Deze hoop viel in duigen toen Palestijnse Hamas-militanten zaterdag vanuit Gaza infiltreerden en door Israëlische steden trokken, waarbij honderden doden vielen en tientallen anderen werden ontvoerd. Israëlische troepen hebben vergeldingsmaatregelen genomen door de kustenclave te bestoken, waarbij honderden doden vielen en een totale belegering werd opgelegd.

Na het hardnekkige Israëlisch-Palestijnse conflict op afstand te hebben gehouden, bevindt president Joe Biden zich nu in een crisis die zijn Midden-Oostenbeleid waarschijnlijk een nieuwe vorm zal geven, en in een ongemakkelijke alliantie met de extreemrechtse Israëlische premier Benjamin Netanyahu.

Het is een politiek riskante situatie voor een president die in 2024 herkozen wil worden, een situatie die grote gevolgen kan hebben voor de wereldolieprijzen en die Amerikaanse middelen en aandacht kan wegtrekken van wat tot nu toe zijn belangrijkste uitdaging was op het gebied van buitenlands beleid - de oorlog van Rusland in Oekraïne.

De verrassingsaanval van Hamas heeft een klap toegebracht aan de inspanningen van de VS om een mijlpaal te bereiken in de normalisatie van de betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië en heeft de aanpak van Washington bemoeilijkt ten opzichte van Iran, de oude weldoener van Hamas.

Hoewel Amerikaanse functionarissen volhouden dat hun poging om banden te smeden tussen de oude vijanden Israël en Saoedi-Arabië de crisis kan overleven, zijn veel experts pessimistischer.

"Alle pogingen om te normaliseren staan voor de nabije toekomst gewoon in de ijskast," aldus Jon Alterman, hoofd van het Midden-Oostenprogramma van het Center for Strategic and International Studies, die de officiële lijn van de Amerikaanse regering tegenspreekt.

Het samenbrengen van de twee machtigste bondgenoten van Washington in de regio werd door de Amerikaanse regering gezien als een manier om een bolwerk tegen Teheran te versterken en de opmars van China in de olierijke Golf tegen te gaan.

John Kirby, een woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis, vertelde verslaggevers laat op maandag dat hij niet zo ver wilde gaan om te zeggen dat de normalisatiebesprekingen waren gepauzeerd of op de lange baan waren geschoven, maar dat Washington zich voorlopig concentreerde op het helpen van Israël om zichzelf te verdedigen.

Terwijl hij voorspelde dat er uiteindelijk een Israëlisch-Saudische overeenkomst zou worden bereikt, zei een hoge Amerikaanse functionaris, die op voorwaarde van anonimiteit sprak, het volgende: "Het is een kwestie van wanneer en sluit dit het venster voor een bepaalde periode. Misschien. Misschien niet."

Jonathan Panikoff, voormalig plaatsvervangend nationaal inlichtingenofficier voor het Midden-Oosten van de Amerikaanse regering, zei: "De Arabische straat zal normalisatie niet steunen na een lange oorlog waarin Israëlische aanvallen een groot deel van Gaza verwoesten."

De crisis heeft ook nieuwe kritiek losgemaakt op het streven van de regering Biden om de betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië te normaliseren, wat alom werd gezien als een ondergeschoven kindje in het streven van de Palestijnen naar een eigen staat.

Khaled Elgindy, een voormalige Palestijnse onderhandelingsadviseur, beschuldigde de regering Biden ervan een Israëlisch-Saudisch normaliseringsproces te leiden dat grotendeels voorbijging aan de Palestijnen.

"Dat soort verwaarlozing is een deel van de reden waarom we zien wat we zien," zei Elgindy, die nu aan het Midden-Oosten Instituut werkt.

Hamas gaf deels de boodschap af dat de Palestijnen niet genegeerd konden worden als Israël veiligheid wilde en dat een Saoedische deal de rem zou zetten op de recente toenadering van het koninkrijk tot Iran, volgens Palestijnse functionarissen en een regionale bron.

