De op het klimaat gerichte investeerder Mike Cannon-Brookes zei dat zijn aandeel van 11% in AGL Energy deel uitmaakte van een plan om de kolencentrales sneller te sluiten door te voorkomen dat het bedrijf zich opsplitst in een energiekleinhandelaar en -producent.

Zijn standpunt is duidelijk. Maar politici moeten hun klimaatbeloften in evenwicht brengen met de vrees voor stijgende energieprijzen die de bezorgdheid van de kiezers over de kosten van levensonderhoud aanwakkeren, nu de verkiezingen van 21 mei voor de deur staan.

"Als u geen betrouwbare, betaalbare energie steunt en geen evenwichtige doelstellingen voor deze dingen hebt, dan gaat u meer druk uitoefenen op gezinnen en huishoudens en kleine bedrijven," zei premier Scott Morrison dinsdag op de campagneweg.

Na droogte, bosbranden en overstromingen sinds de laatste verkiezingen drie jaar geleden, hebben de regerende conservatieve coalitie en oppositiepartij Labor zich ertoe verbonden de koolstofuitstoot tegen 2050 tot nul terug te brengen om de klimaatverandering te bestrijden. Beide partijen hebben ook beloofd de elektriciteitsrekeningen te verlagen - een moeilijk doel te midden van onenigheid over wat er met de kolengestookte centrales moet gebeuren.

De Arbeiderspartij wil de uitstoot tegen 2030 met 43% verminderen ten opzichte van het niveau van 2005, vergeleken met de doelstelling van de regering om de uitstoot met maximaal 28% te verminderen.

De partij zegt dat haar plan zal leiden tot lagere stroomprijzen tegen 2025. Cannon-Brookes is het daarmee eens en zegt dat het bijeenhouden van AGL en het sluiten van zijn kolencentrales tegen 2030 de prijzen zullen doen dalen naarmate meer zonne- en windenergie wordt ontwikkeld.

"Ik denk dat de splitsing zal leiden tot hogere prijzen en een minder stabiel net. Ik denk dat de feiten en de wetenschap aan mijn kant staan," zei Cannon-Brookes tegen Reuters in een interview.

Hij en anderen zeggen dat de stijgende kosten voor steenkool en gas, plus de kosten voor het onderhoud van verouderende centrales, tot hogere prijzen zullen leiden zonder snellere toevoegingen van duurzame energie.

De coalitie en AGL zeggen dat kolengestookte centrales geleidelijk moeten worden gesloten om een gestage toevoer en stabiele elektriciteitsrekeningen te garanderen. AGL verwacht zijn laatste kolencentrale tegen 2045 te sluiten.

PIJN DOOR STROOMPRIJZEN

Tweederde van de elektriciteitsproductie van het land is afkomstig van kolen- en gasgestookte centrales. Australië heeft ook het hoogste gebruik van zonne-energie op daken per hoofd van de bevolking ter wereld en bouwt in hoog tempo wind- en zonneparken en meer waterkracht.

De coalitieregering verwacht dat hernieuwbare energiebronnen in 2030 ongeveer 70% van de energieproductie zullen uitmaken, terwijl Labor verwacht dat hernieuwbare energiebronnen tegen die tijd 82% zullen uitmaken.

Hoe dan ook, hogere energierekeningen lijken zeker.

Na vorig jaar te zijn gedaald, zijn de gemiddelde groothandelsprijzen voor elektriciteit in het eerste kwartaal van 2022 meer dan verdubbeld ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar tot A$87 per megawattuur (MWh). De stijging werd aangedreven door uitval van verscheidene kolencentrales, een zwakkere zonne-output met meer bewolkte dagen, en hogere kolen- en gasprijzen, nog verergerd door het conflict in Oekraïne.

Ondertussen zal het Australische elektriciteitsnet op korte termijn minstens 10 miljard dollar nodig hebben voor nieuwe transmissielijnen om de output van zonne- en windparken te kunnen verwerken, aldus de Australische marktbeheerder voor elektriciteit.

"Alle voorspellingen over het verlagen van de prijzen zijn meestal onzin. ... Als je aan stroomprijzen denkt, gaan alle aanwijzingen op dit moment omhoog," zei Tony Wood, directeur energieprogramma's bij het Grattan Institute, een denktank.

DE INVLOED VAN ONAFHANKELIJKEN

De conservatieven en de Labourpartij in Australië, die kiezers wier banen aan kolen en gas verbonden zijn niet willen afschrikken, hebben klimaatkwesties vermeden. Dergelijke kiezers worden algemeen geacht de conservatieven in 2019 weer aan de macht te hebben gebracht.

Dat kan averechts werken, want onafhankelijke kandidaten hebben het gemunt op verschillende gematigde liberalen in stedelijke zetels, en dringen aan op een vermindering van de koolstofuitstoot met ten minste 60% tegen 2030.

"We stevenen af op een stijging van de mondiale temperatuur met 1,5 graden Celsius en meer. Dat is de existentiële bedreiging voor ons op dit moment," zei neuroloog Monique Ryan in een debat, en legde daarmee uit waarom zij de Australische penningmeester Josh Frydenberg uitdaagde voor een zetel die de Liberalen al lang in handen hebben.

Als de onafhankelijken succes hebben, zou Australië op 21 mei wel eens met een minderheidsregering kunnen komen te zitten, gedwongen om te onderhandelen met nieuwe politici die strengere klimaatmaatregelen willen.