Hakle is al sinds 1928 een Duits begrip, maar volgens de Düsseldorfse fabrikant van toiletpapier was er slechts een schok in de gasprijzen van deze zomer nodig om het bedrijf failliet te laten gaan.

Energie-intensieve bedrijven zoals Hakle waren bijzonder kwetsbaar na de stopzetting van de Russische gastoevoer naar Europa, die Moskou wijt aan westerse sancties na de invasie van Oekraïne in februari.

"In zeer korte tijd zijn de elektriciteits- en gasprijzen zodanig geëxplodeerd dat ze natuurlijk niet zo snel aan onze klanten kunnen worden doorberekend", zei Karen Jung, hoofd marketing van het bedrijf, tegen Reuters.

Het aantal faillissementen zoals dat van Hakle is sinds augustus sterk gestegen, wat de vrees aanwakkert dat een golf van faillissementen de grootste economie van Europa zou kunnen overspoelen als een ander gevolg van de Russische energieruzie met Europa.

De benarde situatie van de bedrijven verhoogt de druk op de drieledige coalitie van kanselier Olaf Scholz, die de Duitsers probeert te beschermen tegen torenhoge gasrekeningen, decennialang hoge inflatie en de dreiging van recessie en winterse brandstoftekorten.

De jaarlijkse stijging van de energieprijzen in Duitsland bedroeg in augustus gemiddeld 139%, zo bleek deze week uit de laatste gegevens over de producentenprijzen.

Minister van Economie Robert Habeck heeft deze maand al een reactie uitgelokt toen hij de kwestie in een televisie-interview bagatelliseerde door te zeggen dat bedrijven niet noodzakelijkerwijs failliet zouden gaan, zelfs als noodlijdende klanten hun producten niet meer zouden kopen.

Onder het motto "you'll never walk alone" geeft de regering-Scholz tientallen miljarden euro's uit aan steunmaatregelen en heeft zij Duitslands grootste Russische gasimporteur Uniper gered.

Maar Hakle wilde meer bescherming voor zogenaamde Mittelstand-bedrijven zoals hijzelf, de middelgrote, vaak familiebedrijven die de motor zijn van de Duitse economie.

"Het is natuurlijk belangrijk om te waken over de zeer grote, systeemrelevante bedrijven en oplossingen voor hen te vinden," zei Jung.

"Maar het is ook zo dat een zeer groot deel van de banen in Duitsland te danken is aan de Mittelstand. En hier hebben we echt oplossingen nodig, zodat de Mittelstand nog een toekomst heeft hier in Duitsland."

Als reactie op deze bezorgdheid heeft Habeck meer steun voor kleinere bedrijven beloofd, terwijl minister van Justitie Marco Buschmann van plan is de insolventieregels te versoepelen om bedrijven te helpen die gebukt gaan onder de energiekosten.

GEEN SEDATEN

Volgens het economisch instituut IWH zijn in augustus ongeveer 718 Duitse entiteiten insolvent geworden, een stijging van 26% ten opzichte van het voorgaande jaar. Het verwacht dat dit cijfer in september rond 25% zal blijven en in oktober tot 33% zal stijgen.

"Na een lange periode van lage insolventiecijfers is nu een trendbreuk ingezet", aldus Steffen Mueller van het IWH.

De Duitse ondernemersvereniging BDI heeft gewaarschuwd voor een "enorme recessie". In een BDI-enquête onder 593 bedrijven zei meer dan een derde dat hun bestaan werd bedreigd door de hogere energieprijzen, tegenover 23% in februari.

De industriegroep VKU heeft zich ook aangesloten bij het koor van bezorgdheid en gewaarschuwd dat lokale nutsbedrijven failliet dreigen te gaan door de hoge energieprijzen en mogelijke wanbetaling door hun klanten.

Het hoofd van de Duitse vereniging van de chemische industrie VCI zei dinsdag dat de stijgende energieprijzen een "enorme alarmbel" waren voor Duitsland als een plaats om zaken te doen.

"De stap van 's werelds grootste industrienatie naar het industriële museum is nog nooit zo klein geweest", zei Wolfgang Grosse Entrup tegen Reuters.

Uit een onderzoek van toonaangevende kredietinstellingen in augustus bleek dat de non-performing loans in Duitsland volgend jaar zouden stijgen tot 37,6 miljard euro (37,7 miljard dollar), tegen 31,9 miljard in 2022.

"Onze zakelijke klanten hebben tijdens de pandemie geen golf van faillissementen meegemaakt", zei Helmut Schleweis, voorzitter van de Duitse Spaarbankenvereniging, op 8 september tegen een bankconferentie. "Vandaag kan dit echter niet meer worden uitgesloten, alleen de omvang kan nog niet worden gekwantificeerd."

Christoph Schalast, professor aan de Frankfurt School of Finance and Management, zei dat er tijdens de pandemie, toen steunprogramma's van de overheid bedrijven hielpen, geen sprake was van een significante toename van NPL's (non-performing loans).

"Maar nu ziet het er heel anders uit. Er zijn andere factoren zoals inflatie, verstoorde leveringsketens, de aanvalsoorlog tegen Oekraïne en renteverhogingen," zei hij.

Sommige deskundigen uit de sector waarschuwen ervoor de verkeerde conclusies te trekken uit de stijgende insolventiecijfers.

Ze kunnen er nu slecht uitzien omdat de insolventiecijfers kunstmatig werden gedrukt tijdens de pandemie in 2020-2021, toen de regering noodlijdende bedrijven met staatssteun overeind hield en de wetgeving die hen verplichtte insolventie aan te vragen, opschortte.

Ook zijn de insolventiecijfers lager dan in het recente verleden. In 2021 waren er iets minder dan 14.000 insolventies, minder dan de helft van de 32.687 tijdens de wereldwijde financiële crisis in 2009 of 39.320 in 2003, volgens gegevens van de overheid.

Hoewel verwacht wordt dat de non-performing loans zullen toenemen, zeggen sectordeskundigen dat de stemming in de financiële sector nog relatief optimistisch is.

"Banken hebben nu duidelijk het alarmsignaal opgepikt, maar zitten toch in een zeer comfortabele positie," zei Juergen Sonder, voorzitter van de Federal Association of Loan Purchase and Servicing, tegen Reuters.

"Ze rekenen erop dat de staat deze keer ook ingrijpt om een golf van faillissementen te voorkomen."

Herstructureringsexpert Lucas Floether zei tegen Reuters dat de overheid niet moet proberen bedrijven te beschermen door er belastinggeld tegenaan te gooien als hun bedrijfsmodellen fundamenteel ondeugdelijk zijn.

"De energiecrisis stelt het bedrijfsmodel van veel bedrijven ter discussie", zei hij in een interview.

Hij verwelkomde het initiatief van Buschmann om de insolventieregels te versoepelen, maar voegde eraan toe dat het een "ernstige vergissing" zou zijn om ze weer volledig op te schorten.

"Het zou slechts een kalmerend middel zijn en het zal niet helpen," zei hij. "Concurrentie moet op een gegeven moment een kans krijgen."

($1 = 0,9965 euro)