Het Internationaal Monetair Fonds heeft dinsdag zijn wereldwijde groeiprognoses voor 2023 licht verhoogd gezien de veerkrachtige economische activiteit in het eerste kwartaal, maar waarschuwde dat aanhoudende uitdagingen de vooruitzichten op middellange termijn afzwakken.

Het IMF zei in zijn meest recente World Economic Outlook dat de inflatie afneemt en dat de acute stress in de banksector is afgenomen, maar dat de risico's voor de wereldeconomie nog steeds neerwaarts gericht zijn en dat de kredietverlening krap is.

De mondiale kredietverstrekker voorspelde nu een mondiale reële bbp-groei van 3,0% in 2023, een stijging van 0,2 procentpunt ten opzichte van de prognose van april, maar liet de vooruitzichten voor 2024 ongewijzigd, ook op 3,0%.

De groeiprognose voor 2023-2024 blijft naar historische maatstaven zwak, ver onder het jaargemiddelde van 3,8% in de periode 2000-2019, grotendeels door de zwakkere verwerkende industrie in de geavanceerde economieën, en zou nog jaren op dat niveau kunnen blijven.

"We liggen op schema, maar we zijn er nog niet," zei Pierre-Olivier Gourinchas, hoofdeconoom bij het IMF, in een interview met Reuters, waarbij hij opmerkte dat de opwaardering vooral te danken was aan de resultaten van het eerste kwartaal. "Wat we zien als we vijf jaar verder kijken, is eigenlijk dicht bij 3,0%, misschien iets boven 3,0%. Dit is een aanzienlijke vertraging ten opzichte van wat we vóór deOVID hadden."

Dit had ook te maken met de vergrijzing van de wereldbevolking, vooral in landen als China, Duitsland en Japan, zei hij. Nieuwe technologieën zouden de productiviteit in de komende jaren kunnen opdrijven, maar dat zou op zijn beurt de arbeidsmarkten kunnen verstoren.

De vooruitzichten voor de opkomende markten en ontwikkelingseconomieën voor 2023-2024 zijn "over het algemeen stabiel", met een verwachte groei van 4,0% in 2023 en 4,1% in 2024, aldus het IMF. Het IMF merkte echter op dat de beschikbaarheid van krediet krap is en dat het risico bestaat dat de schuldenproblemen zich uitbreiden naar een bredere groep economieën.

De wereld bevindt zich nu op een betere plek, zei het IMF, met de beslissing van de Wereldgezondheidsorganisatie om een einde te maken aan de wereldwijde noodsituatie rond COVID-19, en met verzendkosten en levertijden die nu terug zijn op het niveau van voor de pandemie.

"Maar de krachten die de groei in 2022 belemmerden, blijven bestaan", aldus het IMF, waarbij het wijst op de nog steeds hoge inflatie die de koopkracht van huishoudens uitholt, de hogere rentetarieven die de kosten van lenen hebben verhoogd en de beperktere toegang tot krediet als gevolg van de bankencrises die in maart ontstonden.

"De internationale handel en indicatoren voor de vraag en productie in de verwerkende industrie wijzen allemaal op verdere zwakte," aldus het IMF, dat opmerkte dat de overtollige besparingen die tijdens de pandemie werden opgebouwd, in de geavanceerde economieën afnemen, vooral in de Verenigde Staten, wat "een kleinere buffer om zich tegen schokken te beschermen" impliceert.

Hoewel de onmiddellijke bezorgdheid over de gezondheid van de banksector - die in april acuter was - was afgenomen, zou de onrust in de financiële sector kunnen terugkeren wanneer de markten zich aanpassen aan verdere verkrapping door de centrale banken, aldus het IMF.

Het effect van de hogere rentetarieven was vooral duidelijk in armere landen, waardoor de schuldkosten stegen en er minder ruimte was voor prioritaire investeringen. Als gevolg hiervan blijven de outputverliezen in vergelijking met de prognoses van vóór de pandemie groot, vooral voor de armste landen ter wereld, aldus het IMF.

LAGERE INFLATIE

Het IMF voorspelde dat de wereldwijde nominale inflatie zou dalen van 8,7% in 2022 tot 6,8% in 2023 en in 2024 tot 5,2%, maar dat de kerninflatie geleidelijker zou dalen van 6,5% in 2022 tot 6,0% in 2023 en in 2024 tot 4,7%.

