Politici van de oppositie zeiden dat de laagste opkomst ooit in Tunesië elke schijn van democratische legitimiteit voor het politieke project van Saied wegnam en riepen direct op tot zijn afzetting.

De verkiezingen waren voor een grotendeels tandeloze wetgevende macht die deel uitmaakt van een top-down politiek systeem dat Saied heeft opgelegd sinds hij in juli 2021 de meeste bevoegdheden greep en tanks stuurde om het vorige parlement stil te leggen.

"Nadat 90% van de Tunesiërs zich van stemming heeft onthouden, lijdt het geen twijfel dat het project van Saied grotendeels is verworpen. Nu zijn de opties beperkt voor een president die niet langer voortdurend kan zingen over legitimiteit op de manier waarop hij dat vroeger deed," aldus Ahmed Idriss, hoofd van het Tunis Institute for Politics.

Saied staat nu voor de volgende keuzes: de onthoudingen negeren en hoe dan ook doorgaan; een compromis sluiten met tegenstanders die hij staatsvijanden noemt en zijn agenda herzien; of het eenmansbewind verdubbelen door te zeggen dat de Tunesiërs het hele idee van een parlement hebben verworpen.

Nu Tunesië wordt geconfronteerd met een economische crisis, een mogelijke ineenstorting van de overheidsfinanciën en de noodzaak van een buitenlandse reddingsoperatie die enorme bezuinigingen op de overheidsuitgaven zou vereisen, zal de politieke druk op Saied en zijn vijanden alleen maar toenemen.

Tot nu toe is Saieds project om het politieke systeem te hervormen gebaseerd op de populaire legitimiteit die hij put uit een verpletterende verkiezingsoverwinning in 2019 op een mediamagnaat die wordt beschuldigd van corruptie en de spontane straatfeesten toen hij het parlement sloot.

Saied, 64, heeft zijn acties gepresenteerd als niet alleen legaal, maar ook noodzakelijk om Tunesië te redden van een nijpende nationale crisis die is veroorzaakt door dezelfde politieke leiders die nu de grootste oppositie vormen.

Maar toen hij dit jaar een nieuwe grondwet schreef en deze aan een referendum onderwierp, nam slechts ongeveer 30% van de kiesgerechtigden deel. De lage opkomst van zaterdag versterkte de indruk dat zijn plannen weinig publieke steun genieten.

Zaterdagavond zei de belangrijkste oppositiecoalitie voor het eerst dat zijn presidentschap niet langer legitiem was en riep op tot verkiezingen om hem te vervangen. Een rivaliserende oppositiepartij zei hetzelfde.

Als politiek onafhankelijk persoon mist Saied de landelijke steun van een partijapparaat dat namens hem kan mobiliseren. Hij heeft ook potentiële bondgenoten, zoals de machtige vakbond, van zich vervreemd door te weigeren hen bij zijn plannen te betrekken.

Het is niet duidelijk in hoeverre hij kan rekenen op de steun van de veiligheids- of militaire autoriteiten als de politieke crisis escaleert.

Het Tunesische leger heeft van oudsher een politieke rol afgewezen en Saied heeft de veiligheidstroepen nog niet op de proef gesteld door ze te mobiliseren voor een grootschalig optreden tegen dissidenten.

GEBROKEN OPPOSITIE

De oppositie heeft haar eigen problemen.

Veel van haar leiders zijn niet populair vanwege de corruptie, politieke verlamming en economische stagnatie toen zij in de regering zaten. Ze is verdeeld over facties die elkaar evenzeer verachten als Saied. En het heeft niet laten zien dat het de massale straatprotesten kan mobiliseren die het zegt te willen.

Salem Aoun, die zondag fruit verkocht vanuit zijn vrachtwagen in Tunis, zei dat de lage opkomst van zaterdag "geen overwinning was voor de oppositie, maar een nederlaag voor Saied".

De politieke gebeurtenissen zullen waarschijnlijk worden bepaald door de economische crisis in Tunesië.

Ratingbureaus hebben gezegd dat de regering haar staatsschuld mogelijk niet zal betalen, wat onmiddellijk enorme problemen zou veroorzaken voor veel van de 14 miljoen Tunesiërs.

Om die ramp te voorkomen is waarschijnlijk een internationale reddingsoperatie nodig via een overeenkomst waarover de regering onderhandelt met het Internationaal Monetair Fonds.

Maar om de deal rond te krijgen moet de regering laten zien dat zij kan bezuinigen op de overheidsuitgaven, waardoor de verarmde Tunesiërs in ieder geval op korte termijn nog armer worden.

"Politiek is een luxe geworden die we ons niet kunnen veroorloven", zei Lamia Gharbi, die in de rij stond voor brood in een bakkerij in Tunis.

Opeenvolgende coalitieregeringen zijn er niet in geslaagd een oplossing voor de overheidsfinanciën te vinden die de geldschieters tevreden stelt zonder dat dit tot binnenlandse onrust leidt.