Volgens een in juli vorig jaar gesloten overeenkomst moet de VN Rusland drie jaar lang helpen bij het wegwerken van eventuele belemmeringen voor de export van graan en kunstmest. De overeenkomst werd tegelijkertijd gesloten met een overeenkomst die de veilige uitvoer van voedsel en kunstmest uit Oekraïne naar de Zwarte Zee mogelijk maakt na de Russische invasie in februari 2022.

De overeenkomsten waren bedoeld om een wereldwijde goederencrisis te verlichten die volgens de Verenigde Naties door de oorlog is verergerd, omdat beide landen graan en kunstmest produceren voor de wereldmarkten, met name in Afrika en het Midden-Oosten.

"We zijn er nog niet uit", zei Rebeca Grynspan, die de uitvoering van de VN-overeenkomst met Rusland leidt, in een interview. Ze beschreef het Zwarte Zee-akkoord en het pact tussen de VN en Rusland als "een levenslijn voor voedselzekerheid" in de hele wereld.

De Zwarte Zee-overeenkomst werd vorige week voor de derde keer verlengd nadat Rusland instemde met nog eens twee maanden. Maar Moskou heeft gedreigd ermee op te houden tenzij wordt voldaan aan een lijst van eisen om zijn eigen uitvoer van voedsel en meststoffen te verbeteren.

"SOEPELE TRANSACTIES

De landbouwuitvoer van Rusland valt niet onder de westerse sancties die zijn opgelegd naar aanleiding van de inval in Oekraïne, maar Moskou zegt dat er beperkingen zijn op betalingen, logistiek en verzekeringen en dat de maatregelen in bredere zin een chilling effect hebben. De Verenigde Staten en andere landen hebben de klachten van Rusland van de hand gewezen.

Grynspan zei dat ze samenwerkt met de Afreximbank om kleine en middelgrote landen in Afrika te helpen de verstoorde handel te bestrijden en toegang te krijgen tot Russisch graan en kunstmest via "soepelere transacties".

"Wij werken met hen (Afreximbank) samen en maken een platform dat een soepeler due diligence met de klanten mogelijk maakt om aan de sancties te voldoen, maar dat transacties van voedsel en meststoffen met Afrika mogelijk maakt", zei ze.

De in Caïro gevestigde Afreximbank was niet onmiddellijk beschikbaar voor commentaar. Grynspan gaf geen verdere details omdat de besprekingen nog gaande zijn.

De Russische landbouwbank, bekend als Rosselkhozbank, werd in juni door de Europese Unie afgesneden van het internationale SWIFT-betalingsnetwerk. Rusland wil dat de bank weer wordt aangesloten, maar de EU heeft gezegd dat zij niet overweegt de Russische banken weer toe te laten.

Als alternatief heeft de Amerikaanse bank JPMorgan Chase & Co enkele Russische graanexportbetalingen verwerkt, zo vertelden bronnen vorige maand aan Reuters. Maar Rusland heeft dit afgedaan als ongeschikt voor de langere termijn.

Ongeveer 260.000 ton Russische kunstmest zit ook vast in verschillende Europese havens. Moskou zei dat de kunstmest zou worden gedoneerd aan landen in nood.

De Verenigde Naties hebben geholpen bij de vrijgave van de eerste twee zendingen, naar Malawi en Kenia. Een levering was ook gepland voor Nigeria en mogelijk Sri Lanka en Zuid-Afrika, zei Grynspan.