Zuid-Afrika is volgende maand gastheer voor een top van de BRICS-club van landen - Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika - die alle staatshoofden van deze landen zullen bijwonen.

Maar het ICC heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Poetin, dat hem beschuldigt van de oorlogsmisdaad Oekraïense kinderen naar Rusland te deporteren. Zuid-Afrika is als lid van het ICC verplicht om hem te arresteren als hij op de top verschijnt.

Ramaphosa maakte de opmerkingen in een juridisch antwoord op een rechtszaak die was aangespannen door de oppositie Democratic Alliance om de regering te dwingen Poetin te arresteren als hij voet op Zuid-Afrikaanse bodem zou zetten. Ramaphosa's antwoord, dat op 27 juni werd ingediend, werd dinsdag openbaar gemaakt.

Daarin zei hij dat hij een procedure bij het ICC was gestart onder artikel 97, waarin staten kunnen pleiten om een arrestatie niet te hoeven uitvoeren vanwege problemen die dat verhinderen.

Ramaphosa zei dat hij geen details over deze procedure kon vrijgeven.

"Zuid-Afrika heeft duidelijke problemen met het uitvoeren van een verzoek om president Poetin te arresteren en over te leveren," stond in zijn beëdigde verklaring.

"Rusland heeft duidelijk gemaakt dat het arresteren van zijn zittende president een oorlogsverklaring zou zijn," zei hij.

ANDERE LOCATIES TER DISCUSSIE

Ramphosa's woordvoerder weigerde commentaar te geven. Een woordvoerder van het ICC reageerde niet onmiddellijk op een verzoek om commentaar.

In maart zei Poetin-bondgenoot Dmitri Medvedev dat elke poging om Poetin te arresteren zou neerkomen op een oorlogsverklaring.

Zuid-Afrikaanse functionarissen hebben herhaaldelijk gezegd dat de top door zal gaan, ondanks de controverse met het ICC. Maar ze bespreken ook alternatieven, te midden van speculaties dat de top verplaatst zou kunnen worden naar China, dat zelf het ICC niet heeft ondertekend.

Ramaphosa leidde vorige maand zes Afrikaanse leiders op een missie naar Kiyv en Moskou om een vredesakkoord te sluiten. In zijn verklaring voor de rechtbank suggereerde hij dat deze inspanningen in gevaar zouden kunnen komen.

"Een arrestatie van president Poetin zou een nieuwe complicatie introduceren die een vreedzame oplossing onmogelijk zou maken," zei hij.

Het Kremlin heeft nog niet publiekelijk gezegd of de Russische president van plan is om naar de top te gaan, en Ramaphosa zei dat er nog geen definitieve beslissing was genomen.

Zuid-Afrika heeft eerder gedreigd om zich terug te trekken uit het ICC nadat het er niet in was geslaagd om de voormalige Soedanese president Omar al-Bashir te arresteren toen hij in 2015 een top van de Afrikaanse Unie in Johannesburg bijwoonde.

Ronald Lamola, de Zuid-Afrikaanse minister van Justitie, vertelde maandag op een bijeenkomst van de VN ter herdenking van 25 jaar ICC dat "het ICC ervoor moet waken een instrument te worden van wereldwijde machtsstrijd".

Hoewel Zuid-Afrika zich officieel neutraal opstelt tegenover de oorlog tussen Rusland en Oekraïne - en zich onthoudt van stemming over VN-resoluties over het conflict - beschouwen Westerse landen Zuid-Afrika als een van de naaste bondgenoten van Moskou op het continent.