De verklaring van legerleider Abdel Fatteh al-Burhan kwam na beloften van de rivaliserende leider van de Snelle Strijdkrachten (RSF) Mohamed Hamdan Dagalo, bekend als Hemedti, om vliegvelden open te stellen voor evacuaties.

De gevechten gingen vannacht door, maar leken zaterdagochtend minder hevig dan de dag ervoor, zei een journalist van Reuters in Khartoem. Live-uitzendingen van regionale nieuwszenders toonden opstijgende rook en het gedreun van ontploffingen.

Het leger en de paramilitaire RSF, die in het hele land een dodelijke machtsstrijd voeren, hadden allebei verklaringen uitgegeven waarin stond dat ze vanaf vrijdag een driedaags staakt-het-vuren zouden handhaven vanwege de islamitische feestdag Eid al-Fitr.

De plotselinge ineenstorting van Soedan in oorlogsgeweld heeft plannen om het burgerbestuur te herstellen de grond ingeboord, een reeds verarmd land op de rand van een humanitaire catastrofe gebracht en een breder conflict in de hand gewerkt dat externe mogendheden zou kunnen aantrekken.

Er is nog geen teken dat een van beide partijen een snelle overwinning kan behalen of bereid is zich terug te trekken en te praten. Het leger heeft luchtmacht, maar de RSF is wijdverspreid in stedelijke gebieden, waaronder rond belangrijke faciliteiten in het centrum van Khartoem.

Burhan en Hemedti hadden de twee hoogste posities in een regeringsraad die toezicht hield op een politieke overgang na een staatsgreep in 2021 die een overgang naar een burgerregering en de fusie van de RSF met het leger moest omvatten.

De Wereldgezondheidsorganisatie meldde vrijdag dat er sinds het uitbreken van de gevechten 413 doden en 3.551 gewonden zijn gevallen. Onder het dodental bevinden zich minstens vijf hulpverleners in een land dat afhankelijk is van voedselhulp.

Internationale inspanningen om het geweld de kop in te drukken hebben zich gericht op het staakt-het-vuren, waarbij de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken opriep om het bestand na te leven.

De V.S. en enkele andere landen hebben voorbereidingen getroffen om hun burgers te evacueren. Het leger zei dat de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en China diplomaten en andere onderdanen uit Khartoem zouden evacueren "in de komende uren".

De ambassade van Saoedi-Arabië was al over land geëvacueerd naar Port Sudan en van daaruit weggevlogen, en die van Jordanië zou op dezelfde manier volgen, voegde het leger eraan toe.

RSF-chef Hemedti zei zaterdag vroeg op Facebook dat hij een telefoontje had gekregen van VN-secretaris-generaal Antonio Guterres waarin ze "de noodzaak benadrukten om een volledig staakt-het-vuren in acht te nemen en bescherming te bieden aan humanitaire en medische hulpverleners".

De RSF zei bereid te zijn om alle luchthavens gedeeltelijk te openen om evacuaties mogelijk te maken. De internationale luchthaven van Khartoem is echter betrokken geraakt bij gevechten en de status van andere luchthavens of de controle van de RSF erover is onduidelijk.

ZIEKENHUIZEN GETROFFEN

In Omdurman, een van de zustersteden van Khartoem, werd gevreesd voor het lot van de gevangenen in de al-Huda gevangenis, de grootste van Soedan.

Het leger beschuldigde vrijdag de RSF van een inval in de gevangenis, wat de paramilitaire troepen ontkenden. Advocaten van een gevangene zeiden in een verklaring dat een gewapende groep de gevangenis met geweld had ontruimd, waarbij onbekend was waar de gevangenen zich bevonden.

De Soedanese artsenvakbond zei begin zaterdag dat meer dan twee derde van de ziekenhuizen in conflictgebieden buiten dienst waren, waarbij 32 onder dwang geëvacueerd waren door soldaten of in kruisvuur terecht waren gekomen.

Sommige van de overgebleven ziekenhuizen, die niet over voldoende water, personeel en elektriciteit beschikken, verleenden alleen eerste hulp. Mensen plaatsten dringende verzoeken op sociale media voor medische hulp, vervoer naar het ziekenhuis en voorgeschreven medicijnen.

Als de gevechten zaterdag minder hevig worden, kan dat de wanhopige haast versnellen waarmee veel inwoners van Khartoem de gevechten ontvluchten, nadat ze dagenlang vastgezeten hebben in hun huizen of lokale wijken die gebombardeerd worden en waar strijders door de straten zwerven.

Soedan grenst aan zeven landen en ligt tussen Egypte, Saoedi-Arabië, Ethiopië en het onstabiele Sahelgebied in Afrika. De vijandelijkheden dreigen de regionale spanningen aan te wakkeren.

Het geweld werd uitgelokt door onenigheid over een internationaal gesteund plan om een nieuwe burgerregering te vormen, vier jaar na de val van alleenheerser Omar al-Bashir en twee jaar na de militaire staatsgreep.

Beide partijen beschuldigen elkaar ervan de overgang te dwarsbomen.