Het Amerikaanse Hooggerechtshof zal naar verwachting maandag een uitspraak doen over de rechtmatigheid van door de Republikeinen gesteunde wetten in Florida en Texas die bedoeld zijn om sociale mediabedrijven te verbieden om inhoud te beperken die de platforms verwerpelijk achten - wetten die volgens de industrie de vrijheid van meningsuiting van deze bedrijven schenden.

De rechters is gevraagd om te beslissen of de twee wetten in strijd zijn met de bescherming onder het Eerste Amendement van de Amerikaanse grondwet tegen overheidsbeperking van meningsuiting, zoals de industrie beweert, door in te grijpen in de redactionele vrijheid van sociale mediabedrijven. De wetten van 2021 zouden beperkingen opleggen aan de moderatiepraktijken van inhoud door grote sociale mediaplatforms.

Het Hooggerechtshof heeft maandag ingesteld als laatste dag voor beslissingen in zijn huidige termijn, die in oktober begon.

De wetten werden aangevochten door tech-brancheorganisaties NetChoice en de Computer & Communications Industry Association (CCIA), waarvan Facebook-moeder Meta Platforms, Alphabet's Google, dat eigenaar is van YouTube, evenals TikTok en Snapchat-eigenaar Snap lid zijn.

Lagere rechtbanken waren verdeeld over de kwestie, waarbij belangrijke bepalingen van de wet in Florida werden geblokkeerd terwijl de maatregel in Texas werd gehandhaafd. Als gevolg van de rechtszaken zijn geen van beide wetten van kracht geworden.

De vraag was of het Eerste Amendement de redactionele vrijheid van de sociale mediaplatforms beschermt en overheden verbiedt om bedrijven te dwingen om tegen hun wil inhoud te publiceren. De bedrijven hebben gezegd dat zonder deze discretie - inclusief de mogelijkheid om inhoud of gebruikers te blokkeren of te verwijderen, bepaalde berichten voorrang te geven boven andere of extra context toe te voegen - hun websites overspoeld zouden worden met spam, pesterijen, extremisme en haatzaaiende uitspraken.

Veel Republikeinen hebben aangevoerd dat sociale mediaplatforms conservatieve stemmen smoren onder het mom van inhoudsmoderatie en dit als censuur bestempelen.

De regering van president Joe Biden verzette zich tegen de wetten in Florida en Texas, met het argument dat de inhoudsbeperkingen het Eerste Amendement schenden door platforms te dwingen om inhoud te presenteren en te promoten die zij als verwerpelijk beschouwen.

Ambtenaren van Florida en Texas voerden aan dat de content-moderatie acties van deze bedrijven buiten de bescherming van het Eerste Amendement vallen omdat dergelijk gedrag zelf geen spraak is.

De Texaanse wet zou sociale mediabedrijven met minstens 50 miljoen maandelijks actieve gebruikers verbieden om gebruikers te "censureren" op basis van "standpunten", en geeft gebruikers of de procureur-generaal van Texas de mogelijkheid om een rechtszaak aan te spannen om de wet af te dwingen.

De wet van Florida zou het vermogen van grote platforms om bepaalde inhoud uit te sluiten beperken door het censureren of verbieden van een politieke kandidaat of "journalistieke onderneming" te verbieden.

Een andere vraag die in de zaken aan de orde kwam, was of de wetten van de staten de vrijheid van meningsuiting van sociale mediabedrijven op onwettige wijze belemmeren door hen te verplichten gebruikers geïndividualiseerde uitleg te geven bij bepaalde beslissingen over het wijzigen van inhoud, waaronder het verwijderen van berichten van hun platforms.

Dit is niet de eerste keer dat het Hooggerechtshof zich bezighoudt met het recht op vrije meningsuiting in het digitale tijdperk tijdens zijn huidige zittingsperiode.

Op 15 maart besloten de rechters dat overheidsfunctionarissen soms aangeklaagd kunnen worden onder het Eerste Amendement voor het blokkeren van critici op sociale media. In een andere zaak hebben de rechters op 26 juni geweigerd om beperkingen op te leggen aan de manier waarop de regering van Biden mag communiceren met sociale mediaplatforms, door een beroep op het Eerste Amendement te verwerpen in verband met de manier waarop Amerikaanse ambtenaren het verwijderen van berichten aanmoedigden die als onjuiste informatie werden beschouwd, onder andere over verkiezingen en COVID.

Florida probeerde zijn wet nieuw leven in te blazen nadat het 11e Amerikaanse Circuit Court of Appeals in Atlanta zich er grotendeels tegen had uitgesproken. De industriegroepen gingen in beroep tegen een beslissing van het in New Orleans gevestigde 5th U.S. Circuit Court of Appeals die de Texaanse wet handhaafde, die het Hooggerechtshof in een eerder stadium van de zaak had geblokkeerd.

Conservatieve critici van "Big Tech" bedrijven hebben als voorbeeld van wat zij censuur noemen de beslissing aangehaald van het platform dat vroeger Twitter heette, om toenmalig president Donald Trump te schorsen kort na de aanval op het Amerikaanse Capitool door zijn aanhangers op 6 januari 2021, waarbij het bedrijf zich beriep op "het risico van verder aanzetten tot geweld".

Het account van Trump is sindsdien weer in gebruik genomen door Elon Musk, die nu eigenaar is van het bedrijf dat omgedoopt is tot X. Trump is de Republikeinse kandidaat die Biden, een Democraat, uitdaagt in de Amerikaanse verkiezingen van 5 november.