Nederland herdacht de 298 slachtoffers van vlucht MH17 die 10 jaar geleden boven Oekraïne werd neergeschoten met een ceremonie die werd bijgewoond door de nabestaanden en vertegenwoordigers van Maleisië, Australië, het Verenigd Koninkrijk, België en Oekraïne.

Malaysian Airlines vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur werd neergeschoten boven Oost-Oekraïne op 17 juli 2014, toen er gevechten woedden tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense troepen, de voorloper van de Russische invasie van Oekraïne.

Alle passagiers en bemanningsleden aan boord, waaronder 196 Nederlanders, kwamen om het leven. De wrakstukken van het vliegtuig en de stoffelijke resten van de slachtoffers lagen verspreid over maïs- en zonnebloemvelden.

Tijdens de ceremonie, die plaatsvond bij het MH17-monument in het dorp Vijfhuizen bij Amsterdam, lazen dierbaren de namen van alle slachtoffers hardop voor.

Mark Rutte, die premier was toen de ramp plaatsvond en sindsdien een criticus van Poetin is, werd bedankt en bejubeld voor zijn inspanningen tijdens zijn ambtstermijn.

Op basis van een internationaal onderzoek zei een Nederlandse rechtbank in 2022 dat er geen twijfel over bestond dat het vliegtuig was neergeschoten door een Russisch raketsysteem en dat Rusland vanaf half mei 2014 "algehele controle" had over de strijdkrachten van de Volksrepubliek Donetsk in het oosten van Oekraïne.

De rechtbank veroordeelde twee voormalige agenten van de Russische inlichtingendienst en een Oekraïense separatistenleider bij verstek wegens moord voor hun rol in het transport naar Oekraïne van het Russische militaire BUK-raketsysteem dat werd gebruikt om het vliegtuig neer te schieten.

"Gerechtigheid vereist een lange, lange adem," zei premier Dick Schoof, die eerder deze maand aantrad, en hij voegde eraan toe dat "een veroordeling niet hetzelfde is als iemand achter de tralies hebben".

Moskou ontkent elke betrokkenheid bij of verantwoordelijkheid voor het neerhalen van MH17 en in 2014 ontkende het ook enige aanwezigheid in Oekraïne, maar de EU-buitenlandchef Josep Borrell riep Rusland dinsdag op om eindelijk zijn verantwoordelijkheid te nemen.

"Het gepresenteerde bewijs maakt overduidelijk dat het BUK grond-lucht raketsysteem dat werd gebruikt om vlucht MH17 neer te halen, zonder twijfel toebehoorde aan de strijdkrachten van de Russische Federatie," zei Borrell.

"Geen enkele Russische desinformatieoperatie kan de aandacht afleiden van deze basisfeiten, die door een rechtbank zijn vastgesteld."