De hoge snelheid 's nachts wekte de argwaan van de bemanning van de Walo, die getraind is om het verschil te zien tussen gewone vissersboten en boten vol met duizenden aspirant-migranten die elk jaar een gevaarlijke tocht over de oceaan ondernemen naar de Canarische Eilanden in Spanje.

De Walo besloot de achtervolging in te zetten. Het duurde meer dan een uur voordat de infraroodcamera dichtbij genoeg was om een piepklein stipje te zien, dat in het woelige water in het niet viel. Zelfs van een afstand konden de matrozen zien dat de eenvoudige houten vissersboot vol zat met tientallen mensen.

Het schip negeerde de eerste pogingen om het te onderscheppen. Maar de Walo stuurde gewapende speciale troepen in ondersteunende boten om de 159 passagiers naar het schip te brengen, waarmee een einde kwam aan hun wanhopige zoektocht om Europa te bereiken.

Migranten protesteerden tegen de arrestatie.

"Denken jullie dat jullie ons kunnen tegenhouden? We gaan terug! We zullen Spanje bereiken, of we zullen sterven," schreeuwde een man in de nacht terwijl hij aan boord klom.

De operatie bood een zeldzaam inzicht in de complexiteit van het indammen van migratie van West-Afrika naar Europa, waar Afrikaanse regeringen onder toenemende druk staan om de grenzen te beveiligen - en in de vastberadenheid van mensen om te vertrekken.

Migratiedeskundigen zeggen dat het simpelweg blokkeren van de migrantenstroom niet werkt. De jonge bevolking van Afrika neemt een hoge vlucht en zal blijven vluchten uit relatief verarmde landen, zeggen ze, en ze voegen eraan toe dat dit in de toekomst waarschijnlijk niet zal afnemen.

Meer dan 30.000 migranten hebben de Canarische Eilanden bereikt sinds het begin van dit jaar, meer dan het dubbele van het aantal voor dezelfde periode in 2022, volgens gegevens van het Spaanse ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit nadert het record van 31.678 die de eilanden in 2006 bereikten.

De aantallen waren gedaald omdat de meeste migranten landroutes kozen door de Sahara en de Middellandse Zee. Maar die landroutes worden nu veel beter bewaakt, waardoor de doortocht over zee weer toeneemt.

Meer dan 50% van de aankomsten op de eilanden dit jaar komen uit de kustlanden Senegal of Gambia, aldus het ministerie.

WE ZULLEN SLAGEN

De zoekmissie van donderdag werd uitgevoerd door de Senegalese marine, gesteund door de Spaanse Guardia Civil, in het kader van een gezamenlijk initiatief om het bijna recordaantal mensen in te dammen dat honderden kilometers open oceaan trotseert om de Canarische Eilanden te bereiken.

Onder de passagiers, bijna allemaal afkomstig uit Gambia, bevonden zich 15 vrouwen, verschillende kinderen en een pasgeboren baby. De kwetsbaarsten kregen onderdak in de kajuit van de Walo. De rest kroop bij elkaar op het achterdek toen de boot in de vroege ochtend van vrijdag aan de urenlange reis terug naar Senegal begon.

"Hun boot zou dit niet overleefd hebben. Het is onze plicht om hen te redden," zei commandant Diallo van de Walo, die alleen met zijn achternaam en rang geciteerd wilde worden.

De Walo heeft ongeveer 4.000 migranten en 30 boten onderschept sinds de start van de operaties in augustus, zei een andere officier op de boot.

Er zijn minder gegevens beschikbaar over het aantal mensen dat op zee verloren is gegaan. In augustus werd een boot met meer dan 100 migranten uit Senegal stuurloos aangetroffen in de buurt van Kaapverdië. Slechts 38 overleefden het.

Maar toch blijven velen vertrekken.

"Als we nog genoeg vis hadden, zou ik niet de pirogue hoeven te nemen om naar Europa te gaan," zei visser Mbaye Ndaw die aan boord van de Walo werd gebracht. "Er is geen vis meer in de zee."