Een aantal voormalige staatshoofden en beleidsmakers hebben er bij de wetgevers van de staat New York op aangedrongen om door te gaan met een wetsvoorstel dat het juridische landschap voor meer dan $ 800 miljard aan staatsobligaties van opkomende markten zou veranderen, in de aanloop naar de terugkeer van de wetgevende macht van de staat op 6 mei.

De Sovereign Debt Stability Act heeft als doel om een herstructureringsmechanisme voor staatsschulden in te stellen door de staatswet te wijzigen die ongeveer de helft van de internationale obligatiecontracten van opkomende markten regelt. Als de wet wordt aangenomen, zouden landen die in aanmerking komen voor schuldverlichtingsinitiatieven zoals het Common Framework van de G20 kunnen kiezen tussen een vast mechanisme voor herstructurering of een proces dat de vorderingen van obligatiehouders zou beperken tot de vorderingen die de Verenigde Staten zouden ontvangen als zij een bilaterale kredietverstrekker waren.

"Wij zijn voorstander van een transformatief initiatief dat alleen New York kan nemen, met het potentieel om de ontberingen van miljoenen mensen te verlichten, de wereldeconomie te helpen stabiliseren en rechtvaardigheid te bevorderen op een schaal die veel verder reikt dan de grenzen van de Empire State," staat in de brief, die onder andere is ondertekend door de voormalige Britse premier Gordon Brown, de voormalige secretaris-generaal van de OESO, Angel Gurria, en de voormalige premier van Nieuw-Zeeland, Helen Clark.

Het wetsvoorstel zou "vitale middelen kunnen vrijmaken voor kritieke gebieden zoals gezondheid, honger, klimaatactie en onderwijs in arme landen, en de eigen belastingbetalers kunnen beschermen tegen aasgierfondsen", aldus de brief, die werd verspreid door de campagnegroep Oxfam.

Het wetsvoorstel is een combinatie van twee voorstellen die vorig jaar in Albany niet in stemming zijn gebracht.

De critici zeggen dat collectieve actieclausules, die in 2014 werden geïntroduceerd, het herstructureringskader hebben verbeterd door de kans op hold-out schuldeisers - ook wel aasgierfondsen genoemd - te verkleinen door alle obligatiehouders te dwingen om mee te doen als een meerderheid, meestal 75%, akkoord gaat met de herstructureringsvoorwaarden.

Gerichte voorstellen, zoals het verlagen van de rente die schulden opbouwen tijdens rechtszaken, worden gezien als een ontmoediging voor holdouts.

Investeerders hebben China, 's werelds grootste bilaterale kredietverstrekker aan de armste landen, de schuld gegeven van vertragingen in recente herstructureringen waarbij Zambia en Sri Lanka betrokken waren.

Vorige week stemde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) ermee in om zijn regels aan te passen, zodat het ook landen kan steunen die in schuldherschikkingsgesprekken met crediteurlanden zitten.

Sommigen wijzen met een beschuldigende vinger naar particuliere kredietverstrekkers.

"De rondetafelconferentie (Global Sovereign Debt) werkt niet, het gemeenschappelijke kader van de G20 werkt niet, en een van de belangrijkste redenen waarom ze niet werken is omdat particuliere kredietverstrekkers weigerden om vrijwillig aan tafel te komen zitten," zei Jayati Ghosh, professor economie aan de Universiteit van Massachusetts, Amherst, en een ondertekenaar van de steunbrief.

Hoe goedbedoeld ook, het wetsvoorstel "gaat niet in op de grotere en belangrijkere uitdagingen die overheidsherstructureringen tegenwoordig meestal vertragen en belemmeren", aldus advocatenkantoor Cleary Gottlieb, dat wijst op de uiteenlopende standpunten van bilaterale en multilaterale kredietverstrekkers.

Het wetsvoorstel kan leiden tot aanzienlijke juridische uitdagingen en tot een migratie van staatsschulden van New York naar andere rechtsgebieden, aldus Cleary, dat zowel overheden als obligatiehouders heeft geadviseerd bij herstructureringen, in een openbaar memo.

In een aparte open brief bekritiseerden groepen uit de financiële sector het wetsvoorstel als "een ondermijning van het jarenlange werk van het Amerikaanse ministerie van Financiën, het IMF en marktdeelnemers om een robuust internationaal kader voor staatsschulden op te bouwen", en waarschuwden ze dat de financieringskosten voor landen die onder de wetgeving van New York willen uitgeven, zouden stijgen.

Het wetsvoorstel moet nog een aantal stappen in de wetgevende macht doorlopen voordat het op het bureau van de gouverneur van New York belandt om het te ondertekenen of er een veto over uit te spreken. De laatste sessie van de huidige wetgevende macht is op 6 juni.

Zonder te zeggen of gouverneur Kathy Hochul het wetsvoorstel steunt, zei haar kantoor dat ze "alle wetgeving die beide huizen van de wetgevende macht passeert, zal bekijken". (Verslaggeving door Rodrigo Campos; bewerking door Karin Strohecker, Chizu Nomiyama en Richard Chang)