De betrekkingen tussen Rusland en de VS zijn vijandiger geworden sinds Moskou een jaar geleden Oekraïne binnenviel, en Washington en zijn bondgenoten verzetten zich tegen de Russische invloed in West-Afrika.

Tijdens oefeningen deze maand in Noord-Ghana spoorden trainers de troepen aan om telefoonnummers te delen met buitenlandse collega's die over slecht gemarkeerde grenzen opereerden, vaak slechts enkele kilometers van elkaar verwijderd. Elders hebben soldaten ook geleerd motorfietsen te gebruiken, net als de opstandelingen, vanwege hun snelheid en wendbaarheid.

De militaire regering van Mali, die onder de voet wordt gelopen door islamitische groepen en ruzie heeft met de voormalige koloniale macht Frankrijk, heeft vorig jaar de Russische particuliere militaire aannemer Wagner Group ingehuurd om de militanten te bestrijden. Dit heeft westerse regeringen en de Verenigde Naties verontrust, die zeggen dat deze stap heeft geleid tot een toename van het geweld.

Mali, waarvan de regering in 2021 door een militaire staatsgreep aan de macht kwam, heeft eerder gezegd dat de Russische troepen geen huurlingen zijn, maar trainers die lokale troepen helpen met materieel uit Rusland.

"Je hebt regeringen met zoveel problemen dat ze beginnen uit te reiken naar andere kwaadaardige actoren die misschien meer gebruik maken van de hulpbronnen in die landen," vertelde kolonel Robert Zyla van het Amerikaanse Special Operations Command Africa (SOCAF) aan Reuters tijdens oefeningen in Ghana.

"Contrasteer dat met wat wij proberen te brengen, namelijk partnerschappen tussen buurlanden en andere democratische landen."

Tijdens de oefeningen van deze maand patrouilleerden soldaten door kaal struikgewas dat bezaaid was met dunne struiken. Centraal in de strategie staat het betrekken van grensgemeenschappen en ervoor zorgen dat legers samenwerken in een regio waar de grenzen honderden kilometers dunbevolkte woestijn beslaan.

"Geen enkel land kan dit zelf oplossen," zei Zyla. "In de toekomst gaat het erom de landen in de regio te leren hoe ze over de grenzen heen kunnen reiken en praten."

FALEN OM DE OPSTAND TE STOPPEN

Tien jaar lang is het niet gelukt de islamistische opstand, waarbij duizenden doden en miljoenen ontheemden zijn gevallen, een halt toe te roepen. Veiligheidsdeskundigen zeggen dat het nog erger kan worden nadat duizenden Franse troepen dit jaar door militaire junta's uit Mali en Burkina Faso zijn verdreven.

De grootste uitdaging is een gebrek aan middelen en grootschalige internationale inzet voor defensie in een van de armste delen van de wereld, aldus de deskundigen.

Ghana heeft de troepen in de noordelijke regio's versterkt. Maar het heeft geen verkenningsdrones om de grensgebieden te bewaken, zei kolonel Richard Kainyi Mensah, hoofd operationele officier van Ghana's speciale operaties brigade.

"Logistiek en uitrusting zijn essentieel," zei hij. "De middelen zijn beperkt."

Het is niet duidelijk welke middelen de VS en Europa nog meer willen geven. De VS hebben zich terughoudend opgesteld nadat in 2017 vier soldaten werden gedood in Niger. Het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en andere landen trekken troepen terug uit een vredesmissie van de Verenigde Naties in Mali naarmate de veiligheid verslechtert.

Eerder deze maand vertelde generaal Michael Langley, de commandant van het Amerikaanse Africa Command, aan journalisten dat "stabilisatie en veiligheid" de focus was in Afrika, zonder details te geven.

Sommigen vinden dat er niet genoeg wordt gedaan.

"Er is veel aarzeling om meer in te zetten dan nodig is," zei Aneliese Bernard, directeur van Strategic Stabilization Advisors, een in de VS gevestigde adviesgroep voor risico's. "De ironie is dat dit betekent dat we meer doen dan nodig is. "De ironie is dat dit betekent dat we in feite een pleister plakken op een afgehakte ledemaat."

De timing is cruciaal, aldus veiligheidsdeskundigen en militaire functionarissen. Het islamitische geweld dat in 2012 in Mali begon, heeft zich verspreid. Gewapende groepen hebben vaste voet gekregen in kustlanden als Benin en Togo en bedreigen de economische leiders Ivoorkust en Ghana.