EU-wetgevers eisen verplichte opvang van migranten bij op handen zijnde herziening

Wetgevers van de Europese Unie hebben donderdag gestemd voor de verplichting voor de lidstaten om een deel van de vluchtelingen en migranten die naar het land komen op te vangen in tijden van grote toestroom, als onderdeel van een fel betwiste hervorming die gepland staat voor de pan-Europese verkiezingen van 2024.

Het Europees Parlement heeft zijn standpunt over de dreigende hervorming van de migratie- en asielregels van het blok vastgesteld in afwachting van de onderhandelingen met de 27 EU-lidstaten, die al lang verdeeld zijn over de zogenaamde verplichte hervestiging.

Landen als Polen en Hongarije weigeren de nieuwkomers op te vangen, terwijl andere landen als Italië en Frankrijk - waar mensen uit het Midden-Oosten en Afrika in smokkelbootjes over de Middellandse Zee aankomen - zeggen dat ze het niet alleen aankunnen.

Warschau, Boedapest en hun bondgenoten zeggen dat zij kunnen helpen door geld, personeel of uitrusting ter beschikking te stellen in plaats van wettelijk verplicht te zijn mensen op te nemen. De mediterrane landen van aankomst en de rijke landen van bestemming zoals Duitsland zeggen dat dit niet volstaat.

Het migratie- en asielsysteem van het blok stortte in 2015 in toen meer dan een miljoen mensen - meestal op de vlucht voor de oorlog in Syrië - de zuidelijke kusten van Europa bereikten.

Dat verraste de EU, waardoor haar opvang- en veiligheidscapaciteit onder druk kwam te staan en een golf van anti-immigratiegevoelens in het hele blok ontstond.

De EU heeft sindsdien de buitengrenzen en de asielwetgeving aangescherpt om mensen weg te houden, en de gevoelige migratiekwestie verdween van de politieke agenda van het blok toen de COVID-19-pandemie de wereldwijde mobiliteit verminderde.

Maar de toestroom uit het Middellandse Zeegebied nam vorig jaar toe, waarbij Frontex, het grensagentschap van het blok, melding maakte van ongeveer 330.000 illegale binnenkomsten.

Nu de illegale immigratie toeneemt, gaan onder meer de extreem-rechtse regering van Italië steeds meer stemmen op dat de EU meer moet doen om de toestroom over zee te beperken.

Ideeën om grensafsluitingen te bouwen en asielaanvragen van mensen buiten Europa te beoordelen - ook in Rwanda, zoals voorgesteld door Denemarken - die voorheen als hardline werden beschouwd, staan weer op de agenda en maken deel uit van de politieke discussies in de EU over het beheer van migratie.

Hoewel de EU haar oude systeem wil herzien vóór de verkiezingen voor het hele blok in 2024, lijkt de kwestie van de verplichte overplaatsingen volgens diplomaten nog altijd vast te zitten.