Het is zo goed als zeker dat het plan van de regering om de schuld binnen de perken te houden door in drie jaar tijd ongeveer 20 miljard euro op te halen door de verkoop van staatsactiva, zijn doel niet zal bereiken vanwege hardnekkige politieke en regelgevende obstakels.

Dit is de mening van analisten en ambtenaren.

Afgelopen september kondigde de regering-Meloni het initiatief aan als onderdeel van de pogingen om een staatsschuld aan te pakken die in 2026 ongeveer 140% van het bruto binnenlands product zal bedragen. Tot de te verkopen activa behoren belangen in Poste Italiane en Ferrovie dello Stato.

Ondanks pogingen van opeenvolgende regeringen om aanzienlijke fondsen te werven, bedroegen de inkomsten de afgelopen tien jaar gemiddeld minder dan EUR 1 miljard per jaar.

Net als bij haar voorgangers wordt het ambitieuze doel van Meloni bemoeilijkt door de noodzaak om een evenwicht te bewaren tussen de noodzaak om fondsen te werven en de wens van Rome om ervoor te zorgen dat de controle over belangrijke sectoren in handen van de overheid blijft.

De premier heeft te maken met een coalitie die aarzelt om de greep van de staat op bedrijven die als belangrijke openbare diensten worden beschouwd, los te laten, aldus ambtenaren.

Italië heeft zijn plannen om het belang in Poste te verminderen al teruggeschroefd. Poste is een belangrijke werkgever en houdt van oudsher een groot deel van het spaargeld van de Italiaanse burgers aan.

Sinds november heeft de schatkist ongeveer 3 miljard euro opgehaald door haar belangen in Monte dei Paschi en Eni te verminderen.

Ambtenaren zeiden echter dat het belangrijkste doel van de regering is om kleine belangen in staatsbedrijven te verkopen aan investeerders om het management en de winstgevendheid te verbeteren.

De duivel zit in de details", zegt Fabio Scacciavillani, vermogensbeheerder bij adviesbureau Nextperience.

"De verkoop van een overheidsbelang moet leiden tot een verbetering van het management, het bestuur en de winstgevendheid van het staatsbedrijf, anders resulteert het gewoon in de verkoop van een stroom toekomstige dividenden om het huidige niveau van de staatsschuld te verlagen, maar met beperkte effecten op de duurzaamheid ervan."

In april leek de regering haar ambities te hebben teruggeschroefd en kondigde ze nieuwe schuldprognoses aan waarin de verkoop van activa ter waarde van 0,7 procent van het BBP, of EUR 16 miljard, was opgenomen, een daling ten opzichte van EUR 20 miljard.

Toen het ministerie van Financiën om opheldering werd gevraagd, gaf het geen verdere details. Het parlementaire begrotingsbureau (UPB) zei dat zonder de beloofde verkopen de schuld zou stijgen tot ongeveer 141% van het BBP in 2026.

In een recent rapport van het ratingbureau Scope staat dat zonder fiscale aanpassingen de schuldquote van Italië in 2028 de hoogste van Europa zou zijn, hoger dan die van Griekenland.

"Privatisering is een fundamenteel instrument voor de modernisering van het land, dat Italië internationaal concurrerender kan maken," zei Tullio Ferrante, lid van Forza Italia en ondersecretaris bij het ministerie van Infrastructuur en Transport, tegen Reuters.

"De regering heeft met het Nadef uitdrukkelijk voorzien in het gebruik van een serieus en geloofwaardig privatiseringsprogramma. Het doel is om de aanwezigheid van de staat te rationaliseren, te verminderen waar dat niet nodig is en te herbevestigen in andere contexten".

GOEDE WIL TONEN

Francesco Galietti van het in Rome gevestigde adviesbureau voor politieke risico's Policy Sonar haalde schattingen van het ministerie van Financiën aan dat de totale schuld volgend jaar meer dan 3 biljoen euro zal bedragen en zei dat een eventuele verkoop geen groot verschil zou maken.

Maar Italië, de op twee na grootste economie van de eurozone, moet zijn goede wil tonen om de lasten te verlichten, omdat het waarschijnlijk door de EU nauwlettend op zijn financiën zal worden gecontroleerd na de verkiezingen voor het Europees Parlement dit weekend, zei Galietti.

"De verkiezingen zullen het einde betekenen van de respijtperiode die aan Meloni is verleend," zei hij tegen Reuters.

Hoewel het Ministerie van Economische Zaken er vertrouwen in heeft dat het door kan gaan met de plannen om de controle over Mps af te staan, zoals afgesproken met Brussel, zal het moeilijk worden om meer geld in te zamelen via andere activa, zeiden ambtenaren.

In het geval van Ferrovie dello Stato moet Rome specifieke regelgevende en wettelijke stappen nemen om alle activa van de groep bekend te maken en investeerders in staat te stellen deze te evalueren voordat een deel van het bedrijf verkocht wordt.

Een bron die bekend is met de discussie zei dat één optie die wordt overwogen is om de spoorweggroep een gegarandeerd en constant rendement op investeringen aan te bieden vóór een beursgang. De uitvoering van dit plan zou enkele maanden in beslag nemen en zou een hervorming van de nationale transportautoriteit vereisen om aan het nieuwe systeem te voldoen.

"Het idee is om particuliere investeerders toe te laten tot een bedrijf dat volledig eigendom is van de staat," zei staatssecretaris Ferrante.

"Dit zijn natuurlijk complexe maar strategische operaties, die het mogelijk zullen maken om de efficiëntie van het systeem van het land te verhogen."

(Vertaald door Chiara Scarciglia, bewerkt door Stefano Bernabei)