Het idee dat de sterke renteverhogingen van de Federal Reserve de Amerikaanse inflatie juist hebben aangewakkerd, heeft meer waarde dan het op het eerste gezicht lijkt - niet in het minst onder onderzoekers van de Amerikaanse centrale banken zelf.

Het vaak gelogenstrafde idee dat rentestijgingen de inflatie daadwerkelijk aanwakkeren, wordt meestal kort door de bocht genomen - en stamt vooral uit de tijd dat hypotheekrentebetalingen direct werden opgenomen in de algemene inflatiemanden van huishoudens.

Toen de suggestie deze week weer de kop opstak - waarbij de strateeg Jack Manley van JPMorgan Asset Management tegen Bloomberg zei dat de renteverhogingen van de Fed deels verantwoordelijk waren voor de verhoogde inflatie - werd het in de sociale media al snel vergeleken met de in diskrediet gebrachte theorieën van de Turkse leider Tayyip Erdogan.

Maar nu de Amerikaanse markten bang zijn voor het zoveelste hete rapport over de inflatie van de consumentenprijzen in maart, en huurprijzen en huisvestingskosten opnieuw de belangrijkste oorzaken van die misser zijn, kunnen elementen van het contra-intuïtieve rente-en-inflatie-idee wel wat nader onderzoek verdienen - en beleggers ook een beetje kalmeren.

Bovendien kunnen verschillen tussen de manier waarop inflatiebenchmarks rekening houden met huisvesting en onderdak in de VS en Europa ook verklaren waarom de markten denken dat de Europese Centrale Bank de rente in juni kan verlagen, zelfs als ze denken dat de Fed nu misschien aarzelt.

Zoals Eurizon SLJ's Stephen Jen en Joana Freire deze week opmerkten, is het verband geworteld in twee papers van Fed-onderzoekers van de afgelopen jaren.

De eerste was een discussiestuk van de economen Daniel Dias en Joao Duarte dat in 2019 door de Fed's Board of Governors werd gepubliceerd, minder dan een jaar voor het begin van de COVID-19 pandemie.

In de studie werd geconcludeerd dat "de huurprijzen van woningen stijgen in reactie op verkrappende monetaire beleidsschokken" en dat "na een verkrappende monetaire beleidsschok, de leegstand van huurwoningen en het percentage eigenwoningbezit dalen."

Met andere woorden, het onderzoek toonde aan dat de huurkosten de neiging hebben om te stijgen wanneer stijgende hypotheekkosten mensen die geen huis willen kopen dwingen om in plaats daarvan te huren - terwijl ook het aantal potentiële huurwoningen afneemt.

En om de eigenaardigheid van de reactie van de huur te versterken, toonde de paper aan dat alle andere hoofdcomponenten van de consumentenprijsindex (CPI) ofwel dalen in reactie op een strenger monetair beleid, ofwel niet reageren.

GIMME SCHUIL

Een tweede paper vorig jaar van Zheng Liu en Mollie Pepper, onderzoekers bij de San Francisco Fed, wees erop dat de uitgaven voor huisvesting ongeveer 15% van de prijsindex voor persoonlijke consumptieve bestedingen (PCE) uitmaken, een kwart van de dienstencomponent van de PCE en ongeveer 40% van de "kern"-consumptieve bestedingen exclusief voedsel en energie. De PCE is de favoriete inflatiemaatstaf van de Amerikaanse centrale bank.

Aangezien huur en huisvestingsgerelateerde kosten ongeveer 34% van de CPI-index uitmaken, was de "hete" maartmeting grotendeels te danken aan een nieuwe maandelijkse stijging van 0,4% van de "eigenwoningequivalent" - een toegerekende maatstaf voor het bedrag dat huiseigenaren zouden betalen om hun eigendom te huren of zouden verdienen met het verhuren ervan.

De San Francisco Fed noteerde de aanhoudende stijging van de huurprijzen, zelfs na de sterke renteverhogingen in 2022 en 2023, maar zei dat er bewijs was dat een strenger monetair beleid de huurprijzen uiteindelijk tempert - waarbij de kleverigheid deels te wijten is aan langlopende huurcontracten.

Het rapport stelde dat een verhoging van de beleidsrente van de Fed met één procentpunt de huurinflatie met 3,2 punten zou verlagen - en de algemene PCE-tarieven met een half procentpunt.

Maar pas na tweeënhalf jaar. Dus houd uw adem niet in.

Dat zou betekenen dat het volledige effect op de huur van de eerste renteverhogingen van de Fed in 2022 pas aan het einde van dit jaar merkbaar zal zijn - hoewel het vanaf dat moment waarschijnlijk sterk zal doorwerken, aangezien de beleidsrente van de Fed nu 5,25 procentpunt hoger is dan in maart van 2022.

SCHUILEN VOOR DE STORM

"De huren en de huurinflatie zouden uiteindelijk moeten dalen, omdat de hoge rente de koopkracht van huishoudens aantast," schreven Jen en Freire van Eurizon SLJ.

"Omgekeerd zouden vroege renteverlagingen door de Fed het proces in omgekeerde richting kunnen sturen en de huren en daarmee de inflatie kunnen drukken," voegden ze eraan toe. "De algemene trend in de Amerikaanse inflatie is absoluut omlaag - en naar onze mening dalen alle niet-sheltercomponenten van de inflatie snel of zijn ze al ronduit negatief."

De prijzen van supermarktvoedsel bleven vorige maand bijvoorbeeld onveranderd en de prijzen van auto's daalden.

En hoewel hij zei dat een renteverlaging door de Fed niet aanstaande was, benadrukte John Williams, voorzitter van de New York Fed, donderdag dat de kerninflatie voor diensten, exclusief huisvesting, sneller daalt dan verwacht.

Hij wees deze maand ook suggesties van collega's, zoals Fed-gouverneur Michelle Bowman, van de hand dat de beleidsrente van de centrale bank misschien zelfs nog hoger moet.

En op basis van het enigszins perverse verband tussen rentetarieven en huurinflatie klinkt een nieuwe verhoging in dit stadium erg onverstandig.

Nadat de CPI van deze week de rentetarieven over het hele looptijdsspectrum omhoog joeg - en traders ertoe aanzette om alle renteverlagingen op een kwart procentpunt na van tafel te halen - is het grootste marktrisico vanaf hier misschien wel dat de Fed soepeler is dan velen vrezen.

De hier geuite meningen zijn die van de auteur, een columnist voor Reuters