Amerikaanse functionarissen zeiden eerder dat de tijd niet rijp was voor een poging om de lang opgeschorte Israëlisch-Palestijnse onderhandelingen te hervatten vanwege de onverzettelijkheid van beide partijen.

Op de langere termijn zou Riyad kunnen terugkeren naar de onderhandelingstafel voor Amerikaanse veiligheidsgaranties als bescherming tegen Iran, zei Panikoff.

De regering Biden zou - zelfs terwijl ze Israël helpt in de strijd tegen Hamas en tientallen gijzelaars, waaronder mogelijk Amerikanen, bevrijdt - kunnen proberen om een strategie uit te werken om op zijn minst de optie van een Palestijnse staat in leven te houden, zeggen analisten.

Maar Netanyahu, wiens extreemrechtse regering zich al verzet heeft tegen compromissen met de Palestijnen die zowel door Washington als Riyad worden nagestreefd, zal niet graag concessies doen, gezien het stijgende aantal doden en de gijzelingscrisis waarmee hij wordt geconfronteerd.

WITTE HUIS VERRAST

"Het Midden-Oosten is vandaag rustiger dan het in twintig jaar is geweest," zei de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan iets meer dan een week geleden op een conferentie die gesponsord werd door het tijdschrift The Atlantic, wat aangeeft dat de regering zich meer kan richten op prioriteiten zoals de oorlog van Rusland in Oekraïne en de groeiende invloed van China in de Indo-Pacific.

De assistenten van Biden, die zich hadden ingezet om de banden tussen Israël en Saoedi-Arabië te normaliseren, in ruil voor een Amerikaans defensiepact dat Riyad wil, werden volledig verrast door de aanvallen van Hamas, zeiden Amerikaanse functionarissen. Het initiatief werd al in twijfel getrokken in het Congres, vanwege de staat van dienst van de Saoedi's op het gebied van mensenrechten.

De verwoestende aanval van Hamas - de ergste inval in Israël in vijf decennia - zal Biden waarschijnlijk dwingen tot een diepere diplomatieke betrokkenheid bij de problemen in het Midden-Oosten.

De onmiddellijke uitdaging is voorkomen dat de oorlog escaleert in een breder conflict, zeggen regeringsfunctionarissen, vooral voorkomen dat de door Iran gesteunde Libanese groep Hezbollah een tweede front opent aan de noordelijke grens van Israël.

Sommige assistenten van Biden zijn sindsdien teleurgesteld over het feit dat de Saoedi's de Hamas-aanval niet direct hebben veroordeeld, zei een Amerikaanse functionaris op voorwaarde van anonimiteit.

EEN VERSTERKT IRAN?

Analisten zeggen dat de VS gedwongen kunnen worden om hun benadering van Iran te herzien.

Sinds Biden is aangetreden, heeft zijn beleid geleid tot een mislukte poging om te onderhandelen over een terugkeer naar de Iraanse nucleaire overeenkomst. Teheran ontkent een kernwapen te willen.

Amerikaanse functionarissen zeiden dat Iran medeplichtig was aan de Israëlische aanval vanwege zijn langdurige steun aan Hamas, maar ze hadden geen bewijs dat Teheran rechtstreeks in verband bracht met de aanval. Teheran heeft elke betrokkenheid ontkend.

Iran zou aangemoedigd kunnen worden om zijn "schaduwoorlog" met Israël op te voeren nadat een militante inval de reputatie van onoverwinnelijkheid van het Israëlische leger heeft doorbroken, en zou zijn regionale proxies meer kunnen gebruiken om Amerikaanse belangen in de regio aan te vallen, aldus sommige analisten.

"Iran wordt nu misschien minder afgeschrikt, terecht of niet, omdat het de regering ziet als minder bereid om een militair conflict aan te gaan of acties te ondernemen die dat risico inhouden," zei Panikoff, nu bij de denktank van de Atlantic Council.

Biden heeft ook Republikeinse kritiek moeten afweren op de gevangenenruil met Iran van vorige maand, die volgens Amerikaanse functionarissen een vertrouwenwekkende stap zou kunnen zijn, en op het vrijgeven van $6 miljard aan Iraanse fondsen voor humanitaire doeleinden.