaterale geldschieters - tot ongenoegen van Peking.
China blijft op bilaterale basis met schuldenlanden onderhandelen en dringt erop aan dat schuldaflossing van geval tot geval wordt behandeld, ondanks het doel van het gemeenschappelijk kader om de toegang tot schuldverlichting te standaardiseren.
Yi Gang, het hoofd van de Chinese centrale bank, herhaalde dat "China bereid is om met alle partijen samen te werken om het Gemeenschappelijk Kader voor de kwijtschelding van schulden uit te voeren", tijdens een bijeenkomst van de ministers van Financiën en de presidenten van de centrale banken van de G20 op de voorjaarsbijeenkomsten van de Wereldbank en het IMF in Washington in april.
"Officiële bilaterale leningen met betrekking tot China maken slechts minder dan 5% uit van de buitenlandse schuld van Ghana," vertelde Mao Ning, een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, in maart op een persconferentie in Peking, op de vraag of China zou instemmen met een herstructurering van de $1,9 miljard die Ghana verschuldigd is.
"We roepen multilaterale financiële instellingen en commerciële kredietverstrekkers, die de belangrijkste schuldeisers voor ontwikkelingslanden zijn, op om deel te nemen aan de inspanningen van ontwikkelingslanden om hun schulden te verlichten," zei Mao.
WAAROM IS CHINA BEREID SOMMIGE SCHULDEN KWIJT TE SCHELDEN, MAAR ANDERE NIET?
In januari kondigde de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang tijdens een bezoek aan Addis Abeba een gedeeltelijke en geheime kwijtschelding aan van de $13,7 miljard die Ethiopië sinds 2000 van China heeft geleend.
En afgelopen augustus schold China 23 renteloze leningen aan 17 Afrikaanse staten kwijt die eind 2021 waren afgelopen.
China's rentevrije leningen worden gefinancierd uit zijn budget voor buitenlandse hulp en zijn gemakkelijker kwijt te schelden.
Renteloze leningen maken minder dan 5% uit van de 843 miljard dollar aan Chinese leningverplichtingen aan 165 regeringen wereldwijd tussen 2000 en 2017, volgens AidData.
WELKE STEUN BIEDT CHINA?
Begin mei nam China alleen als waarnemer deel aan de eerste vergadering van de crediteurlanden van Sri Lanka. Japan, India en Frankrijk namen het initiatief tot de besprekingen, ondanks het feit dat China de grootste bilaterale kredietverstrekker van Sri Lanka is: de eilandnatie is eind 2021 $7,4 miljard verschuldigd aan Chinese kredietverstrekkers.
Tijdens besprekingen over Ghana later in mei ging China nog een stap verder en stemde ermee in om naast Frankrijk medevoorzitter te worden van een comité van officiële crediteuren van Ghana.
En in het geval van Zambia heeft China "de schuldenproblemen van Zambia altijd serieus genomen en zal het samen werken aan een betere oplossing", aldus Wang Wenbin, een andere woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken.
WAT VOLGT?
Analisten verwachten dat China in Parijs steun zal blijven geven aan het Common Framework, maar dat schuldverlichting "per geval" moet worden toegekend.
De laatste keer dat mondiale beleidsmakers in Washington bijeenkwamen om het Common Framework te bespreken, stelde China voor dat het IMF de informatie-uitwisseling over schuldhoudbaarheidsanalyses zou moeten versnellen en verbeteren.
China zal meer moeten worden overgehaald voordat het akkoord gaat met haircuts. (Verslaggeving door Joe Cash; Bewerking door Ryan Woo Bewerking door Shri Navaratnam)
