Met miljarden euro's aan overheids- en particuliere investeringen, samen met het dekken tot 100% van het bewezen financieringstekort met overheidsmiddelen, zou een subsidiewedloop de balans kunnen doen doorslaan in de richting van landen met grotere middelen.

"Ik zie niet hoe dat vermeden kan worden, want dat is gewoon de aard van het beestje ... hetzelfde als in de V.S. waar staten verschillende subsidies geven om de bedrijven zover te krijgen dat ze in een bepaalde staat bouwen," zei Alan Priestley, chipanalist bij Gartner.

De chipfabricage in Europa is gedaald van 24% van de wereldwijde produktiecapaciteit in 2000 tot een huidige 8%, en chipfabrikant ASML waarschuwde dat het tot 4% zou kunnen dalen als er geen actie wordt ondernomen.

Amerikaanse bedrijven hebben nu een marktaandeel van 47% in de chipindustrie, gevolgd door Azië, met Europa op een verre derde, volgens gegevens van de Semiconductor Industry Association.

De huidige Europese chipwetgeving helpt daar iets aan te doen door diepere subsidies en overheidssteun te geven om tegen 2030 een aandeel van 20% van de wereldcapaciteit te pakken.

Bronnen uit de industrie wezen op meer wereldwijde samenwerking met andere regio's, aangezien de toeleveringsketen van chips de hele wereld omspant, anders zou het minstens 1 triljoen euro kosten voor een volledig autonome toeleveringsketen van chips.

Intel, dat van plan is in de komende tien jaar tot 95 miljard dollar in Europa te investeren, zei dat het verwacht dat de Chips Act zal helpen bij zijn plannen om zijn Europese voetafdruk uit te breiden.

De Amerikaanse chipfabrikant is al op zoek naar locaties in Duitsland, Frankrijk en Italië.

En dat is nu juist de vrees van de kleinere landen. Zij vermoeden dat internationale bedrijven die naar het continent kijken, de kleinere niet in overweging zullen nemen voor het vestigen van fabrieken die meer dan 20 miljard dollar economie kosten om te bouwen.

Analisten zeiden dat subsidies weliswaar een belangrijke factor zijn, maar dat ook de beschikbaarheid van talent, grond en onderzoeksinstituten in aanmerking zouden worden genomen alvorens een fabriek op te zetten.

Duitsland, Frankrijk en Italië hadden eerder overheidssteun verleend voor het opbouwen van competentie rond micro-elektronica via belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang (IPCEI) met een financieringsbudget van 2 miljard euro.

De nieuwe wetgeving zal ook kleinere, innoverende bedrijven helpen om toegang te krijgen tot geavanceerde vaardigheden, industriële partners en aandelenfinanciering, en verscheidene analisten zeiden dat die bedrijven wellicht kleinere landen zullen kiezen om hun activiteiten op te zetten.

"De aanwezigheid van een nieuwe generatie halfgeleiderproduktiefabriek in Europa zou positieve spill-over effecten hebben, waardoor investeringen in Europese toeleveringsketens zouden worden gestimuleerd en die als een magneet voor schaars talent zouden werken," zei analist Jan Frederik Slijkerman van ING.

EU-commissaris voor concurrentie Margrethe Vestager zei dat investeringen ook zouden komen van een tweede pan-Europese IPCEI in chips, waarbij meer dan 100 deelnemers uit ongeveer 20 EU-landen betrokken zijn en dat zich richt op AI-processoren en edge computing.

Gevraagd naar de belangstelling van TSMC om een fabriek in Europa te bouwen en naar mogelijke EU-steun, zei zij: "Europa staat ook open voor zaken, ook voor TSMC."

TSMC, 's werelds grootste contractchipproducent die vorige maand zei dat het nog in het prille beginstadium was van de beoordeling van een mogelijke fabriek in Europa, weigerde commentaar te geven op de Europese chipwetgeving.