Gourinchas vertelde aan Reuters dat het tot eind 2024 of begin 2025 zou kunnen duren voordat de inflatie de doelstellingen van de centrale bankiers zou bereiken en de huidige cyclus van monetaire verkrapping zou eindigen.

Het IMF waarschuwde dat de inflatie zou kunnen stijgen als de oorlog in Oekraïne zou verhevigen, waarbij het IMF zijn bezorgdheid uitsprak over de terugtrekking van Rusland uit het graaninitiatief voor de Zwarte Zee, of als extremere temperatuurstijgingen veroorzaakt door het El Nino weerpatroon de grondstofprijzen zouden opdrijven. Dat zou dan weer kunnen leiden tot verdere renteverhogingen.

Het IMF zei dat de groei van de wereldhandel afneemt en in 2023 slechts 2,0% zal bedragen, alvorens in 2024 te stijgen naar 3,7%, maar beide groeipercentages liggen ver onder de 5,2% van 2022. Het IMF verhoogde zijn vooruitzichten voor de Verenigde Staten, 's werelds grootste economie, en voorspelde een groei van 1,8% in 2023 tegenover 1,6% in april, omdat de arbeidsmarkten sterk bleven.

De groeiprognose voor China, de op een na grootste economie ter wereld, bleef ongewijzigd op 5,2% in 2023 en 4,5% in 2024. Maar ze waarschuwde dat het herstel in China ondermaats presteert en dat een diepere krimp in de vastgoedsector een risico blijft.

Het fonds verlaagde zijn vooruitzichten voor Duitsland, waar nu een krimp wordt verwacht van 0,3% in 2023 tegenover een krimp van 0,1% in april, maar verhoogde zijn vooruitzichten voor het VK sterk, waar nu een groei wordt verwacht van 0,4% tegenover een verwachte krimp van 0,3% in april.

De landen in de eurozone zullen in 2023 naar verwachting met 0,9% groeien en in 2024 met 1,5%, beide 0,1 procentpunt meer dan in april.

De groei van Japan werd ook met 0,1 procentpunt naar boven bijgesteld tot 1,4% in 2023, maar het IMF liet de vooruitzichten voor 2024 ongewijzigd op 1,0%.

RENTETARIEVEN STIJGEN NOG STEEDS

De stijging van de beleidstarieven van de centrale banken om de inflatie te bestrijden, blijft wegen op de economische activiteit, zei het IMF, en voegde eraan toe dat de Amerikaanse Federal Reserve en de Bank of England naar verwachting de tarieven in april met meer dan verwacht zullen verhogen, voordat ze de tarieven volgend jaar verlagen.

Het IMF zei dat centrale banken zich moeten blijven richten op inflatiebestrijding, versterking van financieel toezicht en risicomonitoring. Als er nog meer spanningen zouden ontstaan, moeten landen snel liquiditeit verstrekken, aldus het rapport.

Het fonds adviseerde landen ook om budgettaire buffers op te bouwen om verdere schokken op te vangen en om de meest kwetsbaren te steunen.

"We moeten heel waakzaam zijn wat betreft de gezondheid van de financiële sector ... want we kunnen iets hebben dat in principe heel snel ineenstort," zei Gourinchas. "Er is altijd een risico dat als de financiële voorwaarden strenger worden, dat een onevenredig effect kan hebben op opkomende markten en ontwikkelingseconomieën."

Het IMF zei dat ongunstige inflatiecijfers een plotselinge stijging van de marktverwachtingen met betrekking tot rentetarieven zouden kunnen veroorzaken, waardoor de financiële voorwaarden verder zouden kunnen worden aangescherpt, waardoor banken en niet-bancaire instellingen onder druk zouden kunnen komen te staan - vooral degenen die blootgesteld zijn aan commercieel vastgoed.

"Besmettingseffecten zijn mogelijk, en een vlucht naar veiligheid, met een daarmee gepaard gaande waardestijging van de reservevaluta's, zou negatieve gevolgen hebben voor de wereldwijde handel en groei," aldus het IMF.

Fragmentatie van de wereldeconomie door de oorlog in Oekraïne en andere geopolitieke spanningen blijft een ander belangrijk risico, vooral voor zich ontwikkelende economieën, aldus Gourinchas. Dit zou kunnen leiden tot meer beperkingen op de handel, vooral in strategische goederen zoals kritieke mineralen, grensoverschrijdend verkeer van kapitaal, technologie en werknemers, en internationale betalingen. (Verslaggeving door Andrea Shalal; Redactie door Andrea Ricci)