Andrea Orcel, CEO van UniCredit, sloeg een uitdagende toon aan toen zijn bank onlangs voor het 11e achtereenvolgende kwartaal de winstverwachtingen overtrof.

Beleggers die vertrouwen hadden in de voormalige Merrill Lynch- en UBS-bankier en aandelen UniCredit kochten bij zijn aantreden in april 2021, hebben tot nu toe een rendement van 190% behaald. Ze hebben ook 9 miljard euro aan terugkopen en, in mindere mate, dividenden in hun zak gestoken, met nog minstens 6,5 miljard in het vooruitzicht.

"Hopelijk blijven we leveren... en kosten we de ongelovigen veel geld," zei Orcel, 60, terwijl hij afscheid nam van analisten voor nog een kwartaal.

Zijn aspiraties om van UniCredit de "bank van Europa" te maken, blijken echter moeilijker waar te maken. De CEO legt de lat hoog voor fusies en overnames op de gebroken kapitaalmarkten van de eurozone, ondanks het feit dat hij over wat hij omschrijft als de grootste oorlogskas onder de Europese kredietverstrekkers beschikt.

Na het opvoeren van de winst met een minimale inzet van kapitaal, door het geld te gebruiken om UniCredit-aandelen terug te kopen en de buitenproportionele rendementen te realiseren, is Orcel nu in een positie om gedurfdere stappen te overwegen, zoals een transformatieve fusie.

"Hij wordt waarschijnlijk de belangrijkste consolidator van het Europese bankwezen," zegt Cole Smead, CEO van het in Arizona gevestigde Smead Capital Management, wiens UniCredit-aandelen meer dan 7% van zijn $105 miljoen International Value Fund uitmaken.

Drie decennia in investment banking met advies over enkele van Europa's grootste bankdeals plaatsen Orcel in een bevoorrechte positie om een fusie na te streven, en hij heeft er geen geheim van gemaakt dat hij vindt dat de sector moet consolideren.

Maar hoewel hij klaar staat om toe te slaan, zegt Orcel dat elke deal een industriële fit moet zijn en de winst per aandeel voldoende moet opdrijven om de beloningen voor beleggers veilig te stellen.

Om dat te bereiken wil hij minstens een rendement van 15-20% op de investering, zei een persoon dicht bij de zaak, zonder een tijdsbestek te noemen.

ALPHA

Orcel maakte vorige maand zijn eerste internationale stap, nadat hij de kans had laten liggen om staatsbedrijf Monte dei Paschi di Siena in 2021 over te nemen en zijn plannen om Banco BPM in 2022 over te nemen ontspoorden door een lek en de oorlog in Oekraïne.

UniCredit kocht het Griekse aandeel van 9% in Alpha Bank en ging een commercieel partnerschap aan met de in Athene gevestigde kredietverstrekker en nam ook het grootste deel van zijn Roemeense activiteiten over.

"De Alpha-deal is volkomen logisch in het kader dat Orcel voor beleggers heeft uitgestippeld," zei Smead.

"Hij kocht een rendement op eigen vermogen van 10%, vergelijkbaar met dat van UniCredit, tegen ruwweg de helft van de waarde van het boek, en dat voor een lagere prijs dan zijn eigen bank. Dat is briljant," zei hij.

Door aandelen terug te kopen en in te trekken, heeft Orcel de koers-boekwaarde van UniCredit, een belangrijke waarderingsmaatstaf, opgedreven van 30% naar bijna 70%, wat een sterke valuta oplevert bij potentiële fusiedeals die geheel of gedeeltelijk in aandelen worden betaald.

Commerzbank wordt bijvoorbeeld verhandeld tegen 40% van de boekwaarde. De Duitse kredietverstrekker, waarin de staat meer dan 15% bezit, wordt al lang gezien als een potentiële partner voor UniCredit, dat al in het land aanwezig is via HVB.

Eerdere interesse in een deal is echter op politieke weerstand uit Berlijn gestuit, en het valt nog te bezien of Orcel een grotere overname dan die van Alpha voor elkaar kan krijgen.

De CEO werkt nauw samen met een klein M&A-team dat hij binnen UniCredit heeft opgezet en dat voortdurend potentiële deals bekijkt in de markten en sectoren waar de bank actief is, aldus mensen met kennis van zaken.

Maar de ongelijke regelgeving in de eurozone, waar de vooruitgang naar een eengemaakte bankmarkt tot stilstand is gekomen, bemoeilijkt grensoverschrijdende deals.

ONGESCHIKT VOOR DOEL

Orcel heeft de Europese kapitaalmarkten "niet geschikt voor hun doel" genoemd en gezegd dat kredietverstrekkers een bankenunie nodig hebben om te kunnen concurreren met grotere Amerikaanse rivalen en om de economie van de regio adequaat te financieren - opmerkingen die vorige week werden herhaald door het hoofd van de grootste bank van Italië, Intesa Sanpaolo.

Gezien de nauwe band tussen banken en overheden, hebben Italiaanse kredietverstrekkers bij hun ambities om naar het buitenland uit te breiden ook te maken met de schuldenlast van Italië, die met 1,4 keer de binnenlandse productie alleen Griekenland moet voor laten gaan en een rating heeft die dicht bij de onderkant van de investment-grade schaal ligt.

Orcel, die zegt dat hij "niet op ongebruikt geld kan blijven zitten", heeft beloofd om volgend jaar buitengewone aandeleninkopen voor te stellen als hij geen betere manieren vindt om de meer dan 10 miljard euro aan overtollig eigen vermogen van UniCredit te besteden.

Orcel roept Europa op om zijn voorbeeld te volgen en zegt dat hij het potentieel van UniCredit heeft ontsloten door het bedrijf een uniforme strategie te geven voor zijn 13 markten.

Terwijl hij de meedogenloze kostendiscipline van voorganger Jean-Pierre Mustier handhaaft, heeft hij zijn gecentraliseerde benadering van besluitvorming omgedraaid door duizenden klantgerichte medewerkers aan te nemen voor het overbelaste kantorennetwerk van de bank en door bijvoorbeeld hun goedkeuringsbevoegdheden voor leningen uit te breiden.

Zijn focus op het verhogen van de nettoprovisies en het verminderen van de afhankelijkheid van inkomsten uit leningen heeft de advies- en kapitaalmarktactiviteiten van UniCredit een impuls gegeven en heeft ervoor gezorgd dat de interne vaardigheden op het gebied van fondsbeheer, die verloren gingen toen Mustier vermogensbeheerder Pioneer verkocht, weer zijn opgebouwd.

"Hij heeft de bank nieuw leven ingeblazen: de inkomsten zijn indrukwekkend, de bank genereert echt veel geld en de ene terugkoop na de andere volgt," zegt Carlo Franchini, die de proprietary desk van private bank Banca Ifigest in Milaan leidt.

"UniCredit kan zeker een consolidator in de sector zijn."

Toch waarschuwen analisten dat beleggers in de sector op hun hoede blijven, zoals blijkt uit de discount waarmee Europese banken handelen ten opzichte van hun Amerikaanse collega's en de bredere markt, ondanks een reeks winstverbeteringen omdat hogere rentetarieven de winsten opdrijven.

In het geval van UniCredit is het mogelijk dat het grote aantal fondsen, waarvan velen speculatieve beleggingen in het bedrijf hebben, alleen maar wachten op een excuus om te profiteren van de stijging van de aandelenkoers, zeiden ze.