BANK OF AMERICA CORPORATION 
Andrea Orcel, CEO van UniCredit, zei in juni dat de groeiende provisies de komende jaren wel 40% van de inkomsten zouden kunnen uitmaken, tegenover ongeveer een derde op dit moment, omdat het kleiner wordende verschil tussen de rente op leningen en de rente op deposito's de netto rentebaten van de bank aantast.
Zowel UniCredit als Intesa Sanpaolo rapporteerden over het eerste kwartaal een opleving in provisies, wat aangeeft dat spaarders uit staatsschulden beginnen te stappen in afwachting van een aangekondigde renteverlaging door de Europese Centrale Bank in juni en mogelijke verdere versoepeling.
"Staatsobligaties hebben zo'n ongelooflijke opleving gehad. Alle banken proberen nu een deel van hun vermogen onder bewaring te verschuiven naar vermogen onder beheer," aldus Luca Penna, hoofd financiële diensten voor Zuid- en Oost-Europa bij Bain & Company.
Banken brengen meer in rekening voor het beheren van activa dan alleen voor het aanhouden ervan, zoals ze doen wanneer klanten staatsobligaties kopen.
Toen de rente in de eurozone in 2023 het hoogste punt van twee decennia bereikte, kochten de Italianen voor 114 miljard euro (124 miljard dollar) aan binnenlandse staatsobligaties, die met 270 miljard euro 5% van de totale financiële activa van huishoudens uitmaakten.
Dat aandeel was 3% in 2022, een waarde die overeenkomt met het huidige gemiddelde van de eurozone, zo bleek uit gegevens van de centrale bank.
Het bezit van vermogensbeheerproducten door huishoudens daalde vorig jaar daarentegen met 45 miljard euro.
De verschuiving heeft kredietverstrekkers beroofd van provisies die ze hebben verdiend op de verkoop van dergelijke producten, die banken zweren terug te krijgen om hun winsten te ondersteunen.
Marktleider Intesa heeft een stuurgroep in het leven geroepen onder voorzitterschap van de CEO om de provisies te verhogen en te voldoen aan de prognose dat de inkomsten uit vermogensbeheer en consultancy dit jaar met dubbele cijfers zullen stijgen, na een stijging van 8,6% in het eerste kwartaal.
De bank is begonnen met het monitoren van de waarde van de staatsobligatieportefeuilles van individuele klanten om het beste moment voor hen te bepalen om te verkopen, zei CEO Carlo Messina eerder dit jaar. De bank neemt dan contact op met klanten om een overstap naar andere producten voor te stellen.
In dit verband bieden de 15 miljard euro aan deposito's die klanten van Intesa tot februari naar de 'BTP Valore' retailobligatie hebben overgeheveld "een unieke kans", aldus Messina.
Het spaargeld van Italianen is al eerder met succes gestoken in staatsobligaties die als beleggingsproducten zijn herverpakt. De Bank van Italië berekende dat huishoudens bijna twee keer zoveel staatsobligaties aanhielden via beleggingsfondsen of verzekeringspolissen, dan dat ze die rechtstreeks kochten.
Banken richten zich nu op dergelijke directe obligaties omdat die het minste inkomen opleveren, hoewel de Italianen ook 1,8 biljoen euro in deposito's hebben staan tegen 1%.
SPAARTEGOEDEN
De laatste instroomgegevens die deze maand door Italiaanse fondsbeheerders zijn gerapporteerd, voorspellen veel goeds voor de nettoprovisies van banken in het tweede kwartaal.
Dankzij recente loonakkoorden en een afkoelende inflatie zouden de Italianen hun spaarquote geleidelijk moeten zien herstellen van een recordlaagte in 2023 naar niveaus van vóór de pandemie, aldus Antonio Reale, mede-hoofd Europees bankonderzoek bij Bank of America.
Die stijging van de nettobesparingen zou dit jaar tussen de 100 en 130 miljard euro kunnen bedragen, waarvan het grootste deel waarschijnlijk in beleggingsfondsen terecht zal komen, berekende Reale.
Wat goed is voor de winst van banken is echter niet altijd het beste voor klanten.
Hoewel Italianen veel meer vertrouwen op door banken gedistribueerde beleggingsfondsen dan andere Europese spaarders, bleek uit een onderzoek van de Bank van Italië uit 2020 dat beleggingsfondsen van banken minder goed presteerden dan onafhankelijke beleggingsfondsen, deels vanwege verstoorde beleggingskeuzes.
"Voor gewone Italianen is het niet meteen duidelijk dat het financiële advies van hun lokale bankmanager aanzienlijke kosten met zich meebrengt voor kredietverstrekkers, en dat hun klanten daarvoor betalen," zegt Andrea Resti, een professor in financiën aan de Bocconi-universiteit van Milaan.
"Helaas is de hoeveelheid deskundige kennis die nodig is om een weloverwogen beslissing te nemen over een financiële investering echt heel groot," zei Resti.
Italië scoorde de op drie na laatste plaats in een ranglijst van 39 landen voor financiële kennis bij volwassenen, alleen beter dan Paraguay, Cambodja en Jemen, op basis van het internationale onderzoek van 2023 van de OESO/INFE. ($1 = 0,9184 euro) (Verslaggeving door Valentina Za Bewerking door Tommy Reggiori Wilkes en Tomasz Janowski)
